Günümüzde bilimsel çalışmaların görünürlüğünün artırılması ve bilimsel iletişimin daha hızlı gerçekleşmesi için sosyal ağlardan giderek daha fazla yararlanılmaktadır. Özellikle akademik dünyada araştırmacılar çalışmalarını akademik sosyal ağlarda yayımlayarak bilim dünyasına duyurmayı tercih etmektedirler. Bu nedenle akademik sosyal ağların kullanımını ölçmeye yönelik çalışmalar literatürde ağırlık kazanmıştır. Çalışmanın kuramsal anlatımında akademik sosyal ağlardan Google Scholar, ResearchGate, Academia.edu ve Mendeley inceleme kapsamına alınmıştır. Bu dört akademik sosyal ağ, sağladıkları araçlar açısından karşılaştırılarak benzer ve farklı yönleri ortaya konulmuştur. Daha sonra Ankara'daki Bilgi ve Belge Yönetimi-BBY Bölümleri akademisyenlerinin akademik sosyal ağlar konusundaki farkındalıkları ve bilgi düzeylerini saptamak için anket yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, BBY Bölümü akademisyenlerinin çoğunluğu sosyal ağları ve akademik sosyal ağları kullanmaktadır. Sosyal ağlardan Instagram, Twitter ve Facebook'un en sık kullanılan ağlar olduğu; Google Scholar, ResearchGate, Academia.edu, LinkedIn ve Mendeley'in en sık kullanılan akademik sosyal ağlar olduğu tespit edilmiştir. Akademik sosyal ağlar akademisyenler tarafından ağırlıklı olarak alanları ile ilgili yayınları ve yenilikleri takip etmek ve akademik çalışmalarını paylaşmak amaçları için kullanılmaktadır.

Bilimsel iletişimin değişen dinamikleri, genel anlamda araştırmacıların özelde akademisyenlerin araştırma yapma, araştırma sonuçlarını yayımlama ve paylaşma gibi bilimsel iletişim süreçlerini değiştirmiştir. Günümüzde akademisyenler görünürlüklerini ve etkinliklerini artırmak, yayınlarını duyurmak ve paylaşmak için sosyal ağları ve akademik sosyal ağları kullanmaktadırlar. Sosyal bir ağa, akademik içeriğin ve akademik faaliyetlerin eklenmesi ile ortaya çıkan akademik sosyal ağlar, araştırmacılara ve akademisyenlere çeşitli yararlar sağlamaktadır. Amaç: Çalışmada, Ankara Üniversitesi akademisyenlerinin akademik sosyal ağlara ilişkin tutumlarını ve akademik sosyal ağlardan ne ölçüde yararlandıklarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Yöntem: Nicel bir araştırmaya örnek olan bu çalışmada, tarama (survey) tekniğinden yararlanılarak veriler toplanmıştır. Bulgular: 560 akademisyenin katıldığı anket sonucunda elde edilen bulgulara göre akademisyenlerin %82,7'sinin (463 kişi) akademik sosyal ağları kullandığı belirlenmiştir. En çok tercih edilen akademik sosyal ağların Google Scholar, ResearchGate ve Academia.edu olduğu tespit edilmiştir. Akademisyenler, akademik sosyal ağları en çok alanlarıyla ilgili yayınları ve yenilikleri takip etmek ve akademik çalışmaları paylaşmak için kullanmaktadırlar. Akademisyenlerin akademik sosyal ağ kullanım durumlarının cinsiyet ve unvan değişkenlerine göre büyük ölçüde benzerlik gösterdiği fakat fakültelerine ve yaş gruplarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Sonuç: Ankara Üniversitesi akademisyenlerinin çoğunluğunun akademik sosyal ağları kullandığı ve dolayısıyla akademisyenlerin akademik sosyal ağlar konusunda farkındalığının olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak akademisyenler düzenli kullanım sağlamada, geri bildirimleri takip etmede ve yayın isteklerini karşılamada zorlanmaktadırlar. Özgünlük: Uluslararası literatürde akademik sosyal ağlar ve yararlarının araştırıldığı pek çok çalışma bulunmaktadır. Fakat yerel literatür incelendiğinde akademik sosyal ağları ele alan sınırlı sayıda çalışma * Bu makale, 2020 yılında Demet Işık tarafından Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalında tamamlanan "Bilimsel iletişimde akademisyenlerin değerlendirilmesinde akademik sosyal ağların ve altmetrik göstergelerin kullanımı: Ankara Üniversitesi örneği" başlıklı doktora tezine dayanarak hazırlanmıştır.

