No abstract

StreszczenieWstęp: Celem pracy było poznanie relacji pomiędzy potencjalnymi dysfunkcjami poznawczymi u kobiet po menopauzie a subiektywnym poczuciem zaburzeń pamięci i koncentracji oraz obniżeniem jakości życia. W pracy badano funkcje poznawcze za pomocą testów CNS VS oraz subiektywne poczucie obniżenia jakości życia, zaburzeń pamięci i koncentracji po menopauzie.Materiał i metody: Grupę badaną stanowiły kobiety pochodzące z terenu Polski południowo-wschodniej, minimum 2 lata od ostatniej miesiączki. Kryteria włączenia do badania stanowiły: wiek 50-65 lat, ogólnie dobry stan zdrowia, wykształcenie co najmniej pełne podstawowe oraz FSH > 30 mlU/ml. Na etapie kwalifikacji do badania przeprowadzono krótki test MoCA celem włączenia do badania pacjentek, które nie wykazują cech demencji. Ocena funkcji poznawczych została przeprowadzona z użyciem aparatury diagnostycznej CNS VitalSigns (wersja polska). Poczucie obniżenia jakości życia, zaburzeń pamięci i koncentracji weryfikowano za pomocą ankiety zaprojektowanej na potrzeby niniejszego badania (odpowiedzi na pytania zawierały skalę czterostopniową: nie występują, lekkie, średnie i silnie wyrażone). Wyniki badań poddano analizie statystycznej.Wyniki: Subiektywne oceny nasilenia zaburzeń pamięci i koncentracji oraz obniżenia jakości życia były istotnie powiązane z poziomem funkcji poznawczych uzyskanym przy użyciu testów CNS VitalSigns (CNS VS). Im gorsza była samoocena pamięci, tym słabsze wyniki kobiety uzyskiwały w zakresie pamięci, pamięci wzrokowej i szybkości psychomotorycznej (p < 0,05). W odniesieniu do subiektywnej oceny zaburzeń koncentracji podobną prawidłowość stwierdzono w zakresie: Indeksu Neurokognitywnego (NCI), pamięci, pamięci wzrokowej, funkcji wykonawczych, szybkości psychomotorycznej, skupiania uwagi i plastyczności poznawczej (p < 0,05). Z kolei subiektywna ocena zmiany jakości życia po menopauzie była istotnie powiązana z czterema domenami poznawczymi: NCI, szybkością przetwarzania, funkcjami wykonawczymi i plastycznością poznawczą (p < 0,05).Wnioski: Kobiety po menopauzie stanowią grupę narażoną na niekorzystne zmiany w sferze psychicznej i powinny być objęte szczególnymi działaniami profilaktycznymi.Słowa kluczowe: menopauza, funkcje poznawcze, jakość życia.

Introduction. Increased life expectancy, share of the very old in populations and differences in the prevalence or types of health problems between male and female seniors pose challenges for health and social care systems in providing adequate care.Objective. The aim of the study is to compare the health condition and quality of life between women and men aged 90 or over, as well as to correlate the quality of life at advanced age with demographic and health conditions. Materials and method. The study was conducted in Poland in 2015-2018 on 870 women and 264 men aged 90 or over who were able to communicate logically and had no dementia diagnosed previously by a physician. The author's questionnaire, Katz Index of Independence in Activities of Daily Living, Abbreviated Mental Test Score and WHO Quality of Life-Bref questionnaires were used. Results. The women aged 90 or over had a significantly higher prevalence of chronic pain (76% vs 60%), urinary incontinence (60% vs 44%), falls and syncopes (39% vs 25%), stool incontinence (17% vs 9%), more severe functional and cognitive impairment and lower quality of life than men at the same age. City residence, being widowed, chronic pain, geriatric giants and functional impairment were factors found to decrease all aspects of the life quality, while age in the studied interval decreased only physical health' assessment. Lack of education only affected negatively psychological health while cognitive impairment decreased the assessment of physical and psychological health, as well as social relationships. Conclusion.Men who reached the age of 90 or over assessed their health condition and quality of life better than women at the same age.

