Özetİşletmelerde; bilginin elde edilmesi, geliştirilmesi ve yönetilmesi genel performansın ve verimliliğinin arttırılmasında önemli bir unsurdur. Ayrıca günümüz rekabet ortamında işletmeler rekabet avantajı sağlamak ve bu durumu devam ettirmede hız, maliyet ve kaliteye önem vermek zorundadırlar. Bu noktalarda e-uygulamalar işletmelere önemli avantajlar sunmaktadır. E-lojistik kavramı elektronik tabanlı olarak yapılan lojistiktir. Bir başka ifadeyle, lojistik süreçlerin gerçekleştirilmesinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin temel alındığı sistemlerin ve ara yüzlerin kullanılmasıdır. Bilişim teknolojileri sayesinde elojistik faaliyetleri desteklenmektedir. Türkiye'deki lojistik firmalarında e-lojistikte kritik faktörlerin belirlenmesine dönük olarak gerçekleştirilen bu çalışmada var olan durumun tespit edilmesinin yanında, bundan sonraki çalışmalarda oluşturulacak modeller için faktör analizinden elde edilen veriler sunulmuştur. Araştırma kapsamında işletmelerin e-lojistik yazılım ve uygulamalarından beklentileri, elde ettikleri faydalar, e-lojistik yazılım ve uygulamalarının işletme performansına etkileri, e-lojistiğin benimsenmesini engelleyen temel faktörler incelenmiştir. Elde edilen verilerden hareketle öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: E-lojistik, E-ticaret, Lojistik yönetimi, Bilişim ve iletişim teknolojileri. DETERMINATION E-LOGISTICS CRITICAL FACTORS: E-LOGISTICS APPLICATIONS IN TURKEY AbstractIn the enterprises; the acquisition, development and management of knowledge is an important factor in improving overall performance and productivity. Also, in today's competitive environment, businesses must give importance to speed, cost and quality in order to provide competitive advantage and sustain this situation. At these points, e-applications offer significant advantages to businesses. The concept of elogistics is logistics which is made with electronic base. In other words, it is the use of systems and interfaces, on which information and communication technologies are based in the realization of logistics processes. Thanks to the informatics technologies, e-logistics activities are supported. In this study which is carried out in order to determine critical factors in e-logistics in logistics companies in Turkey, besides determining the existing situation, the data obtained from factor analysis are presented for the models * Yrd. Doç. Dr.,

Günümüzün değişen iktisadi ve sosyal yapısı içerisinde rekabet avantajı elde etmek amacıyla işletmeler farklı metotlar incelemeye ve bu metotları kullanmaya başlamışlardır. Bu amaç doğrultusunda, işletmelerin başarıya ulaşabilmesi için kaynaklarını etkin ve verimli kullanması gerekmektedir. Bu noktada, işletmelerin verimliliklerini devam ettirebilmeleri için lojistik bilişim sistemlerine geçmeleri artık bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu açıdan, araştırmanın temel konusu olan e-lojistik uygulamalarında e-hizmet kalitesinin, alışveriş memnuniyeti, yeniden satın alma niyeti ve ödeme seçenekleri üzerindeki etkisi bir model oluşturularak ölçülmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında; çalışmanın örnekleme tekniği ve veri toplama yöntemleri ile ilgili bir araştırma metodolojisi sunulmaktadır. Çalışmanın metodolojisi oluşturulduktan sonra araştırma ile ilgili istatistiksel analizler sunulmuş, teorik ve yönetsel çıkarımlar tartışılmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında oluşturulan model, yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiş ve oluşturulan modelin geçerli bir model olduğu kanıtlanmaya çalışılmıştır. Modelin yapısal olarak uyumlu olduğu, veriler neticesinde anlaşıldıktan sonra çalışma bünyesinde oluşturulan hipotezler test edilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen hipotez sonuçları ve bulgulara göre; e-lojistik uygulamalarında hizmet kalitesinin alışveriş memnuniyetini olumlu ve anlamlı bir şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca alışveriş memnuniyeti ölçeği, yeniden satın alma ölçeğini olumlu ve anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Buradan tüketicilerin gözünde hizmet kalitesinin artmasının alışveriş memnuniyetini beraberinde getirdiğini ve bunun sonucunda tüketicilerin ürünü veya hizmeti tekrar satın alma eğiliminde olduğunu varsaymak mümkündür.

Kırsal alanda yaşanan yoksulluk ve gelir eşitsizliği, Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de de önlem alınması gereken en temel problemlerden biridir. Bu araştırmanın amacı, tarım işletmelerinde yoksulluk durumunu ve gelir eşitsizliğini ölçerek, sosyo-demografik ve yapısal özelliklerin yoksulluk üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmanın materyalini 2019 yılında Aydın ili Nazilli ilçesinde 59 tarım işletmesiyle yapılan yüz yüze anketler oluşturmaktadır. Araştırmada kafa sayım oranı, yoksulluk açığı ve yoksulluk açığı karesi, Foster-Greer-Thorbecke (FGT) yaklaşımı kullanarak hesaplanmıştır. Gelir eşitsizliğinin ölçümünde ise Gini katsayısı ve Lorenz eğrisi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre işletmelerin yıllık ortalama geliri 104790 TL iken, bu gelirin %91'ini tarımsal gelir, %9'unu ise tarım dışı gelir oluşturmaktadır. İşletmelerde eşdeğer kişi başına düşen ortalama gelir 39595.87 TL, ortanca gelir ise 103060 TL olarak tespit edilmiştir. Araştırmada işletmelerin %25'i yoksulluk sınırının altında kalmaktadır. Günlük 1 $'ın altında çalışan işletme yokken, 4.30 $'ın altında çalışan işletme oranı %10.2'dir. Görüşülen işletmelerde Gini katsayısı 0.40 olarak hesaplanmış olup, toplam işletme nüfusunun %60'ı gelirden yalnızca %30.76 pay almaktadır. Araştırmada yoksul olan ve yoksul olmayan işletmeler arasındaki istatistiki olarak farklı bulunan özellikler tarımsal deneyim, meslek durumu, sosyal güvenlik durumu, arazi büyüklüğü, arazi parsel sayısı, yayım-eğitime katılma durumu ve hayvancılık yapma durumudur. Bu faktörler göz önüne alınarak kırsal alanda uygulanacak yoksulluğu azaltma politikalarının etkili olacağı düşünülmektedir.