A sidenote on the sociology of academia: The socio-phsycological dynamics of academia Muharrem K›l›ç Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Antalya F F elsefi ve bilimsel birikim, tarihsel süreklilik içerisinde belirli bir etnik veya sosyolojik aidiyete, gruba ya da co¤rafyaya özgülenemez biçimde bir gelenek infla ederek geliflimini sürdürür. Bu gelenek, tüm insanl›¤›n katk›lar› ile geliflim kaydeden ve bunu sürdüren ortak bir de¤er alan›n› ifade eder. Söz konusu de¤er alan›, felsefi bilginin/bilimin üretim ve paylafl›m›n› mümkün k›lan evrensel bir teorik gelene¤e ve kurumsallaflmaya yol açm›flt›r. Bu evrensel gelenek, felsefi-bilimsel bilginin mahiyetine özgü bir yap›lanman›n neticesi ola-rak ortaya ç›km›flt›r. Bilimsel düflünce, Karl Popper'a göre birikimsel (terâkümi) (Popper, 2012) [1] bir biçimde üretilir ve kuflaktan kufla¤a tevarüs edilir. Bilgi-bilimsel düflünce kendi iç tu-tarl›¤› ve meflrulu¤unu, ait oldu¤u bilim gelene¤i ve çevresi ya da özgün sosyolojik yap›s› içerisinde al›r. Bu yüzden felsefi ve bilimsel düflüncenin dayand›¤› ontolojik ve epistemolojik referans alan› ve zemini kadar, varl›k buldu¤u bir sosyolojik zemin de söz konusudur. Zira her fley-Akademia'n›n ontos'unu kuran bir ak›l/rasyonalite ve buna ba¤l› biçimde geliflen bir kavramsal flema söz konusudur. Bu kurucu akl›n tarihsel süreçte varl›k buldu¤u bir formu, özgün tarihsel tecrübesi ve gelene¤inden söz edebiliriz. Söz konusu tarihsel tecrübenin dayand›¤› kültürel ve davran›flsal normlar bulunmaktad›r. Bu normlar›n akademia'da tezahür edifl biçimlerinin analizi, üniversiteye ve akademik camiaya dair sosyolojik bir bak›-fl› ifade etmektedir. Bu çal›flma, akademia'ya dair bir tak›m sorunsallaflt›rmalar üzerinden sosyolojik bir sorgulama niteli¤indedir. Çal›flma kapsa-m›nda belirlemifl oldu¤umuz sorunsallar flunlard›r: Akademia-gelenek iliflkisi, kimlik bunal›m›: akademisyen kimli¤i, bilimsel komünitenin dokusu: kapal› toplum, uzmanlaflma obsesyonu, akademi yönetimi.

ÖzBu çalışmada dünyadaki mevcut kalite güvence sistemleri incelenerek, ülkemizdeki mevzuat, mevcut yapı ve yükseköğretim sisteminin gözönünde bulundurulması suretiyle geliştirilen bir model önerisi sunulmaktadır. Türkiye'nin yükseköğretim alanında önde gelen ülkelerden biri olabilme potansiyeli, iyi işleyen bir kalite güvence sistemi oluşturularak değerlendirilebilir. Kalite güvence sisteminin önemli bir bileşeni olan akreditasyon işleminin bağımsız akreditasyon kuruluşları tarafından icra edilmesi hayati önem taşır. Diğer yandan, birçok batı ülkesinden farklı olarak ülkemizde üniversitelerin yasayla kurulması ve hemen hemen tamamen merkezi hükümet tarafından finanse edilmesi, merkezi bir yapının da bulunmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada sunulan model, dengeli bir çözüme ulaşmak ve dinamik bir yapı oluşturmak amacını gütmektedir. Model, daha çok yükseköğretimin eğitim faaliyetlerinin kalite güvencesini sağlamaya yönelik olmakla birlikte, yükseköğretim kurumlarının işleyişini doğrudan etkileyeceği için aynı zamanda araştırma ve hizmet alanlarında da önemli ilerleme ve gelişme sağlayacaktır. Anahtar Sözcükler: Yükseköğretim, Yükseköğretim kurumları, Kalite güvence sistemi, Akreditasyon, Türkiye ABSTRACTIn this study, a model offer developed by considering the legislations, current structure and the higher education system in our country after world's existing quality assurance systems were examined. Turkey's potential to be one of the leading countries in the field of higher education can be utilized by creating a well-functioning quality assurance system. It is a crucial point that the accreditation process, which is an important component of quality assurance system, should be conducted by independent accreditation bodies. On the other hand, unlike many Western countries, the establishment of the universities by law and being financed almost entirely by the central government in our country necessitate the existence of a central structure. The model presented in this study aims to reach a balanced solution and to create a dynamic structure. The model will allow significant progress and development in such fields as research and service because of directly affecting the functioning of higher education institutions as well as being mainly for providing quality assurance of education activities in higher education.

No abstract

No abstract