Polish rural areas face various social, economic and ecological problems. These processes greatly affect diversification of the standard of living in rural areas. The goal of the study was to assess spatial diversification of the standard of living in rural areas in Poland. It focused on all rural gminas as well as rural parts of rural-urban gminas. In the analysis, the standard of living was evaluated with Perkal's synthetic index, with 12 variables concerning demographic and economic issues. The time span for the analysis was the period of 2003-2013. The highest standard of living was reported for rural areas located in the vicinity of urban agglomerations. The lowest standards of living were in typical rural gminas with poorly developed service functions. These were mainly depopulated areas from the outskirts of voivodeships. The Vistula River marked the dividing line in the standards of living in rural areas of Poland.

Streszczenie: Turystyka jest jedną z dynamiczniej rozwijających się gałęzi gospodarki. Jej dalsza koniunktura jest uzależniona m.in. od poprawy jakości usług oraz rozwoju nowych obszarów turystycznych. Południowo-wschodnia część regionu świętokrzyskiego to przestrzeń, która do niedawna nie była kojarzona z turystyką. Obecnie funkcjonują jednak na niej obiekty, które szybko stały się jednymi z największych atrakcji turystycznych ziemi świętokrzyskiej. Według autorów powstanie klastra może umożliwić doskonałą formę współpracy w zakresie rozwoju turystyki na ww. obszarze. Celem badań jest wskazanie potencjalnych możliwości koniunktury turystycznej w oparciu o perspektywę ukształtowania się i funkcjonowania turystycznego klastra.

Klastry pełnią istotną funkcję w rozwoju procesów przedsiębiorczości, opartych na innowacyjności. Jest to problematyka szeroko dyskutowana w literaturze zagranicznej, jednak wymaga w dalszym ciągu wnikliwych analiz na gruncie krajowym. Przedmiotem badań opisywanych w artykule było Grono Targowe Kielce – największy i najstarszy klaster w województwie świętokrzyskim. W pracy wykazano znaczenie wpływu funduszy strukturalnych pozyskiwanych przez członków klastra na ukierunkowywanie charakteru rozwoju regionu świętokrzyskiego. Zanalizowano strukturę finansowania projektów zrealizowanych przez podmioty gospodarcze należące do wybranego klastra, a także wyłącznie przez koordynatora zrzeszenia. Zakres czasowy objął lata 2005–2013. Wykazano zwłaszcza realizacje, które dotyczyły województwa świętokrzyskiego, czyli zostały przeznaczone bezpośrednio bądź pośrednio na jego rozwój, z podziałem na poprawę przedsiębiorczości, innowacyjności i konkurencyjności. Wyniki badań pozwoliły wskazać, iż środki pomocowe otrzymane przez klaster i jego członków przyczyniły się do rozwoju województwa w rozpatrywanych płaszczyznach. Większość projektów zrealizowano podczas członkostwa w klastrze, a objęły one głównie kapitał ludzki. Klaster jako beneficjent brał udział we wsparciu potencjału dydaktycznego ośrodka akademickiego dla potrzeb rynku pracy, a także w promocji gospodarczej i inwestycyjnej regionu.

W ostatnich latach zauważa się ożywienie związane ze wzrostem liczby modernizowanych i remontowanych obiektów dworcowych. Na nowo odkrywa się też ich dużą wartość jako obiektów wielofunkcyjnych. W związku z tym celem badań było określenie przemian dworca miejskiego w przestrzeni publicznej na przykładzie takich obiektów zlokalizowanych w Kielcach. Zwrócono głównie uwagę na przekształcenia architektoniczne, przestrzenne i funkcjonalne. Badaniu poddano zmodernizowany w 2020 r. dworzec autobusowy, a także dworzec kolejowy, będący w trakcie modernizacji. Jak ukazano na tych przykładach, główna rola dworców – mimo zastosowania nowoczesnych koncepcji modernizacyjnych – została zachowana. Dworzec autobusowy wkomponowany jest w krajobraz miasta poprzez zachowanie oryginalnej i wyjątkowej kompozycji przestrzennej oraz sylwety gmachu. Powstały układ przestrzenny wzmacnia znaczenie i potencjał funkcji publicznych, a także walorów użytkowych dla podróżnych oraz mieszkańców miasta. W podobnym kierunku zmierza modernizacja kieleckiego dworca kolejowego. Transformations of stations in urban public space. The example of Kielce In recent years, there has been a revival associated with an increase in the number of modernised and renovated station facilities. Their great value as multifunctional facilities is also being rediscovered. Therefore the aim of the research was to determine the transformations of stations in public space based on the examples of such facilities located in Kielce. Main attention was placed on architectural, spatial and functional transformations. The study covered the bus station modernised in 2020, as well as the railway station which is currently under modernisation. As shown in these examples, the main role of the stations – despite the use of modern refurbishment concepts – has been retained. The bus station is integrated into the city landscape by preserving the original and unique spatial composition and silhouette of the building. The resulting spatial arrangement strengthens the importance and potential of public functions, as well as utility values for travelers and city residents. The modernisation of the Kielce railway station is heading in a similar direction.

Population aging is a key risk for the future of Europe. Th e Old Continent has to face ever-stronger new demographic trends and fi nd eff ective strategies to address them. In this study, we evaluate the progress of population aging in Europe in the period of 2008–2021. Th e broad time span of our considerations concerns the years 1960–2100. We present our new typological approach to the areas of unbalanced age structure. Its classifi cation includes four groups of countries with various distribution of aging measures, i.e., the percentage of people aged 65 and over and the dynamics of its growth. We observe that the largest group is composed of countries exceeding arithmetic means for both above-mentioned aging measures, which are located mainly in Eastern and Southern Europe. According to stages of aging by median age, most of these countries reached the stage of very old population in the 1990s