No abstract

Achtergrond en doel Cranberry's bevatten een stof die kan vo´o´rkomen dat bacterie¨n zich hechten aan het epitheel van de blaaswand. Hierdoor zouden zij een functie kunnen hebben bij de preventie en behandeling van urineweginfecties. Cranberrysap wordt al tientallen jaren voor dit doel toegepast. In deze review wordt beoordeeld of cranberry's effectief zijn voor de preventie van urineweginfecties bij patie¨nten met een verhoogd risico op deze aandoening. Zoekstrategie en dataverzamelingBehalve een Cochrane-zoekstrategie met Engelse en niet-Engelse termen was er contact met fabrikanten. Alle gerandomiseerde en quasi-gerandomiseerde trials werden ingesloten. Twee onderzoekers beoordeelden en verzamelden de informatie volgens standaard Cochranerichtlijnen De data lieten geen statistische analyse toe.Resultaten en conclusie Vijf onderzoeken met 15-192 deelnemers voldeden aan de inclusiecriteria (vier crossover-en e´e´n parallelgroep). Vier vergeleken de effectiviteit van cranberrysap met water of een placebosapje en e´e´n vergeleek cranberrycapsules met placebocapsules. Ee´n onderzoeksgroep bestond uit volwassen vrouwen met recidiverende urineweginfecties, twee uit ouderen en twee uit kinderen met een neurogene blaas, die intermitterende zelfkatheterisatie verrichtten.In twee van de onderzoeken werd een gunstig effect gevonden op het voorkomen van urineweginfecties of van bacteri-urie en pyurie in de urine. Maar in geen van deze onderzoeken was er een intention-to-treat-analyse gedaan. Veel patie¨nten hielden voortijdig op met het onderzoek (20-47%). Hieruit zou men kunnen opmaken dat het gebruik van cranberrysap voor een langere periode niet acceptabel is. Door de povere kwaliteit van de onderzoeken en de kleine omvang van de onderzoeksgroepen kunnen geen betrouwbare uitspraken worden gedaan over de effectiviteit van cranberry's bij het voorkomen van urineweginfecties. CommentaarVoor huisartsen is met name het voorko´-men van recidieven van urineweginfecties bij volwassen vrouwen een interessant item. In de NHG-Standaard wordt hiervoor profylactische behandeling met antibiotica aanbevolen gedurende 3-12 maanden (eenmaal daags of alleen onmiddellijk post coitum). Dagelijks gebruik van cranberrysap of -capsules zou een aantrekkelijk alternatief kunnen zijn voor een bepaalde groep vrouwen. De conclusie van de reviewers dat er op dit moment te weinig gegevens zijn om het gebruik van cranberrysap te kunnen aanbevelen lijkt helaas terecht. De kwaliteit van alle geı¨ncludeerde onderzoeken was beneden de maat. Het enige onderzoek dat de preventie van recidiverende urineweginfecties bij seksueel actieve volwassen vrouwen onderzocht, had maar 19 participanten, van wie er ook nog eens 9 uitvielen. In dit cross-overonderzoek kwamen overigens wel significant minder urineweginfecties voor tijdens drie maanden cranberrycapsulegebruik dan tijdens placebogebruik.