Öz XII. yüzyılın ilk çeyreğinde, Abbâsî Hilâfeti'nin İslâm ülkeleri ve yöneticileri üzerinde etkisinin kalmadığı bir dönemde, Selçuklu Sultanı Melikşah'ın ölümünün ardından (1092), hanedan üyeleri arasında iktidar kavgaları sürerken, Haçlılar İslâm topraklarını istilâya girişmiş; Urfa (1098), Antakya (1098), Kudüs (1099) ve Trablus'ta (1109) birer devlet kurmuşlardır. Selçuklu Devleti'nin yeterli mücadeleyi gösteremediği, hatta Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar'ın Haçlılarla mücadeleden el çektiği bir dönemde tarih sahnesine çıkan Artukoğulları, Haçlılar'a karşı başarılı bir mücadele sergilemişlerdir. Sökmen'in Harran'da (1104), İlgazi'nin Sarmeda Ovası'nda (1119) kazandığı zaferler, Haçlılar'ın yenilmezlik unvanlarını sildiği gibi onların Anadolu ve Suriye topraklarına yerleşmelerinin önünü kesmiştir. Belek Gazi'nin Haçlı liderlerini esir alması ise onların İslâm coğrafyasında tutunmalarını zora sokmuş ve bu topraklardan sökülüp atılmalarının mümkün olabileceğini ortaya koymuştur. Bu çalışmada, ana kaynaklar ve güncel kaynaklar ışığı altında, Haçlılar'ın İslâm ülkelerinde yayılmalarını önleyebilmek ve onları bu topraklardan söküp atabilmek amacıyla Artuk Bey'in oğulları Sökmen ve İlgazi ile torunu Belek Gazi'nin sergilediği kahramanca mücadeleleri üzerinde durulacaktır.

No abstract