Bu çalışmanın ana fikri, coğrafya derslerinde öğretilen becerilere kaynaklık eden kavramların önceden bilinmesi gerektiğidir. Beceriler Türkiye'de ilk defa 2005 yılında uygulamaya konulan Coğrafya Öğretim Programı'nda yer almıştır. Programda ana başlıklar halinde tanımlandığı halde bu becerilerin okullarda öğretilmesi konusunda uygulamaya dönük somut bir açımlama henüz yoktur. Çalışmada değişim ve sürekliliği algılama becerisi seçilmiştir. Önce tarihi süreçte değişim ve süreklilik kavramları nasıl anlamlandırılmıştır? sorusu üzerinde durulmuştur. İkinci aşamada uygulamaya temel oluşturacak kavramsal çerçeve belirlenmiştir. Daha sonra değişim ve süreklilik kavramlarının okul coğrafyası içeriğinde nasıl kullanıldığına cevap aranmıştır. Son olarak beceri öğretiminde epistemolojik temellerin yerini göstermek için uygulama önerisi hazırlanmıştır. Araştırma, nitel betimsel bir yaklaşımla iki aşamalı şekilde doküman incelemesi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Buna göre coğrafyada değişim ve süreklilik kavramları tarihi süreçte, değişim, süreklilik, mekân, zaman, hareket, etken güç (vetire), olay, olgu, sebep, sonuç, cisim, insan, canlı, cansız, akış, döngü ve sistem kavramları ile bilinmektedir. Bu kavramlar okullarda coğrafya öğretiminde olay ve olguların, coğrafi düşüncenin, yöntem ve tekniklerin öğretilmesinde kullanılabilir. Uygulama için önce beceriye konu olan kavramların öğretilmesi gereği bir kavram haritası hazırlanmıştır. Derste üzerinde çalışılması önerilen analiz tablosu örneği verilmiştir. Coğrafya derslerinde beceri öğretiminin tam anlamıyla gerçekleşmesi için öğretmenlerin bu süreci takip etmesi önerilmiştir. Önerilerin uygulanmasına dair deneysel çalışmalara ihtiyaç vardır.

Bu çalışmada Türkiye'de faaliyette olan havalimanlarının kurulduğu yerler ve bu yerlerin arazi kullanımı açısından niteliği incelenmiştir. Araştırmada Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın CORINE Arazi Örtüsü Projesi ile oluşturduğu 1990 ve 2012 yılı verileri, Google Earthpro 4 Landsat görüntüleri, Devlet Hava Meydanları İşletmeleri Genel Müdürlüğü (DHMİ)'nden alınan havalimanlarına ait veriler, TÜİK verileri ve ArcGIS Desktop10'da üretilen haritalar temel kaynaklardır. Yapılan incelemede Türkiye'de bulunan 55 havalimanının, % 60'ı yani 32 tanesi doğrudan tarım alanları üzerine kurulmuştur. Tarım alanı üzerine kurulan havalimanlarının çevrelerinde bulunan araziler, tarım dışı amaçlarla kullanılma tehdidi altına girer. Bu bağlamda, Türkiye'de tarım alanında kurulmuş olan 3 havalimanı ve çevresinin, 1984-2018 arası 10'ar yıllık periyotlarda uydu görüntüleri incelenmiş ve haritalanmıştır. Geçen zaman içinde yerleşmelerin havalimanına doğru gelerek onu çevrelediği görülmüştür. Bu hem tarım alanlarının ortadan kalkması hem de İstanbul Atatürk Havalimanı'nda olduğu gibi büyümek ve kapasite artırmak isteyen bir havalimanının, yerleşme alanına sıkışması bağlamında olumsuz bir durumdur. Sonuç olarak, ekonomik değeri büyük olan havalimanı yatırımlarının, tarım alanlarının korunması ve havalimanlarının genişleyip büyümesi bağlamında sürdürülebilir şekilde planlanması gereklidir.

No abstract