No abstract

Na história antiga de Portugal e da Galiza há um consenso consistente na ideia de que o nome da comum região Callaecia derivou, em época romana inicial, de um povo de Callaeci epónimos assentados na margem direita da foz do Douro. Este consenso pode ser categorizado como questão eponímica. Apesar de que tal questão sofreu uma forte variabilidade de interpretações, um artigo de 1977 de A. Tranoy assentou a sua forma actual e o consenso hoje existente sobre ela. Mas tal consenso limitou-se à aceitação acrítica das teses de A. Tranoy, que não foram revisitadas desde então. O presente artigo re-examina as provas da questão eponímica e demonstra a sua fraqueza, junto com a necessidade de ampliar as perspectivas sobre o suposto povo epónimo e as origens do paleo-corónimo regional.

Se examina la evolución del entramado organizativo local de la Gallaecia entre los siglos III y V, determinando las transformaciones experimentadas por el municipium asentado en los siglos anteriores e incardinándolas en la análoga evolución del Occidente coetáneo. Se destaca finalmente la aparente permanencia posromana de la estructura básica de este régimen organizativo. [gl] Examínase a evolución do entramado organizativo local da Gallaecia entre os séculos III e V, determinando as trasformacións experimentadas polo municipium asentado nos séculos anteriores e incardinándoas na análoga evolución do Occidente coetáneo. Saliéntase finalmente a aparente permanencia post-romana da estrutura básica deste réxime organizativo.

O artellamento do poder local galaico e a súa evolución estrutural na Antigüidade conforman, pola súa aparente carencia de datos positivos, unha cuestión amplamente eludida, e consecuentemente irresolta, na historiografía actual. O presente artigo valora as fontes históricas potenciais que permitan superar este atranco, sendo escolleitas para tal fin a descrición xeográfica de Plinio e máis o Parroquial Suevo. A interrelación entrambas as fontes e cadansúa interpretación permitirá determinar as liñas evolutivas xerais do poder local galaico na Antigüidade, superando así o antedito baleiro historiográfico.

Examínanse o entramado socio-político e as institucións recoñecíbeis no período «pre-municipal» da Callaecia, acotado ante quem pola latinización xurídica de Vespasiano. Isto permite identificar e contextualizar un proceso de afianzamento constitucional nas comunidades galaicas previo á súa municipalización alto-imperial.