Streszczenie Postępy w genomice związane z ustawicznym sekwencjonowaniem kompletnych genomów drobnoustrojów, w tym mikroorganizmów patogennych, zrewolucjonizowały podejście do wyboru i projektowania antygenów szczepionkowych nowej generacji. Odwrócono klasyczny proces badawczy, ponieważ to zbiór danych genomowych stał się źródłem hipotez o immunogenności wytypowanych antygenów. W efekcie, możliwe jest wydajne przeanalizowanie tysięcy genów, niezależnie od poziomu ich ekspresji in vivo. Na tej podstawie typuje się pulę białkowych kandydatów, które można następnie poddać dalszym badaniom i dokładnie opisać ich epitopy powierzchniowe rozpoznawane przez elementy układu odpornościowego człowieka. Informacje o strukturze wybranego antygenu i jego interakcjach z układem immunologicznym mogą posłużyć do syntezy nowych cząsteczek, optymalizując czas i środki niezbędne do wprowadzenia do użytku nowego preparatu szczepionkowego.

Streszczenie: Glikokoniugaty bakteryjne są szeroko rozpowszechnione i mają różnorodne funkcje biologiczne. Przykładem są glikoproteiny, które uczestniczą w adhezji, inwazji czy unikaniu mechanizmów obronnych gospodarza. Systemy umożliwiające tę modyfikację są od niedawna obiektem intensywnych badań naukowych. Ich aktywność opiera się na działaniu glikozylotransferaz -enzymów, które przenoszą reszty cukrowe bezpośrednio na białko akceptorowe (glikozylacja sekwencyjna) lub na lipidowy nośnik, z którego glikan na docelowe białko przenosi transferaza oligosacharydowa (glikozylacja en-bloc). Wprowadzenie genów odpowiadających za glikozylację białek do komórek E. coli i uzyskanie funkcjonalnych, rekombinowanych glikoprotein, spowodowało rozwój glikoinżynierii bakteryjnej. Transferazy oligosacharydowe wykazują aktywność wobec szerokiej gamy substratów, co można wykorzystać m.in. do produkcji szczepionek polisacharydowych.1. Potranslacyjne modyfikacje białek. 2. Glikozylacja -charakterystyka. 3. Glikozylacja białek w komórkach organizmów eukariotycznych. 4. Glikozylacja białek u bakterii. 4.1. O-glikozylacja w komórkach bakteryjnych. 4.2. N-glikozylacja u organizmów prokariotycznych. 5. Praktyczne zastosowania glikozylacji białek -glikoinżynieria. 6. Podsumowanie