Peyami Safa"nın en beğendiği eseri olan Yalnızız, ele aldığı konular; insana bir birey olarak vermek istediği mesajlar ve kurgusal yapısı açısından dikkat çekici bir romandır. Yazarın bu romanda kişileri; çeşitli roller ve karakterlerle simgeleştirdiği, belli anlamlar etrafında oluşturduğu ve bu anlamlar yoluyla okuru yönlendirmek istediği görülmektedir. Çalışmanın konusu da Peyami Safa"nın Yalnızız romanında, artık gitgide yalnızlaşan ve birey olma yolunda kısırlaşan insanı anlamlandırma meselesine yaklaşımı, konuyu ele alış biçimi ve bu noktada okura ulaşma çabasının açıklanmasıdır. Böylelikle yazarın insan açısından ele aldığı meseleler, özellikle Simeranya adını verdiği ütopik dünyası üzerinden kurmaya çalıştığı sosyal düzen ve sistemin temelinde yatan insan algısı, hatta bu açıdan yazarın düştüğü ikilemler ile bazı anlamsal eksiklik ve karmaşıklıkların ortaya konması amaçlanmıştır. Romanda ideal insan tipi olarak öne çıkan Samim"in diğer roman kişileriyle olan diyaloglarından ve anlatıcı yoluyla öğrenilen düşüncelerinden yola çıkarak yazarın; insanın varoluşsal bunalımına nasıl eğildiğini, vurgulamaya çalıştığı ideal insanın ve ötekinin eylemlerine yönelttiği bakış açısını değerlendirmek mümkündür.
Namık Kemal, yaşadığı döneme göre yeni sayılabilecek kavramları hayata geçirmeye çalışan bir Tanzimat aydınıdır. Gazeteciliğinin yanı sıra şiir, roman, tiyatro gibi edebiyatın çeşitli türlerinde eserler veren yazar, inandığı değerleri sanat yoluyla okurlarına aktarmıştır. Tanzimat Dönemi Türk edebiyatının tarihî romanı olarak kabul edilen Cezmi, Namık Kemal tarafından yazılmış ve 1880 yılında basılmıştır. Esere adını veren Cezmi ile birlikte tarihî isimlerin geçtiği romanda kahramanlık, esaret, aşk, hile, hırs, şehvet gibi insana ait birçok konunun ele alındığı görülmektedir. Bu nedenle Cezmi romanında hem etik hem de estetik dikkat çekici bir biçimde yer almıştır. Etik ve estetik, felsefenin temel alanlarındandır. Genellikle ahlak felsefesinin içinde açıklanmaya çalışılan etik, en temel şekliyle "İyi nedir?" sorusuyla değerlendirilmiştir. Estetik, sanatın olduğu her yerde karşılığını bulan, gündelik hayatın içinde de sıklıkla kullanılan, bir davranış biçimi olarak bile yorumlanabilen bir terimdir. Etik, Namık Kemal'in edebiyatın işlevi noktasındaki fikirleri açısından Cezmi'de önemli bir unsurdur. Estetik ise bir sanat eserinin en temel özelliğidir. Bu bakımdan, romanın başlı başına bir sanat eseri olmasının yanı sıra yazarın, birçok farklı sanat dallarından faydalanarak estetiği ayrıca ön plana çıkardığı görülmektedir. Cezmi birtakım değer ve kavramların ortaya çıktığı, sanatsal bağlamda birçok yeniliğin de gerçekleştirilmeye çalışıldığı bir dönemde bu özellikleriyle dikkat çekici bir romandır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.