The main body of research on addiction and pathological narcissism has focused on the study of their co-occurrence by applying Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ( DSM) definitions for these clinical phenomena or by assessing trait narcissism in substance-dependent populations. Clinically informed comprehensive conceptualizations of narcissism which focus on its phenomenological range from vulnerability to grandiosity have not been applied in studying the specific narcissistic disturbances that underlie the relationship between these comorbid conditions. Aiming to examine this relationship, this study compared the presence of pathological narcissism, and more specifically narcissistic grandiosity and vulnerability, in substance-dependent individuals in treatment with individuals from the general population. Comparisons indicate that substance-dependent individuals experience significant narcissistic disturbances more likely related to vulnerability than grandiosity. Shame, rage, and self-esteem contingent upon external validation comprise the intrapsychic and interpersonal vulnerability. Implications for the clinical conceptualization of pathological narcissism as well as for substance dependence treatment interventions are discussed.

No abstract

Πλαίσιο: Το θεωρητικό πλαίσιο της διατριβής αποτελούν οι σύγχρονες ψυχαναλυτικές θεωρίες, οι οποίες αναλύουν τις δυναμικές διεργασίες που διέπουν το ναρκισσισμό, την εξάρτηση και τη μεταξύ τους σχέση, ως ενδοψυχικά φαινόμενα. Ιδιαίτερα, η κατανόηση της Ψυχολογίας του Εαυτού για τον ναρκισσισμό ως διακριτή αναπτυξιακή γραμμή και την εξάρτηση ως διαταραχή του εαυτού/ του ναρκισσισμού προτείνουμε ότι συνθέτει την ευρύτερη ψυχαναλυτική σκέψη για τη σχέση των δύο κλινικών φαινομένων με τρόπο κλινικά χρήσιμο. Η προηγούμενη έρευνα έχει συνδέσει τη ΝΔΠ με την εξάρτηση από ουσίες, αλλά δεν έχει αξιοποιήσει αυτή την κλινικά χρήσιμη και ευρεία κατανόηση για τον παθολογικό ναρκισσισμό, βασίζεται στη φαινομενολογία που προσδιορίζει το DSM και περιορίζεται στην εκτίμηση της επικράτησης και της συννοσηρότητας.Σκοπός: Σκοπός αυτής της έρευνας είναι να επιβεβαιώσει την υπόθεση ότι οι εξαρτημένοι διακρίνονται από ναρκισσιστικές δυσκολίες, να προσφέρει μια συνολική δομική περιγραφή του προφίλ της προσωπικότητάς τους, και να αναδείξει τα κυρίαρχα θέματα στον τρόπο με τον οποίο οι εξαρτημένοι βιώνουν τον εαυτό. Μεθοδολογία: Η διατριβή περιλαμβάνει τρεις έρευνες με διαφορετική και συμπληρωματική μεθοδολογία. Στην πρώτη ελέγχονται οι διαφορές ανάμεσα σε εξαρτημένους και μη ως προς τις επιμέρους διαστάσεις του παθολογικού ναρκισσισμού (ευαλωτότητα, μεγαλείο) με ένα ερωτηματολόγιο αυτοαναφοράς. Στη δεύτερη παρουσιάζονται αναλυτικά περιγραφικά δεδομένα για την ομάδα των εξαρτημένων από το τεστ κηλίδων μελάνης Rorschach και, με βάση αυτά, ακολουθείται η ερμηνευτική ανάλυση του προφίλ προσωπικότητας της ομάδας. Στην τρίτη έρευνα αναλύονται θεματικά οι απομαγνητοφωνημένες ημιδομημένες συνεντεύξεις μιας ομάδας εξαρτημένων και αναδεικνύονται τα βασικά θέματα στον τρόπο που βιώνουν τον εαυτό τους.Ευρήματα: Οι εξαρτημένοι διακρίνονται από παθολογικά γνωρίσματα της ναρκισσιστικής ευαλωτότητας σε σημαντικά υψηλότερο βαθμό από την ομάδα ελέγχου. Η δομική αξιολόγηση της προσωπικότητάς τους υποδεικνύει ότι έχουν καλή προσαρμογή και έλεγχο του άγχους, κάποιες διαταραχές σκέψης που αποδίδονται καλύτερα σε συναισθηματικές δυσκολίες και στο ύφος της προσωπικότητάς τους, ασταθή και συγκρουσιακή αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση, δυσκολία να αυτορρυθμιστούν συναισθηματικά, κάποια υγιή στοιχεία στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αλλά και προβλήματα σε αυτές, που άπτονται της ανάγκης τους να στηρίζονται και να καθρεφτίζονται στους άλλους και στην ενασχόληση με την επιθετικότητα. Τα βασικά θέματα στην εμπειρία του εαυτού τους είναι η απόκρυψη και ντροπή για τον εαυτό, η αίσθηση ελλείμματος ή ελαττώματος στον εαυτό και η ανάγκη για αποδοχή, η αίσθηση αποσύνδεσης και μηχανική μεταχείριση των άλλων, η δυσκολία συναισθηματικής αυτορρύθμισης και εμπερίεξης της επιθετικότητας.Συμπεράσματα: Οι εξαρτημένοι αντιμετωπίζουν ναρκισσιστικές δυσκολίες. Αυτές άπτονται περισσότερο της ευαλωτότητας, παρά του μεγαλείου που αποτελεί μια αμυντική προσπάθεια, στην οποία εμπλέκεται και η ψυχοτρόπος ουσία. Η σύνθεση των ευρημάτων από διαφορετικές μεθόδους, η θεωρητική μελέτη και η διεύρυνση της κλινικής αξιολόγησης πέρα από τα κριτήρια συγκεκριμένων διαταραχών μπορούν να προάγουν την έρευνα και να προσφέρουν καλύτερη κατανόηση για τις διεργασίες που διέπουν τα κλινικά φαινόμενα, με αυτονόητα οφέλη για το σχεδιασμό και την υλοποίηση θεραπευτικών παρεμβάσεων.