BackgroundThyroid activity plays a role in cognition. However, the relation between the functional state of thyroid and neuropsychiatric changes proceeding with age among people without clinical symptoms of thyroid dysfunction is still unknown. The aim of this study was analysis of cognitive function levels in reference to thyroid examination: thyroid-stimulating hormone (TSH), total thyroxin (TT4), triiodothyronine (TT3), free thyroxin (FT4), free triiodothyronine (FT3), thyroperoxidase antibodies (TPO-AB), and thyroglobulin antibodies (Tg-AB), TSH receptor antibodies (AB-TSHR) in women after menopause.Material/MethodsA group of 383 women was recruited for the study. The inclusion criteria were: minimum two years after the last menstruation and no dementia signs on Montreal Cognitive Assessment (MoCA). Computerized battery of Central Nervous System Vital Signs (CNS VS) test was used to diagnostic cognitive functions. The blood plasma values were determined: TSH, FT3, FT4, TT3, TT4, TPO-AB, Tg-AB, and AB-TSHR. Statistical analysis was performed using Pearson’s correlation coefficient and analysis of variance in STATISTICA software.ResultsIn women after menopause, TSH was negatively correlated with NCI results, executive functions, complex attention, and cognitive flexibility. FT4 was positively correlated with results of psychomotor speed. TT3 and TT4 were negatively correlated with results of memory and verbal memory. Furthermore, TT4 was negatively correlated with NCI, executive functions, and cognitive flexibility. TPO-AB was negatively correlated with results of memory, verbal memory, and psychomotor speed. Tg-AB was positively correlated with results of reaction time. AB-TSHR was negatively correlated with NCI results, memory, executive functions, psychomotor speed, complex attention, and cognitive flexibility.ConclusionsOur study supports the importance of thyroid functionality in cognitive functioning in a group of women after menopause. The values of TSH, TT3, TT4, TPO-AB, and AB-TSHR were higher and FT4 was lower in examined women. The results were poorer in examination of cognitive functions measured with a battery of CNS-VS tests.

StreszczenieWstęp: Mechanizm działania kwasu foliowego i innych witamin z grupy B wiąże się bezpośrednio z prawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego, w tym również z prawidłowymi funkcjami poznawczymi.Cel pracy: Celem pracy była ocena spożycia kwasu foliowego i innych witamin z grupy B oraz analiza związ-ku zawartości tych witamin w diecie z wynikami funkcji poznawczych w grupie kobiet po menopauzie.Materiał i metody: Grupę badaną stanowiły kobiety pochodzące z terenu Polski południowo-wschodniej, w przypadku których od ostatniej miesiączki upłynęły minimum 2 lata, w wieku 50-65 lat; z ogólnie dobrym stanem zdrowia; wykształceniem co najmniej pełnym podstawowym oraz stężeniem folikulostymuliny (FSH) > 30 mlU/ml. Na etapie kwalifikacji został przeprowadzony krótki test MoCA w celu włączenia do badania pacjentek bez demencji. Ocena funkcji poznawczych została przeprowadzona z użyciem aparatury diagnostycznej CNSVital Signs (wersja polska). Zawartość witamin oceniono na podstawie obserwacji 7-dniowej diety przy użyciu oprogramowania komputerowego DIETETYK opracowanego przez Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ). Wyniki poddano analizie statystycznej.Wyniki: Około połowa badanych kobiet po menopauzie plasowała się w większości badanych funkcji poznawczych poniżej przeciętnej. Największe zaburzenia występowały w zakresie szybkości przetwarzania, najmniejsze w zakresie pamięci werbalnej i pamięci wzrokowej. Dieta badanych kobiet po menopauzie wiązała się z niedoborem witamin z grupy B (z wyjątkiem witaminy B 12 ) oraz kwasu foliowego. Najlepsze wyniki czasu reakcji miały badane, u których spożycie witaminy B 2 było w normie.Słowa kluczowe: menopauza, funkcje poznawcze, witaminy z grupy B, kwas foliowy. SummaryIntroduction: A folic acid and other B-group vitamins have a direct impact on proper functioning of the nervous system and cognitive functions.Aim of the study: The aim of the study was to assess the consumption of the folic acid and B-group vitamins and to analyze the relation between these vitamins in a diet and results of the cognitive function of women after menopause.Material and methods: The examined women came from south-east Poland and were at least 2 years after their last menstruation. The women's age was 50-65 and they had an overall good state of health, at least an elementary education and FSH > 30 mlU/ml. The qualification stage included a MoCA test in order to exclude women with dementia. The cognitive function assessment was conducted with the CNS -Vital Signs diagnostic equipment (Polish version). The content of vitamins was determined through a 7-day observation of a diet with the DIETETYK computer application developed by the National Food and Nutrition Institute. The results were analyzed statistically.Results: The results show that around half of the examined women had lower than average results in most of cognitive function tests. The most serious disorders concerned the processing speed and the least serious -verbal and eye memory. The diet of the examined women lacked B vitamins (not B 12 ...