Bavljenje dece fizičkom aktivnošću i njihov odnos prema fizičkom vaspitanju nalaze se u direktnoj sprezi sa njihovim stavovima. Mnogobrojna istraživanja su ukazala na značaj bavljenja fizičkom aktivnošću za adekvatan razvoj organizma, a samim tim i za usvajanje zdravih stilova života. Cilj ovog rada bio je da se ispitaju stavovi učenika od V do VIII razreda osnovne škole prema fizičkom vaspitanju, a zatim i da se utvrdi da li postoji značajna razlika u pozitivnom stavu prema fizičkom vaspitanju u odnosu na pol učenika, uzrast i bavljenje fizičkom aktivnošću tokom slobodnog vremena učenika. Uzorku su činile 102 devojčice i 97 dečaka (N=199), ranog adolescentskog uzrasta. Za merenje stavova učenika prema fizičkom vaspitanju primenjen je instrument SATPE. Drugi deo upitnika je konstruisan za potrebe ovog istraživanja i sadržao je pitanja o polu, uzrastu i bavljenju fizičkim aktivnostima u slobodnom vremenu. Dobijeni rezultati su pokazali: da učenici imaju umereno pozitivan stav prema fizičkom vaspitanju; da nema značajne razlike u stavovima učenika prema fizičkom vaspitanju u odnosu na njihov pol; da stariji učenici imaju negativniji stav prema fizičkom vaspitanju i da učenici koji se bave fizičkim aktivnostima u slobodno vreme imaju pozitivniji stav prema fizičkom vaspitanju.Ključne reči: socio-demografske karakteristike, fizička aktivnost, fizičko vaspitanje, stavovi prema fizičkom vaspitanju, mlađi adolescenti. UVODO uticaju fizičke aktivnosti na čoveka i njegovo zdravlje Svetska zdravstvena organizacija ističe "da je fizičko vežbanje važan sadržaj dnevnih aktivnosti i da ima čitav niz pozitivnih uticaja na zdravlje" (Ahmetović, Perić i sar, 2015: 15). Uz to naglašava se da pored unapređivanja zdravlja i opšteg funkcionalnog stanja organizma, fizičke aktivnosti mogu da unaprede funkcionisanje pojedinca na socijalnom, pa i ekonomskom planu. Svoje mesto * stashamaric@ff.uns.ac.rs ** Rad je nastao kao rezultat istražavanja u okviru projekta ‚‚Kvalitet obrazovnog sistema Srbije u evropskoj perspektivi (KOSSEP)‚‚(br.179010), koji finansira Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije.

Apstrakt: Autorke polaze od činjenice da su današnja deca, koliko i odrasli, pozvana da uče ekološki, da misle, osećaju i deluju razumevajući duboku povezanost i delikatnu uslovljenost ljudskih i prirodnih sistema. Pedagoški osmišljeno vođenje ovih procesa nude ekološko-humanistički programi usmereni na izgrađivanje saosećanja, ličnog stava, ekološkog kritičkog mišljenja i sposobnosti da se o ekološkim, socijalnim, tehnološkim i drugim problemima čovečanstva zajednički misli i na osnovu procene rizika kontrolisano deluje. Neke od ovih dimenzija već u predškolskom detinjstvu razvija i neguje program "Mi smo Zemljani". Program se više od dve decenije realizuje u različitim sredinama. Zasnovan je na eko-humanističkim filozofskim postavkama novijeg datuma i zahtevima savremenog obrazovanja sa uporištem u socio-kulturnoj teoriji i konstruktivističkim strategijama učenja. On deci omogućava da se emocionalno, socijalno, intelektualno i stvaralački angažuju kroz zajedničke projekte sa vršnjacima, vaspitačima i roditeljima izgrađujući temeljna ekološka i humanistička saznanja i uverenja već na predškolskom uzrastu.Ključne reči: učenje predškolske dece, konstruktivistički pristup učenju, ekološko-humanistički program, ekološko vaspitanje i obrazovanje. UVODZa razliku od radikalnih ekoloških koncepcija koje rešenje za probleme savremenog doba vide u odricanju od dostignuća tehnološke civilizacije, poslednjih decenija sve su glasniji zagovornici koji izlaz traže u ljudskim sposobnostima i odgovornom ponašanju čoveka utemeljenom na * Stanislava Marić Jurišin, stashamaric@ff.uns.ac.rs  Rad je nastao kao rezultat istražavanja u okviru projekta ‚‚Kvalitet obrazovnog sistema Srbije u evropskoj perspektivi" (179010) koji finansira Ministarstvo za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije.

Tokom prvih godina života dete uspostavlja različite socio-emocionalne odnose koji oblikuju njegov psiho-socijalni razvoj. Pored prihvatanja od strane članova porodice, u socijalizaciji deteta od posebnog značaja su odnosi i prihvaćenost od strane vršnjaka. Socijalno kompetentno dete koristi različite podsticaje iz okoline, kao i svoje lične veštine i interesovanja, za učestvovanje u zajednici kojoj pripada. Razvoj i učenje deteta značajno su otežani ukoliko podsticaji za interakcijom izostaju ili duže vreme bivaju ometani neadekvatnim ponašanjem deteta i/ili vršnjačkim neprihvatanjem. Sa namerom da se preventivno deluje, dizajnirano je istraživanje u pet pripremnih grupa jedne predškolske ustanove u Vojvodini. Cilj istraživanja bile su veze između socijane kompetentnosti dece (N=120) i prihvaćenosti u grupi vršnjaka, te njihove sklonosti ka antisocijalnom ponašanju. Nalazi dobijeni skaliranjem i sociometrijom pokazuju da se predškolci međusobno značajno razlikuju u prihvaćenosti, socijalnom i antisocijanom ponašanju, pri čemu je uspostavljena značajna pozitivna korelacija između socijalne kompetentnosti i broja godina provedenih u ustanovi, dok su devojčice procenjene kao prihvaćenije i kompetentnije. Primećena je i značajna negativna povezanost između odbijanja i socijalne kompetentnosti kod dečaka, te antisocijalnog ponašanja i procenjene kompetentnosti dece među predškolcima ukupno, bez obzira na pol. Ustanovljeno je da antisocijalno ponašanje nije značajnije povezano sa brojem godina provedenih u ustanovi. Omogućavanje podsticajnih uslova za jačanje socijalne kompetentnosti i rano identifikovanje dece kojoj je potrebna dodatna podrška za uspostavljanje i građenje odnosa sa vršnjacima temeljni su zadaci svih koji su u kontaktu sa decom predškolskog uzrasta, posebno onih koji deluju u okviru predškolskih ustanova.