Το θέμα της διδακτορικής διατριβής αφορά στον λόγιο του 15ου της ύστερης βυζαντινής περιόδου Ιωάννη Αργυρόπουλο. Σκοπός της διατριβής ήταν η μελέτη του βίου και κυρίως του συγγραφικού έργου του λόγιου, με στόχο να διερευνηθεί η σύνδεσή του με τη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εξετάσαμε τη δράση του Αργυρόπουλου σε Κωνσταντινούπολη και Ιταλία υπό την επιρροή της παλαιολόγειας, αλλά και της ιταλικής Αναγέννησης. Κατόρθωσε στην Ακαδημία της Φλωρεντίας με τη διδασκαλία του να επηρεάσει τον στοχασμό των ουμανιστών της Αναγέννησης και να τον μετατοπίσει από τη ρητορική στη μεταφυσική φιλοσοφία. Παρουσιάσαμε αναλυτικά τα έργα του με θεολογικό και φιλοσοφικό περιεχόμενο, τους ρητορικούς λόγους του, καθώς και ένα σατιρικό λιβελογράφημα. Ειδικότερα, στην επιστολή του Λύσις αποριών και ζητημάτων διαπιστώσαμε τις απόψεις του για τη δημιουργία, την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, την πτώση των πρωτοπλάστων, τη σωτηρία του ανθρώπου με την ενανθρώπιση του Χριστού. Σε επόμενο έργο του ανασκευάζει την άποψη του Τραπεζούντιου ότι ο Θεός υπό την ουσίαν ανάγεται, διότι σ’ αυτήν την περίπτωση θα ήταν μεθεκτός και προσιτός από τον άνθρωπο κατά την ουσία Του και όχι κατά χάρη λόγω των άκτιστων ενεργειών Του. Με την Αναφορά του στον πάπα Νικόλαο 5ο, ο λόγιος ομολογεί πίστη και αφοσίωση στη ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Στο έργο του Περί της του Αγίου Πνεύματος εκπορεύσεως συνοψίζει τις θέσεις του για την Αγία Τριάδα, ενώ ταυτόχρονα υιοθετεί για το Άγιο Πνεύμα τη θεολογική άποψη της Δύσης για το filioque. Με τη Μονωδία στον αυτοκράτορα Ιωάννη τον Παλαιολόγο και τους δύο Παραμυθητικούς λόγους του καταδεικνύει τη συνέχεια της ελληνικής παράδοσης των εθίμων για τον νεκρό, που έχει εγκωμιαστικό χαρακτήρα. Ο Βασιλικός λόγος για τον Κωνσταντίνο 11ο τον Παλαιολόγο εκθειάζει τη μοναρχία ως ιδεατή μορφή εξουσίας και τον αυτοκράτορα ως ιδανικό ηγέτη. Το λιβελογράφημα της Κωμωδίας του Καταβλαττά διακωμωδεί την προσωπικότητα του Καταβλαττά, ενώ αναδεικνύει τη σημασία της ιδιωτικής ζωής για τη διαμόρφωση του δημόσιου βίου. Ένα άλλο θέμα που θίξαμε ήταν η σχέση του Αργυρόπουλου με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Αντίθετα με άλλους συγκαιρινούς του, αναπτύσσει ισόρροπη σχέση με τους δύο φιλοσόφους, τόσο μέ τη διδασκαλία του, όσο και με τη μετριοπαθή στάση του απέναντι στην αντιπαράθεση Ελλήνων αριστοτελικών και πλατωνικών στη Δύση. Στο συγγραφικό του έργο εντοπίσαμε αναφορές στην Αγία Γραφή, σε Πατέρες της Εκκλησίας, στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, στον Ισοκράτη και τον Δημοσθένη, στον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, στον Ηρόδοτο και τον Πλούταρχο, στον νεοπλατωνικό Μιχαήλ Ψελλό, και σε άλλους. Χρησιμοποιεί την αλληγορία σε συνδυασμό με αρχαίους μύθους, αποφθέγματα και λαϊκές παραδόσεις. Υπήρξε λαμπρός εκπρόσωπος της παλαιολόγειας αναγέννησης με άρτια κλασική παιδεία και θεολογική κατάρτιση και ως δάσκαλος εργάστηκε για τη μόρφωση των ανθρώπων με σκοπό να μεταλαμπαδεύσει τη διανόηση.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.