Predmet ovog rada čini etnografsko mapiranje začetaka nove alternativne scene u čijem jezgru leži turbo-folk. Alternativna scena, locirana pre svega u Beogradu, pomalja se u proteklih nekoliko godina kao kružok izvođača (Mangulica FM, Lenhart Tapes, Mega Denke, Gianni Druid, Bombe devedesetih i dr.) koji slobodno kombinuju turbo-folk s drugim muzičkim formama (elektronska muzika, rep i dr.) za potrebe savremene urbane publike. U istraživanju ćemo se osloniti na stanovište da termin „turbo-folk“ nije isključivo sredstvo za deskripciju muzičkog žanra, već i vrednosno konotiran „plutajući označitelj“ koji sadržaj crpi iz simboličkog repertoara određene zajednice. Svoju simboličku snagu, kao sredstvo za kulturno uključivanje/isključivanje, turbo-folk je pokazao u akademskom i neakademskom diskursu tokom poslednje decenije XX i prve decenije XXI veka kad je instrumentalizovan kao konstitutivna drugost „urbane“ („elitne“, „civilizovane“, „obrazovane“, „kosmpolitske“, itd.) populacije. Osnovna pretpostavka ovog rada jeste da je sukob oko klasifikacija, u čijem se središtu nalazi turbo-folk, rehabilitovan, rekontekstualizovan i prevrednovan. U radu ćemo preispitati hipotezu da nova alternativna scena, koja čini predmet ovog istraživanja, nastoji da instrumentalizuje turbo-folk kao polugu kulturne kritike „urbane elite“, njenog autoriteta i legitimiteta njenih klasifikacionih kategorija.

Apstrakt: Rad nastoji da pokaže da su kritike upućivane na račun koncepta kulture počev od šezdesetih, a posebno osamdesetih godina XX veka samo reaktuelizovale spor u disciplini, prisutan barem od kraja druge decenije XX veka između, s jedne strane, onih antropologa koji su kulturu poimali kao: (a) homogeni, statični, zatvoreni, holistički sui generis sistem koji u ontološkom smislu "postoji" izvan i iznad pojedinaca i, prethodeći im, determiniše njihovo mišljenje i delanje, koji u monografskoj studiji "predstavlja", a u metodološkom smislu objašnjava sveukupnost života, verovanja i ponašanja njenih pripadnika i, s druge strane, onih antropologa koji su kulturu poimali kao (b) u ontološkom smislu "nepostojeći", fragmentarni, heterogeni, promenljivi skup delanja brojnih pojedinaca koji se bore za stvaranje, interpretaciju ili legitimitet njenih pravila, a čija se neslaganja, u metodološkom smislu, uzimaju kao polazna osnova objašnjenja kulture shvaćene kao agregat nenameravanih posledica delanja brojnih pojedinaca. Cilj rada jeste da kontekstualizuje individualističko-holistički spor u prosvetiteljsko-kontraprosvetiteljski spor i odgovori na pitanje zašto se racionalisti, branioci transkulturne samerljivosti i zastupnici univerzalno primenljive, kosmopolitske antropološke nauke, kad "pišu protiv kulture", pozivaju na odbranu prosvetiteljstva od kontraprosvetiteljstva.Ključne reči: kultura, (kontra)prosvetiteljstvo, individualizam, holizam, razum, ljudska priroda * Rad je rezultat istraživanja na projektu "Antropološko proučavanje Srbije -od kulturnog nasleđa do modernog društva" (177035) koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja RS. Rad predstavlja pilot-studiju koja ima za cilj da proveri pretpostavke koje će poslužiti kao osnov budućoj monografiji.

The paper is part of wider research into the status of explanation in the debate on the scientific status of anthropology – wherein one of the key assumptions is that there is a strong correlation between theoretical and methodological structures which would make them inseparable, and that explanation or explanatory potential, is the point of convergence which can be used to test for the possibility of separating theoretical and methodological structures in the first place. To test this idea, a line of debate between methodological holism and methodological individualism – one of the longest running and most complex debates in the social sciences and humanities – was considered. The historical background of the debate has been highlighted, and its relevancy and implications in the controversy about the explanatory capacity and scientific status of sociocultural anthropology.

O ljudima i zverima: antropološka analiza filma Ljudi i kokoške * Apstrakt: Sledeći putanje koje je u domaćoj antropologiji već utabala poddisciplina antropologija filma, a pre svega antropološka "sekcija" za proučavanje naučne fantastike, analitički fokus ovog rada čini film Ljudi i kokoške (Men and Chicken). Nasuprot kritičarima koji su u njemu videli "nečitljivu, morbidnu i ciničnu postmodernu grozotu", osnovna teza rada jeste da nam film Ljudi i kokoške pomaže ne samo da preispitamo javne predstave o nauci već i da osvetlimo nade, strahove i konceptualne dileme kojima zamajac daje razvoj savremenih biotehnologija. On nam pomaže da, na jednom proizvodu popularne kulture bliskom iskustvu najšire publike, analiziramo način na koji filmski imaginarijum obrađuje "paradoks koji leži u jezgru" zapadne misli -istovremenu tvrdnju da su ljudi životinje i da je animalnost sušta suprotnost onome što držimo za ljudsko. Paradoks o kojem je reč ne mora biti intelektualna poslastica za dokoličarski um, niti prilika za demonstraciju čudotvorne moći analitičkog postupka levistrosovskog tipa, već vrlo relevantno pitanje u aktuelnim institucionalnim i javnim raspravama povodom stvaranja hibridnih embriona/vrsta u čijem su središtu nastojanja da se ustanovi biološki, moralni i kulturni status ljudi, ne-ljudi i hibrida.Ključne reči: popularna kultura; antropologija filma; naučna fantastika; nauka; biotehnologija; ljudskost; Mi i Drugi UvodJedno od obeležja koja definišu sadašnji trenutak jeste naše ambivalentno suočavanje s biotehnologijom -nelagodnost koju će budući analitičari verovatno tumačiti kao nešto više od nostalgije za starim izvesnostima.S. Frenklin (Franklin 2000, 188) Krajem maja 2016. godine, britanski tabloid Mirror objavio je naslov kojim se javnosti daje na znanje da "frankenštajnovski naučnici razvijaju delimično * Tekst je nastao kao rezultat rada na projektu Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije: Antropološko proučavanje Srbije -od kulturnog nasleđa do modernog društva (177035).

As part of the author's cumulative research on the types of explanation, the structure of explanation and the explanatory capacity of key concepts in sociocultural anthropology, this paper looks at the concept of embodiment. The relevance of reappraising the explanatory power of this concept is manifold, above all on the interpretive, conceptual and paradigmatic level. Research suggests that the concept of embodiment – although very popular, commonly used in very influential scholarly monographs and academic papers, and even proposed as the cornerstone of a "new paradigm for anthropology" – has a very limited explanatory capacity. It seems that its use in no way contributes to anthropological argumentation on the level of explanation – neither cumulatively nor in terms of recontextualisation. Namely, it turns out that by deleting the word "embodiment" from the analyzed arguments nothing would be lost, and that the anthropological explanatory apparatus developed within the anthropology of the body, the anthropology of gender and the anthropology of kinship – whose use precedes contemporary popular uses of the concept of embodiment – does not have a smaller scope in terms of explanatory power.