Bu araştırmanın amacı hemodiyaliz tedavisi uygulanan diyabetli hastaların diyabet yönetim durumlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmanın örneklemini Diyarbakır ilinde bulunan iki hemodiyaliz merkezinde tedavi gören 68 diyabetik böbrek hastası oluşturdu. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanan "Hasta Tanıtım Formu" ve "Diyabet Yönetimi Anketi" kullanılarak ve yüz yüze görüşme tekniği ile toplandı. Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 62,19± 9,25 yıl, %54,4'ü kadın, diyabet tanısı alma süresi 26,2 yıl, diyaliz tedavisi görme süresi ortalama 5,3 yıldır. Genel sağlık durumunu hastaların %45,6'sı orta, geçen yıl ile karşılaştırıldığında ise %44,2'si kötü olarak değerlendirdi. Katılımcıların %55,6'sında HbA1c >%7'dir; %29,4'ü fazla kilolu, %26,5'i sigara kullanmakta; %10,3'ü düzenli egzersiz yapmakta, %29,4'ü diyabet için önerilen diyete uymaktadır. Katılımcıların %60,3'ü açlık kan şekerini, %55,9'u tokluk kan şekerini, %61,8'i HbA1c düzeyini, %52,9'u kolesterol düzeyini ve %88,2'si kan basıncını düzenli olarak ölçmekte/ölçtürmektedir. Hastaların %20,6'sı hastalığı ile ilgili reçete edilen tüm ilaçları; %23,5'i ise diyabet ilaçlarını düzenli olarak kullanmadığını; %69,1'i hekiminin bilgisi dışında ilaç kullanmayı bırakabildiğini; buna karşın hastaların %67,6'sı komplikasyon taraması için doktor kontrolüne gittiğini ve %70,6'sı düzenli olarak ayaklarını kontrol ettiğini belirtmiştir. Hastaların %79,4'ü diyabet ve tedavisi hakkında eğitim almıştır; eğitim alan hastaların %66,1'i verilen eğitimi yeterli bulmaktadır. Sonuç: Hastaların önerilen tedavi ve diyete uymadıkları, düzenli egzersiz yapmadıkları, açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, HbA1c düzeyi ve kolesterol düzeyini düzenli kontrol etmedikleri saptanmış, bu veriler ışığında hastaların diyabet yönetiminde başarısız oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Hastalara düzenli bireyselleştirilmiş eğitim, izlem ve danışmanlık yapılarak diyabet öz yönetimlerinin güçlendirilmesi gerekmektedir.
