Since approximately 75% of the world's surface is covered with seas and it is economical, the majority of the cargoes subject to international trade are transported by sea. This situation increases the importance of the construction, maintenance and repair of ships, which are transportation vehicles, and therefore the importance of shipyards. Shipyards have important contributions in terms of ensuring the continuity of the maritime transportation system, providing production, employment, foreign exchange income and meeting the defense needs. In addition to these, shipyards are industrial areas where occupational accidents occur frequently, as they contain many business lines. In this context, it is aimed to determine the causes of occupational accidents in shipyards according to their importance levels. The four main criteria that caused the accident by literature review; Alternatives such as "personal factors, material/equipment-related factors, environmental factors, administrative factors" and 19 sub-criteria related to these, such as "organization, ensuring the suitability of the working environment, training and human-machine harmony" have been determined for the prevention of accidents. In order to compare the main criteria and sub-criteria with each other, a questionnaire was prepared using the comparison values of 1-9 and the importance level of the causes of the accident was tried to be determined according to the evaluation of the experts working in the shipyard. The analyzes were made using the Super Decisions v2.1 program, which operates with the AHP method, one of the multi-criteria decision-making methods, depending on the survey evaluations. In the evaluation among the main criteria, "personal factors" came to the forefront as the most important cause of accident. Among the sub-criteria of the personal factor criterion, "psychological/mental problems" came to the fore as the most important cause of accident. In addition, among the alternatives determined for the prevention of accidents, "organization" has resulted as the most important of the measures to be taken.

Tersaneler gemi yapımı, bakım onarım, söküm faaliyetleri yapılan ve çok fazla sayıda çalışanın istihdam edildiği çalışma alanlarıdır. Bu durum deniz yolu taşımacılığı açısından üretimin sağlanması, istihdam sağlanması, savunma ihtiyacının karşılanması açısından ülke ekonomisine önemli katkıda sağlamaktadır. Bunların yanı sıra tersaneler yürütülen farklı faaliyetler ve bu faaliyetlerin yürütülmesinde yardımcı olan çalışma yöntemleri (iskelede, merdivende çalışma, iş ekipmanları ile çalışma, vinçlerde çalışma vb.) açısından değerlendirildiğinde iş kazası yaşanma olasılığı yüksek olan alanlardır. Özellikle yüksekte çalışma işlerinde yaşanan kazalar ölümle sonuçlanabilmektedir. Kazaların önlenebilmesi risklerin incelenerek gerekli önlemlerin alınmasıyla mümkün olabilir. Bu kapsamda bu çalışmada, tersanelerde yüksekte çalışma risklerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak AHP tabanlı PROMETHEE yöntemi kullanılmıştır. İlk aşamada literatür araştırması ile yüksekte çalışma riskleri olarak yedi kriter; “çalışanın düşmesi, malzemenin düşmesi, elektrik çarpması, iskelenin/merdivenin devrilmesi/yıkılması, çarpma-çarpışma, statik hesaplama ve mühendislik yanlışlıkları ve meteorolojik koşullar” ve yüksekten düşme kazalarının önlenmesi için “denetim ve bakım, eğitim, kişisel koruyucu tedbirler ve toplu koruma yöntemleri” olarak dört alternatif belirlenmiştir. Kriterlerin ikili karşılaştırması ve alternatiflerin kriterlere göre ikili karşılaştırmasını yapmak amacıyla 1-9 karşılaştırma değerleri kullanılarak hazırlanan anket tersanede uzman olarak çalışan 5 kişi tarafından değerlendirilmiş ve veriler AHP ile işlem yapan Super Decision v2.1 programına girilerek kriter ağırlıkları belirlenmiştir. Bu değerlendirmeye göre çalışanın düşmesi kriterinin en yüksek risk olduğu sonucu çıkmıştır. Sonraki aşamada kriter ağırlıkları ve ikili karşılaştırma verileri Visual PROMETHEE programına girilerek alternatiflerin öncelik sırası belirlenmiştir. Bu değerlendirme sonucunda denetim ve bakım alternatif olarak ilk sırada çıkmıştır. Çalışanların düşmesini önleyici özellikle korkuluk, güvenlik ağı vb. toplu koruma yöntemlerinin uygulanmasına öncelik verilmesi ve denetim ve bakım faaliyetlerinin sürekli olarak yapılması riskleri ortadan kaldırarak kaza olasılığını düşürecektir. Bu çalışmada tersanelerde yüksekte çalışma riskleri, AHP tabanlı PROMETHEE yöntemleri ile analiz edilerek literatüre ve tersane sektörüne katkı sağlamıştır.