Recenzowana monografia K. Olszewskiej stanowi rzetelne studium imperatywów będących narzędziami formacji chrześcijan. Pomaga ono lepiej zrozumieć przesłanie Apokalipsy św. Jana oraz jej aktualność jako Księgi Kościoła i dla Kościoła. Potwierdza również niezwykły walor tekstu biblijnego, który służy nie tylko przekazaniu informacji, lecz także posiada moc formacyjną uczniów Jezusa. Wskazuje na konkretne sytuacje egzystencjalne wraz ze wszystkimi złożonymi konsekwencjami wydarzeń, jakie przeżywa wspólnota, kiedy to formacja jest niezbędna, aby Kościół pozostał wierny Chrystusowi i wyznawanej wierze. Uświadamia także postulat ciągłej autoformacji chrześcijan, przygotowującej do ostatecznego spotkania Oblubienicy Kościoła z Oblubieńcem Barankiem.

Recenzja książki: Jacek Kucharski, Magdala i Maria Magdalena. Studium historyczne i egzegetyczno-teologiczne (Rozprawy i Studia Biblijne 55; Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio” 2021). Ss. 655. 120 PLN. ISBN 978-83-7829-332-3

J ak wynika jasno z tytułu publikacji, autor zamierza udowodnić, że Księga Malachiasza ma charakter deuteronomistyczny, to znaczy, że jej autor (prawdopodobnie prorok V w) inspirował się teologią dzieła deuteronomistycznego (bloku ksiąg: Pwt/Joz-2Krl) w tworzeniu swojej Księgi. Recenzowana książka składa się z następujących części: wprowadzenia (s. 9-18), czterech rozdziałów (s. 19-184), zakończenia (s. 185-189), zawiera także wykaz skrótów (s. 190-194), bibliografię (s. 195-214) oraz streszczenie w języku angielskim (s. 215-216). We wprowadzeniu autor omawia zastosowaną metodę intertekstualnej analizy biblijnej oraz strukturę rozprawy. Pierwszy rozdział (s. 19-64) ma charakter wprowadzający. Autor prezentuje kolejno problematykę autorstwa, czasu powstania oraz przesłania teologicznego Księgi Malachiasza, a następnie, w podobnym schemacie, dzieła deuteronomistycznego, aby już na podstawie przede wszystkim zbieżności historycznych między nimi potwierdzić zasadność poszukiwania deuteronomistycznego charakteru Księgi Malachiasza. Rozdział kończy się paragrafem 4, w którym zostaje jasno sformułowana teza o charakterze deuteronomistycznym Księgi Malachiasza (s. 62-64). Kolejne trzy rozdziały uzasadniają postawioną tezę na podstawie analizy głównych tematów teologicznych Księgi Malachiasza oraz dzieła deuteronomistycznego. W rozdziale drugim autor zajmuje się zagadnieniem przymierza (s. 65-96), w trzecim-wezwaniem do nawrócenia jako celem przepowiadania (s. 97-138), a w ostatnim (czwartym) innymi możliwymi zależnościami teologicznymi: tematem ziemi, kultu ofiarniczego oraz mesjanizmu (s. 139-184). Schemat omawianych zagadnień jest bardzo podobny. Autor rozpoczyna zawsze od zaprezentowania danego tematu w ogólnym kontekście biblijnym, aby

Znane jest określenie Biblii jako "wielkiego kodu kulturowego" 1. W adhortacji apostolskiej Verbum Domini papież Benedykt XVI przypomniał, że "Słowo Boże na przestrzeni wieków inspirowało różne kultury, czego owocem były podstawowe wartości moralne, znakomite formy sztuki i wzorcowe style życia" 2 (nr 109), a "związek między słowem Bożym i kulturą znalazł wyraz w dziełach z różnych dziedzin, zwłaszcza w świecie sztuki" (nr 112) 3. Biblia od dawna aż po dzień dzisiejszy inspiruje artystów, którzy poprzez swoje dzieła nie tylko ilustrują tekst biblijny, ale także starają się * Ks. Paweł Podeszwa-kapłan archidiecezji gnieźnieńskiej, dr hab. nauk teologicznych, adiunkt w Zakładzie Teologii Biblijnej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Należy do Stowarzyszenia Biblistów Polskich, Associazione Ex Alunni/e del Pontificio Instituto Biblico w Rzymie oraz pełni funkcję moderatora Dzieła Biblijnego im. Jana Pawła II w archidiecezji gnieźnieńskiej.

Streszczenie. W artykule omawiam jeden ze współczesnych przykładów oddziaływania Apokalipsy na sztukę, jakim jest cykl ilustracji polskiego artysty Grzegorza Bednarskiego do wybranych fragmentów ostatniej księgi biblijnej. Przedmiotem analizy jest pierwsza ilustracja cyklu, nosząca tytuł "Pan świeczników i gwiazd" (Ap 1,12-20), która przedstawia wstępną wizję, otwierającą Apokalipsę. Po omówieniu genezy powstania ilustracji G. Bednarskiego, krótkiej analizie tekstu biblijnego, stawiam pytanie zapowiedziane w tytule: czy praca polskiego artysty jest tylko bardziej lub mniej udaną ilustracją inspirującą się tekstem biblijnym czy stanowi jego interpretację nie tylko artystyczną, ale przed wszystkim teologiczną i przyczynia się do lepszego odczytania przesłania Apokalipsy? Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, że artysta pozostaje wierny przede wszystkim profetycznemu charakterowi Księgi Objawienia. Jego twórczość jest sztuką interpretacji oraz aktualizacji orędzia biblijnego. Artysta staje się egzegetą, który pędzlem maluje i wydobywa teologiczne przesłanie Księgi, staje się "głosem", który "można i trzeba zobaczyć", także po to, aby lepiej go zrozumieć. W ten sposób obraz komunikuje to, co wydaje się niewyobrażalne, a jednak ważne, konieczne i niezbędne.