No abstract

Bu araştırma, birinci yazarın ikinci ve üçüncü yazarlar danışmanlığında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nde hazırladığı doktora tezinden üretilmiştir.

Bu araştırma öğrencilerin matematik korkusunun nedenlerini belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2018-2019 öğretim yılında Uşak il genelinde ilkokul, ortaokul ve lise kademesinde öğrenim gören 2580 öğrenci oluşturmuştur. Ölçek geliştirme aşamaları kapsamında alan yazın taranmıştır. Ölçekle ilgili madde havuzunun oluşturulmasından sonra uzman görüşüne başvurulmuştur. Pilot çalışma, yapı geçerliliği ve güvenirliğinin tespiti çalışmaları yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda her biri beş sorudan oluşan öğretmenden kaynaklı matematik korkusu, çevreden kaynaklı matematik korkusu, matematiğin yapısından kaynaklı matematik korkusu, öğrencinin kendi kişisel özelliklerinden kaynaklı matematik korkusu boyutları oluşmuştur. Elde edilen dört boyut toplam varyansın yaklaşık %55'ini açıklamıştır. "Matematik Korkusunun Nedenleri Ölçeğinin" öğrencilerin matematik korkusunun nedenlerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenlerinin okuma-yazma eğitimi sürecinde bitişik eğik yazı ve dik temel harflerin kullanımına ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan olgubilim kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2016-2017 eğitim öğretim yılında ülkemizin çeşitli bölgelerinde görev yapmakta olan 85 ilkokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan yarıyapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formunda yer alan soru ifadelerine verilen cevaplar MAXQDA 12 yazılımı ile analiz edilerek kavramsal bütünlük oluşturan ifadeler iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı kodlanmış ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda; bitişik eğik yazı kullanımının özellikle estetik bulunduğu için tercih edildiği, dik temel harflerin özellikle yazmada ve okumada kolaylık sağlaması ve yaşamla ilişkilendirilebilmesi bakımından tercih edildiği, bitişik eğik yazıda karşılaşılan güçlüklerin yazma ve okuma süreçlerine odaklandığı ve öğretmenlerin dik temel harflerin kullanımında öncelikle yazma süreçlerinde güçlüklerle karşılaşabileceklerini düşündükleri ortaya çıkmıştır.

İlkokul düzeyinde doğa eğitimi bir ders olarak yer almamaktadır. Ancak doğa eğitimi ile ilgili konular Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Fen Bilimleri derslerinin ünite ve öğrenme alanlarına serpiştirilmiştir. Öğrencilerin doğa ile ilgili sorunlara duyarlılık göstermesi ve doğa sevgisi kazanması Sosyal Bilgiler öğretiminin vatandaşlık becerileri ve değerleri arasında yer almaktadır. Bu bakımdan öğrencilerin doğaya ilişkin algılarının belirlenerek öğretim sürecinde bunlardan yararlanılması önemli görülmüştür. Bundan dolayı araştırmada ilkokul öğrencilerinin doğaya ilişkin sahip oldukları algıların metaforlar aracılığı ile incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni ve örneklem seçiminde ölçüt örneklem tekniği kullanılmıştır. Buna göre 2018-2019 eğitim öğretim yılında ilkokul 4. sınıfta öğrenim gören 151 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrencilere "doğa......... gibidir. Çünkü.........." ifadesinin yer aldığı form dağıtılarak onların doğaya ilişkin algıları belirlenmeye çalışılmıştır. Öğrenciler tarafından doldurulan formlar toplanmış ve elde edilen verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre ilkokul öğrencileri "doğa" kavramı ile ilgili 54 geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforlar özellikleri bakımında 12 kavramsal kategori altında toplanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular öğrencilerin doğaya yönelik algılarının belirlenmesinde metaforların oldukça işlevsel özelliklerinin olduğunu ve Sosyal Bilgiler öğretimi açısından önemli veriler sağladığını ortaya koymaktadır.