StreszczenieW razie wątpliwości co do charakteru prawnego danej czynności prawnej, której stroną jest podatnik, organ podatkowy może wystąpić o ustalenie przez sąd istnienia stosunku prawnego, takie działanie ma uniemożliwić podatnikom dokonywanie czynności pozornych w celu zmniejszenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku. W tekście dokonana została analiza przepisów procedury podatkowej oraz cywilnej (także cywilnego prawa materialnego) przy pomocy wykładni logicznej, polegającej na ustaleniu sensu (istoty) norm prawnych w oparciu o rozumowanie prawnicze. Podjęta została także próba określenia skutków pozorności czynności prawnej dla podatnika w zakresie możliwości wzruszenia decyzji ostatecznej, dotyczącej wysokości jego podatku oraz zdefiniowania przesłanek wyłączających możliwość wniesienia przez organ podatkowy powództwa o ustalenie istnienia stosunku prawnego.Słowa kluczowe: podatnik, pozorność czynności prawnej, organ podatkowy WstępPrawo cywilne ma duży wpływ na większość dziedzin prawa odnoszących się do osób fizycznych dokonujących czynności prawnych. Jeśli strony stosunku prawnego dokonują czynności dozwolonej przez prawo (nienaruszającej przepisów karnych), to prawie zawsze będzie to miało swoje skutki cywilistyczne i podatkowe. Cywilne ujęcie danych czynności prawnych wymaga odniesienia

No abstract

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania jest narzędziem administracji skarbowej, służącym przeciwdziałaniu aktywności podatnika, podejmującego nielegalne próby zmniejszenia ciężaru podatkowego. Zadaniem autora było przedstawienie charakteru prawnego wprowadzonych w lipcu 2016 roku przepisów dotyczących klauzuli oraz możliwych, negatywnych skutków jakie wywołają w kontekście ochrony interesu podatnika. W wyniku podjętych badań przyjęto, że wspomniana klauzula pełni funkcję prewencyjną, sankcyjną i fiskalną. Wprowadzone przepisy dotyczące unikania opodatkowania mogą przynieść pozytywny rezultat jeśli wydawane opinie zabezpieczające oraz prowadzone w sprawie przez Ministra Finansów postępowania nie będą naruszały ustawowych praw i obowiązków podatnika. Istnieje jednak obawa, że wprowadzenie ww. klauzuli uniemożliwi stosowanie legalnych metod zmniejszania obciążenia podatkowego i wpłynie negatywnie na swobodę kształtowania przez strony stosunku prawnego. Jako wniosek de lege ferenda uznano potrzebę zmian legislacyjnych w zakresie art. 119 lit. za i 119 lit. zd Ordynacji podatkowej, co ma umożliwić zachowanie jednolitego stanowiska Ministra Finansów wydającego opinie zabezpieczające w podobnych sprawach.

No abstract