Original article / Artykuł oryginAlny Conservation of resourCes theory by stevan e. hobfoll and prediCtion of alCohol dependent persons' abstinenCe teoria ZaChowania Zasobów stevana e. hobfolla a prZewidywanie utrZymywania abstynenCji prZeZ osoby uzależnione od alkoholu

No abstract

Cel pracyCel: Celem pracy jest adaptacja Skali Picia Problemowego (SPP) służącej do ilościowego i jakościowego badania zaburzeń używania alkoholu skonceptualizowanych według klasyfikacji DSM-5.MetodaMetoda: Przebadano 708 osób dorosłych, w różnych stopniu spożywających alkohol, w tym 91 leczących się z powodu uzależnienia, których rekrutowano w poradniach leczenia uzależnienia. Pozostałe osoby, o różnej charakterystyce socjodemograficznej, rekrutowano poprzez zastosowanie metody „kuli śnieżnej”. Trafność oceniono przez skorelowanie uzyskanych wyników z testem AUDIT, rzetelność - poprzez analizę zgodności wewnętrznej.WynikiWyniki: Przedstawiona analiza pokazuje wysoką trafność i rzetelność większości obszarów, co oznacza, że SPP jest narzędziem, które można stosować w praktyce klinicznej. Trafność kryterialną obliczono korelując wyniki SPP z AUDIT (r=0,88, p< ,01). Wyniki w poszczególnych obszarach wahają się od r=0,86 (Trudności w kontroli picia) do r=0,77 (Zależność farmakologiczna). Rzetelność obliczono metodą międzypołówkową, poszczególne wartości współczynników alfa Cronbacha z korektą Spearmana–Browna wahają się w określonych obszarach od 0,89 (Trudności w kontroli picia) do 0,65 (Ryzykowne używanie substancji). W żadnym z obszarów wyniki nie były niższe niż 0,60.WnioskiPodsumowanie: SPP jest przydatnym narzędziem badawczym umożliwiającym analizę ilościową i jakościową zaburzeń używania alkoholu. Skala ta jest pomocna w postawieniu pełnej i trafnej diagnozy klinicznej z uwzględnieniem głębokości zaburzenia i w monitorowaniu zmian w procesie terapii.

Kolejna rewizja podręcznika DSM (ang. Diagnostics and Statistical Manual of Mental Disorders – DSM-5) pojawiła się w 2013 roku i wprowadziła daleko idące zmiany w rozumieniu zaburzeń stosowania substancji psychoaktywnych. Najważniejszy przełom dotyczy rozumienia używania alkoholu. Odejście od dychotomicznego, zero-jedynkowego rozumieniauzależnienia od alkoholu i nadużywania pozwoliło na stworzenie nowej kategorii diagnostycznej zaburzeń używania alkoholu (alcohol use disorder – AUD). W artykule poruszono zagadnienie zmian w kryteriach diagnostycznych dotyczących zaburzenia używania alkoholu w świetle najnowszej klasyfikacji DSM-5. Zaprezentowano umiejscowieniekategorii zaburzeń używania alkoholu, jej definicję wraz z kryteriami diagnostycznymi. Dokonano również zestawienia objawów zaburzenia używania alkoholu wg DSM-5 z odpowiadającymi im kryteriami ICD-10 (ang. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems). Na zakończenie artykułu przedstawiono liczne kontrowersje wokuł nowej kategorii. Podkreślono wyzwanie dla przyszłych badań, jakim jest planowanie leczenia w zależności od stopnia cieżkości zaburzenia używania alkoholu.

Cel pracyCelem badania była ocena aplikacji E-POP dokonana przez użytkowników terapeutycznego programu wpierającego ograniczanie picia alkoholu w dobie pandemii SARS-CoV-2.MetodaBadaniem objętych zostało 1854 użytkowników aplikacji E-POP. Wśród użytkowników było 1058 mężczyzn oraz 796 kobiet. Średnia wieku uczestników wyniosła 39,78 roku. Użytkownicy zainteresowani udziałem w programie logowali się anonimowo do aplikacji oraz akceptowali regulamin i wymagane zgody związane z przetwarzaniem danych. Do pracy terapeutycznej zarejestrowały się 503 osoby. Końcowej ewaluacji całego programu E-POP trwającego kilka miesięcy dokonało 37 osób. Na podstawie danych z aplikacji sporządzono charakterystykę demograficzną grupy użytkowników (płeć, wiek, liczebność na różnych etapach aplikacji) oraz przedstawiono ocenę aplikacji dokonanej przez użytkowników, którzy ukończyli 11-tygodniowy program terapeutyczny E-POP w okresie od marca 2020 do marca 2021w pięciu kategoriach.WynikiZ całościowej liczby uczestników, którzy skorzystali z etapu „diagnostyczno-informacyjnego” w E-POP, do pracy terapeutycznej na etapie „czas na zmianę” zarejestrowało się ponad 27% osób. Uczestnicy, którzy w dniu zebrania danych z systemu ukończyli kilkumiesięczny program terapeutyczny E-POP (n = 38), oceniali go w pięciu wymiarach. Wyniki oceny aplikacji w całej grupie wskazują na najwyższą ocenę w zakresie poszerzania wiedzy i umiejętności w ograniczaniu picia (4,3/5), a także gotowości do polecenia innym tej aplikacji (4,27/5). Pozostałe oceny oscylują w granicach 4/5. Kobiety i mężczyźni nie różnili się istotnie w ocenie przydatności aplikacji w ograniczaniu picia.WnioskiBlisko 30 % użytkowników, z grupy osób korzystających z etapu „diagnostyczno-informacyjnego”, loguje się, korzystając z etapu terapeutycznego „czas na zmianę”. Aplikacja jest dobrze oceniana przez użytkowników, wskazują oni na duże zadowolenie i korzyść z używania programu. Aplikacja E-POP stanowi użyteczne narzędzie wspierające pracę nad ograniczeniem spożywania alkoholu, zwłaszcza w warunkach ograniczonej dostępności pomocy terapeutycznej w czasie pandemii SARS-CoV-2.