In constantly expanding its fields of application, sustainable development is becoming the basic approach to planning and governing the twenty-first century city. This article examines sustainable urban development policies through the lens of utopian thinking and indicates the opposing scholarly interpretations of modern utopianism. On the one hand, this is approached as dreaming and fantasizing about the future; on the other, it is approached as well-calculated planning activities. More specifically, this article explores how the urban community in a post-socialist, post-industrial city faces the implementation of the challenge of a twenty-first-century sustainable development project. Using the example of the city of Katowice in southern Poland, the article examines three discourses of sustainable urban utopianism. It is first seen as strategic planning for a pursued better future; second, it is seen as an image of the city of the future; and, third, it is seen as a difficult-to-achieve vision for the city of the future in light of specific local barriers to development. Apart from Katowice’s successes in transforming its traditional industrial profile—based on coal mining—this study also draws attention to the successful construction of a new image for economic changes, urban design, and sustainable development, which has been confirmed by numerous recognitions at the national and international scale.

Jednym z najpopularniejszych i najmodniejszych pojęć występujących w literaturze fachowej oraz w środkach masowego przekazu jest pojęcie globalizacji. Prawdopodobnie po raz pierwszy pojawiło się w 1959 r. w „The Economist” (Bogunia-Borkowska, Śleboda 2003). Od początku lat 80. obserwujemy dynamiczny wzrost procesów globalizacji, których konsekwencje dotyczą większości dziedzin życia. Z jednej strony następstwem procesów globalizacji jest szeroko rozumiana homogenizacja i uniformizacja gospodarki światowej, a z drugiej strony procesy globalizacji są przyczyną postępującego różnicowania się gospodarek, wysokości dochodów czy szans poszczególnych firm na arenie międzynarodowej. Istnieje powszechna zgoda, że głównymi beneficjentami procesów globalizacji są korporacje międzynarodowe, których rola i znaczenie ciągle wzrasta. Obecnie 52 korporacje transnarodowe zaliczane są do 100 największych gospodarek funkcjonujących na świecie (Bielawski 2000). Szacuje się, że obecnie działa około 60 tys. korporacji transnarodowych dysponujące ponad pół milionem filii, łącznie zatrudniające ponad 6 mln pracowników (World Investment Report 1999). Dynamiczny rozwój korporacji transnarodowych dokonuje sięprzede wszystkim poprzez bezpośrednie inwestycje zagraniczne (biz), zaliczane do waż-niejszych elementów światowych przepływów finansowych. Szacuje się, że wielkość światowego handlu jest ponad 15-krotnie wyższa w stosunku do biz, jednak średnioroczna dynamika wzrostu inwestycji jest kilkakrotnie wyższa (25–30% rocznie) od średniorocznej dynamiki wzrostu światowego handlu (Kisiel-Łowczyc 2000)...

Wzrost znaczenia regionów w UE jest impulsem do badania rozwoju regionalnego. W publikacji, koncentrując się na zagadnieniach gospodarczych, przedstawiono zarys analizy poziomu rozwoju regionalnego województwa wielkopolskiego na tle najlepiej rozwiniętych województw w kraju. Wyróżniono trzy grupy czynników, takie jak: produktywność, przedsiębiorczość oraz innowacyjność. Produktywność opisano za pomocą PKB, PKB per capita, wartości dodanej brutto i wartości dodanej brutto per capita, przedsiębiorczość scharakteryzowano za pomocą liczby podmiotów gospodarki narodowej oraz wielkości nakładów inwestycyjnych, natomiast poziom innowacyjności określono na podstawie liczby podmiotów i pracujących w działalności badawczej i rozwojowej oraz wielkości nakładów inwestycyjnych na działalność badawczą i rozwojową. Następnie przy użyciu wskaźnika syntetycznego uszeregowano najlepiej rozwinięte województwa w Polsce, wskazując na różnice między kolejnymi cechami.

Jedną z cech szczególnych współczesnych systemów gospodarczo-politycznych jestszeroko rozumiana niepewność. Dotyczy ona wielu dziedzin życia, począwszy od bezpieczeństwapublicznego poprzez stabilizację zawodową, aż do perspektyw rozwoju na przyszłość.Za główną przyczynę zmian uważa się procesy globalizacji, których głównym motoremnapędowym oraz głównymi beneficjentami są korporacje transnarodowe (KTN)(Gwiazda 2000, Zorska 2000).

The article presents the value of globalization processes in the development of a region. It distinguishes basic groups of the global processes, such as: development of the free market, development of transnational corporations, development of telecommunication, including: satellite television, the Internet (e-mail, IRC) and mobile phones web, and development of modern means of transport. Theconsequences of globalization processes are: limitation of governmental control, increase in the role of the speculation budget, diminishing of the middle class, increase in polarization of wages, explosion of illegal activities, rebirth of new regionalisms and increase in international tendencies.