Kültürel miras verisi, geçmişle etkileşime geçmemize ve kültürel varlıklarımızı öğrenmemize, tanıtmamıza ve korumamıza yardımcı olmadaki önemli rolü nedeniyle dijital kütüphanelerde çok dikkat edilmesi gereken bir kategoridir. Kütüphanelerin kültürel miras niteliği taşıyan yazma ve nadir eserleri dijitalleştirerek çevrim içi platformlarda sunmasının önündeki yazılım ve teknik engeller günümüzde yeni araç ve teknolojiler sayesinde ortadan kalkmış olup dünya genelinde birçok kütüphane dijital koleksiyonlarını web siteleri üzerinden çevrim içi sunmaktadır. Bu sayede kullanıcılar söz konusu dijital koleksiyonlara erişebilmekte, bununla kalmayıp bilgisayarlarına, tablet veya akıllı telefon gibi mobil cihazlarına ücretsiz olarak indirebilmektedir. Kütüphanelerin dijital koleksiyonlarına erişilebilirliğin artması aynı zamanda tarihsel, kültürel ve bilimsel değerlere de erişimi artırmaktadır. Kültürel mirasımızın önemli eserlerinin dijitalleştirilmiş nüshalarını web siteleri üzerinden erişime sunan yurt dışında birçok dijital kütüphane örneği bulunmaktadır. Bu kütüphaneler arasında yer alan Dresden Dijital Kültüphanesi’nin erişime açmış olduğu eserler arasında kültürel mirasımızın en değerli eserlerinden biri olan Dede Korkut Kitabı’nın dijitalleştirilmiş nüshası da bulunmaktadır. Bu çalışmada, ülkeler arasında dağılmış bellek kurumlarında yer alan kültürel miras eserlerinin bütünsel bir sunumunun daha fazla önem kazanmış olmasından hareketle Dresden Dijital Kütüphanesi dijital koleksiyonlarında yer alan Dede Korkut Kitabı’nın dijitalleştirilmiş nüshası üzerinden kültürel bellek kurumu olarak dijital kütüphanelerin kültürel miras açısından önemini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu çalışmada dijital kütüphanelerin kültürel mirasın devamlılığı konusundaki etkileri ve kültürel işlevleri detaylı olarak ele alınarak anlatılmakta olup aynı zamanda dijital kütüphanelerin kültürel mirasın korunması, geliştirilmesi ve sunumu konularında yeni açılımlar sunmaktır. Çalışmanın sonucuna göre farklı ülkelerin bellek kurumlarında yer alan kültürel miras eserlerinin erişim ve kullanımını daha etkili bir düzeye taşıyacak olanakların kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi önerilmektedir.

ÖzGünümüzde özellikle günlük bilgi ihtiyacının karşılanmasında en sık kullanılan ortamlardan biri şüphesiz İnternettir. Kullanıcılar, tiyatro gibi etkinlik gündemi çok sık aralıklarla ya da dönemsel olarak değişen sanat dalları ile ilgili güncel bilgi ihtiyaçlarını karşılamak üzere sıklıkla İnternete başvurmaktadır. Ancak tiyatro oyunlarına yönelik bilgilere erişimi sağlayacak tanımlamalarda eksiklikler mevcuttur. Bu çalışma, kullanıcıların sanatsal aktivitelerle ilgili bilgileri elde etmede karşılaştıkları problemlerin güncel bilgi için üst veri kümelerinin oluşturulmasıyla azaltılabileceği hipotezine dayanmaktadır. Bu hipotezden hareketle çalışmada, Türkiye'de sahnelenen oyunlara erişimde güncel tanımlamaların standart bir formda yapılabilmesi için konuyla ilgili bir uygulama çalışması yapılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Türkçe veri setlerinin yaygınlaşmasına örnek oluşturacak bir çalışma yürütülerek Ankara Devlet Tiyatroları oyunlarına yönelik bir üst veri seti tanımlanmıştır. İlgili veri setinin tanımlanmasında konuyla ilgili literatür araştırılarak sahne sanatları alanı için geliştirildiği belirlenen başlıca üst veri setleri karşılaştırılmış ve bu konuda Türkiye'de gerçekleştirilen çalışma ve uygulamalar değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda güncel bilgi gereksinimi kapsamında tiyatro oyunlarına ilişkin arama ögeleri dikkate alınarak oluşturulan bir üst veri seti (Tiyatro Üst Veri Seti -TÜS), örnek bir uygulama çalışmasında gösterilmiştir. Geliştirilen uygulamanın değerlendirilmesi aşamasında Ankara Üniversitesi lisans öğrencileri arasından seçilmiş olan grup ile odak-grup görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmeler sonucunda, kullanıcıların günlük bilgi ihtiyaçları açısından tiyatro oyunlarına ait bilgilerin daha esnek, sorgulanabilir ve kolay erişilebilir bir biçimde sunulmasına ihtiyaç duyulduğu görülmüştür. Geliştirilen üst veri seti ile sunulan verilerin ihtiyaca yönelik bilgilere erişimde karşılaşılan temel sorunları büyük ölçüde çözümleyeceği önerilmiştir. AbstractToday, one of the most frequently used environments for meeting daily information needs is assuredly the Internet. Users often refer to the Internet to meet the daily information needs related to the branches of arts such as theatre events, which often change frequently and periodically. However, there are deficiencies in the attributions that will provide access to information about theater plays. This study is based on the hypothesis that problems that users may face in retrieving information related to plays can be eliminated by the creation of metadata sets for up-to-date information. From this point of view, a