Yaratıcı dramanın bir öğretim yöntemi olarak kullanıldığı bu çalışma 2016-2017 öğretim yılı bahar döneminde Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 3. sınıfında zorunlu olarak okutulan "insan ilişkileri ve iletişim" dersini alan 54 öğrencinin katılılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada kontrol grupsuz deneysel araştırma deseni kullanılmış ve araştırma verileri görüşme yoluyla elde edilmiştir. Ders dönemi başında ve sonunda uygulanan görüş alma formuyla yazılı elde edilen nitel veriler ayrı ayrı irdelenmiştir. Öğrenci görüşleri kelime, cümle, paragraf ve anlam boyutu ile ayrıntılı şekilde kodlanmıştır. Anlam bakımından bir araya gelen kodlar birleştirilerek temalar oluşturulmuştur. Çalışma öncesi ve sonrasına ilişkin ortaya çıkan aynı temalar birlikte, farklı olan temalar ise ayrıca tablolaştırılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda "öğrenme, kişisel gelişim, mesleki gelişim, duygular, sosyal ilişkiler, değerler" olmak üzere altı tema ortaya çıkmıştır. Çalışma sonunda öğrencilerin iletişim konusunda farkındalık kazandıkları, iletişim çatışmalarını nasıl çözeceklerini öğrendikleri; kendine güven duyma, kendini tanıma ve ifade etme gibi kişisel konularda gelişim gösterdikleri gözlenmiştir. Yapılan etkinliklerin öğretmenlik mesleğini sevdirdiği, mesleki bilgi ve beceriler konusunda öğretmen adaylarına katkı sağladığı belirlenmiştir. Yine bu süreçte öğrencilerin mutlu oldukları, eğlendikleri, derse katılmada istekli oldukları; etkinliklerin öğrencilerin işbirliği, paylaşma, yardımlaşma gibi sosyal özelliklerini geliştirdiği tespit edilmiştir. Öğrencilerin eskisine oranla birbirlerine daha çok saygı duydukları, daha demokratik ve önyargısız davranmaya çalıştıkları gözlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda yaratıcı drama uygulamalarına yönelik örneriler geliştirilmiştir.

Bu çalışma 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Etkinlik Vatandaşlık öğrenme alanı kazanımlarına ilişkin öğretmeöğrenme sürecindeki etkinliklerin incelenmesi Burdur il merkezinde seçilen bir ortaokulda yapılmıştır. Bunun için nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeli ve bütüncül tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırma sürecinde veriler her bir kazanım için ayrı düzenlenen ders gözlem formları, gözlemci anekdotları, yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman analizi yoluyla toplanmıştır. Bu kapsamda gözlem formuyla elde edilen verilerin çözümlenmesinde gözlenen özelliklerin yeterlik düzeylerine ilişkin puanların ortalamaları; gözlemci anekdotları ve görüşme ile toplanan verilerde betimsel analiz; ünitelendirilmiş yıllık planda ise doküman analizi kullanılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlemesi sonucunda öğretme-öğrenme sürecinde öğretmenin ağırlıklı olarak düz anlatım ve soru cevap yöntemi kullandığı, çoğunlukla ders kitabına bağlı kaldığı, konulara ilişkin bazı bilgileri soru bankasından yazdırdığı, öğretim yöntem -teknik seçiminde kazanımların ve içeriğin özelliklerini dikkate almadığı, zaman yönetimi, iletişim-etkileşim becerilerinde sorunlar yaşadığı, ezberletme, yazdırma, tekrar ettirme ve test sorusu çözdürme vb. uygulamalara yer verdiği gözlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda öğretmen adayların ve öğretmenlerin sorumluluklarında olan Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarını en iyi şekilde uygulayabilecek mesleki bilgi beceri, tutum ve değerlere sahip olacak şekilde, yaşantıya dayalı etkinliklerle yetiştirilmesi, hizmet sürecinde de ihtiyaç duydukları çeşitli konularda desteklenmesi ve rehberlik edilmesi önerilmiştir.