Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób dziewczęta międzywojennego Tarnowa mogły być sprawcze. Analizę dyskursów określających ramy funkcjonowania dziewcząt, poprzedziła próba określenia struktury społecznej i jej przemian w międzywojennym mieście. Bazę źródłową stanowiły wybrane numery czasopism wydawanych w międzywojennym Tarnowie i dotyczących spraw lokalnych, protokoły szkolne, a także dane statystyczne oraz egodokumenty. W badaniach przyjęto perspektywę mikrohistoryczną i skoncentrowano się na wybranych aspektach życia codziennego. Ramę metodologiczną stanowiły studia nad dziewczętami (girlhood studies). Jakkolwiek w międzywojennym Tarnowie olbrzymią rolę w kształtowaniu wyborów życiowych dziewcząt i młodych kobiet nadal odgrywał świat wartości tradycyjnych, wyraźnie widać, że dziewczęta z różnych środowisk i warstw w coraz większym zakresie poszerzały pole autonomii. Sprawczość ich przejawiała się głównie w mikrodziałaniach, a istotnym kontekstem były procesy demokratyzacji i indywidualizacji.

Artykuł poświęcony jest wybranym aspektom funkcjonowania młodzieży w międzywojennym Tarnowie w opinii lokalnej prasy. Główne źródło stanowiły ukazujące się w latach 1918–1939 na tamtym terenie wybrane periodyki. Dobór tytułów uwzględniał strukturę społeczno-etniczną miasta. Analiza zawartości pozwoliła odtworzyć charakter i treść oczekiwań formułowanych wobec młodych ludzi.

Janina Ludawska to tak naprawdę Janina Halperson, urodzona pod koniec 1921 roku. Mieszkała w Warszawie przy ulicy Dzielnej z rodzicami i starszym o 19. lat bratem. Jak w wielu domach, i tu matka zajmowała się przede wszystkim gospodarstwem. Pieniądze przynosił ojciec, który jako komiwojażer od lat podróżował po całym Cesarstwie Rosyjskim.  – W latach dwudziestych i trzydziestych jeździł po Rosji i sprzedawał: torebki, parasolki, paski – mówi Janina Ludawska. – Nie powodziło nam się najlepiej materialnie, ale nie głodowaliśmy. Zdarzało się jednak, że gaz i telefon były zamknięte ...

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób dziewczęta międzywojennego Tarnowa mogły być sprawcze. Analizę dyskursów określających ramy funkcjonowania dziewcząt, poprzedziła próba określenia struktury społecznej i jej przemian w międzywojennym mieście. Bazę źródłową stanowiły wybrane numery czasopism wydawanych w międzywojennym Tarnowie i dotyczących spraw lokalnych, protokoły szkolne, a także dane statystyczne oraz egodokumenty. W badaniach przyjęto perspektywę mikrohistoryczną i skoncentrowano się na wybranych aspektach życia codziennego. Ramę metodologiczną stanowiły studia nad dziewczętami (girlhood studies). Jakkolwiek w międzywojennym Tarnowie olbrzymią rolę w kształtowaniu wyborów życiowych dziewcząt i młodych kobiet nadal odgrywał świat wartości tradycyjnych, wyraźnie widać, że dziewczęta z różnych środowisk i warstw w coraz większym zakresie poszerzały pole autonomii. Sprawczość ich przejawiała się głównie w mikrodziałaniach, a istotnym kontekstem były procesy demokratyzacji i indywidualizacji.