Die artikel oorweeg die rol van afwykende minderheidsuitsprake in die Suid-Afrikaanse regsbestel. Dit vind plaas teen die agtergrond van die sogenaamde siviele minagtingsreël wat ingevolge mosie verkry word. Die regspraak in die Konstitusionele Hof tussen die Zondo Kommissie van Ondersoek teen die vorige staatspresident, Jacob Zuma, word as kontekstuele agtergrond gebruik. Daar word na al drie uitsprake verwys en kritiek word uitgespreek teen die bewoording en redevoering in die minderheidsuitsprake wat in die tweede en derde aansoeke gelewer is. Die oplegging van ’n suiwere strafsanksie (onopgeskorte gevangenisstraf) in teenstelling met ’n gebiedende sanksie (wat opgeskorte gevangenisstraf as moontlikheid insluit) word toegelig as die kernverskil in die uitsprake van die meerderheids- en minderheidsuitsprake na die tweede aansoek. Beide die minderheidsuitsprake na die tweede en derde aansoeke word gekritiseer: in die geval van die tweede aansoek, op grond van die woordkeuses en redevoering daarvan; en in die derde aansoek, op sterkte van die redevoering en miskenning van ’n interne Konstitusionele Hof-praktyksreël. Minderheids-/afwykende uitsprake word dikwels deur die howe gelewer en is dus nie noemenswaardig in Suid-Afrikaanse regspleging nie. Minderheidsuitsprake lewer dikwels ’n waardevolle bydrae tot ewewigtige regspleging. Die kritiese ontleding lei egter noodwendig tot ’n heroorweging van die plek en rol van minderheids-/afwykende) uitsprake in die Suid-Afrikaanse regsbestel. Daar word betoog dat ten spyte van die voordele van afwykende uitsprake, vier riglyne gevolg kan word deur veral regters in die Konstitusionele Hof, wat selfbeheersing, nederigheid, behoorlike beraadslaging tussen regters en navolging van die hof se eie presedente insluit. Wat die substantiewe en prosedurele aspekte van siviele minagting betref, bied die uitspraak in die tweede aansoek nou gevestigde gesag vir die voortgesette grondwetlike erkenning van die siviele minagtingsreël. Verder, dat dit voortaan gesag bied vir die oplegging van ’n suiwer strafsanksie in buitengewone gevalle van siviele minagting, mits dit aan streng regverdigheidsnorme teenoor die contemnor voldoen.

Students are generally unprepared to study law. Unpreparedness includes language and writing deficiencies. Legal-writing courses at law school only lay the foundation for these skills that have to be developed and improved over many years of practice. Law schools and the organized profession should accept joint responsibility for laying this foundation. A substantial part of most legal-writing courses must include language training. Legal writing is generally not regarded as necessary by many South African law faculties. The main challenge in the area of developing legal-writing courses in South Africa involves the fact that legal academics have not beenformally trained to teach language and writing. It is proposed that a course is introduced for law teachers in and that they undergo training that will enable law lecturers to present these courses themselves.

No abstract

Hierdie bydrae besin oor die verbod op die misbruik van die hofproses, synde ’n gevestigde gemeenregtelike beginsel wat aan die regspraktisyn belangrike etiese en regsprofessionele pligte oplê. Volgens artikel 3.3 van die gedragskode vir alle regspraktisyns, kandidaatregspraktisyns en regsentiteite moet die regsbystand en -advies wat regspraktisyns aan kliënte lewer deurentyd onderworpe wees aan hul primêre verantwoordelikheid teenoor die hof, die belang van geregtigheid, die nakoming van die reg, en die voorskrifte van die regsberoep. Advies en hofoptrede namens kliënte behoort nooit te geskied met onbehoorlike motiewe soos om die regsproses te vertraag, om bestaande hofreëls te verdraai en te misbruik, of om die ontduiking van openbare verantwoordbaarheid en aanspreeklikheid te fasiliteer nie. In die onlangse uitspraak in Mineral Sands Resources (Pty) Ltd v Reddell [2022] ZACC 37 het die Konstitusionele Hof die beginsel van misbruik van die hofproses opnuut in oënskou geneem en ’n verweer by wyse van ’n spesiale soort pleit erken wat daarop gerig is om die misbruik van hofprosesse in die geval van ’n onbehoorlike litigasiemotief te ontmoedig. (Daar word vir doelmatigheidsredes voorts soms verwys na die misbruik van die hofprosesse as bloot “hofmisbruik” of “misbruikbeginsel”). Dit is moeilik om ’n enkele, akkurate omskrywing van die misbruikbeginsel in die Suid-Afrikaanse reg te bied, omdat elke saak op eie meriete beoordeel moet word. Juis dáárom is die Konstitusionele Hof se uiteensetting van die omstandighede waarbinne moontlike hofmisbruik plaasvind ’n welkome toevoeging tot Suid-Afrikaanse regspraak oor die onderwerp. Hierdie oorsig van die misbruikbeginsel lei tot die gevolgtrekking dat die professionele gedragsreëls vir Suid-Afrikaanse regspraktisyns hersien behoort te word om die fyner besonderhede van misbruik van die hofproses vir regspraktisyns op te helder. Daar behoort groter klem gelê te word op die vereiste van die beredeneerbaarheid (“arguability”) van sake in die belang van behoorlike regspleging. In dié verband het onderskeidelik universiteite en beroepsliggame ’n groot verantwoordelikheid ten opsigte van die etiek- en regsprofessionele onderrig en die praktiese regsopleiding van kandidaatregspraktisyns. Die misbruik van hofprosesse kan in sowel siviel- as strafregtelike konteks te voorskyn kom. Hoewel die erkenning van die bepaalde spesiale verweer in die saak waarna hier bo verwys is in ’n siviele konteks ontstaan het, verwys die uitspraak ook na die bestaan van hofmisbruik in strafregtelike verband. Die wyse waarop hofmisbruik in strafsake geopper sou kon word val buite die bestek van hierdie bespreking.