Çölyak hastalığı, gluten ilişkili bir enteropati olmakla birlikte malabsorbsiyona bağlı bütün vücudu etkileyebilen bir hastalıktır. Diğer yandan antijen maruziyeti sebebiyle kronik inflamasyona da zemin hazırlamaktadır. Kronik inflamasyonun vücutta sistemik etkilerinin olduğu bilinmektedir. Çölyak hastalığının sistemik etkileri farklı mekanizmalar üzerinden fibromiyalji sendromunu (FMS) tetikliyor olabilir. Çalışmamızın amacı Çölyak hastalarında FMS prevalansını belirlemek ve FMS'nin Çölyak hastaları üzerindeki etkisini değerlendirmektir.

Özet: İnflamatuvar barsak hastalıkları, ağırlıklı olarak gastrointestinal sistemi tutan sistemik kronik inflamatuvar bir hastalık grubudur. İnflamatuvar barsak hastalıklarında ekstraintestinal bulgular sıklıkla birlikte bulunmaktadır. Bunlar içinde metabolik kemik hastalıkları azımsanmayacak ölçüde sıktır. Çalışmamızda kendi inflamatuvar barsak hastalıkları kohortumuzda osteoporoz ve osteopeni sıklığını ortaya koymayı amaçladık. Bu çalışmaya 71 ülseratif kolit, 44 Crohn hastasının kemik mineral dansite verileri retrospektif olarak değerlendirildi. İnflamatuvar barsak hastalığında tanı, tutulum paterni, hastalık davranışı, cinsiyet ve kemik mineral dansite lokalizasyonlarına göre kemik dansiteleri, T ve Z skorları karşılaştırıldı. Ülseratif kolit hastalarının %53,5'inde, Crohn hastalarının %50'sinde osteopeni saptandı. Ülseratif kolit ile Crohn hastalığı arasında anlamlı fark yoktu. Ülseratif kolit hastalarının %22,5'inde, Crohn hastalarının %25'inde osteoporoz saptandı. Ülseratif kolit ile Crohn hastalığı arasında anlamlı fark yoktu. Crohn hastalığında osteopeni en sık femur boynu ve wards üçgeninde (%47,7 ve %47,7), ülseratif kolit hastalarında osteopeni en sık wards üçgeninde (%52,1) saptandı. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığında osteoporoz en sık lomber bölgede (sırasıyla %15,5 ve %18,2) tespit edildi. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı arasında osteoporoz ve osteopeni açısından anlamlı fark izlenmedi. Ülseratif kolit ve Crohn hastalığında alttip, davranış, cinsiyet ve kemik mineral dansite lokalizasyon açısından karşılaştırıldığında anlamlı fark saptanmadı. İnflamatuvar barsak hastalığında osteoporoz ve osteopeni sıklığı artmıştır. Bulgularımızı doğrulamak için daha büyük örneklem büyüklüğüyle ve iyi dizayn edilmiş prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.