Bu araştırmanın amacı Türkiye'de 1990-2015 yılları arasında üstün yetenekli bireylerin tanılanmasına yönelik yapılan çalışmaların incelenmesidir. Üstün yetenekli bireylerin tanılanmasına ilişkin çalışmaların incelenmesi mevcut durumun ortaya konması ve ileride yapılacak çalışmalara ip uçları sunması yönüyle alana katkı sağlayabilir. Araştırmada alanyazın taraması yapılmıştır. Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) tez veri tabanı, Google, Google Akademik, kongre özet kitapları, ulaşılan basılı kaynaklar üzerinden elde edilen araştırma özetleri, erişilen tam metinler ve açıklamalardan tanılamayla doğrudan ilişkili olan araştırmalar detaylı incelenmiştir. Bu çalışmaların çoğunluğunun zekâ/ yetenek ölçme araçlarının uyarlanması üzerine olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte genel alanda ve özel yetenek alanlarında kullanılabilecek yerli tanılama araçlarının geliştirilme çalışmalarının da olduğu görülmüştür. Yabancı ölçeklerin Türkiye'deki tanılama çalışmalarında kullanılması kültürel uygunluk problemleri doğurabilir. Bu nedenle, yerli tanılama araçlarının ardıl çalışmalarla farklı yaş grupları için geliştirilmesi, norm çalışmalarının yapılması; ihtiyaç duyulan sanat, spor, müzik, sosyal bilimler vb. alanlardaki yetenekleri tanılamada kullanılabilecek yeni ölçme araçlarının geliştirilmesine yönelik çalışmaların artması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler Üstün yetenekli, tanılama, ölçme aracı, zeka testi, yetenek testi Talent identification studies and instruments in Turkey ABSTRACT The purpose of this study is to examine the studies on identification of talented individuals, which were carried out between 1990-2015 years in Turkey. Examining studies about identification of talented individuals might be beneficial to uncover the current situation about the identification issues and to give clues for further researches. Literature is reviewed in present study. Related data as research abstracts, full texts, and explanations about the identification of talented obtained from the Dissertation databases of the Council of Higher Education (CHE), Google, Google Scholar, conference books, and printed sources are examined in detail. This study shows that most of the identification studies are conducted on the adaptation of the intelligence/ talent scales. In addition, there are studies on the development of national intelligence scales and talent identification instruments in general and specific domains. Because of using adapted instruments in identification could be culturally inappropriate, researcher suggests that the promotion of developing national identification instruments for various ages, carrying out standardization studies of the national instruments, and developing new instruments for identification of talented students in art, sport, music, or social sciences .

Although the theory of the socio‐cultural approach to creativity is gaining steam, empirical studies with advanced statistical tools are lagging behind. To address the gap of empirical studies integrating individual, social environmental, and cultural factors, we examined how motivational factors and environmental responsiveness were jointly related to college students’ creative achievement in different nations. Participants were university students from eight culturally and geographically diverse regions: Argentina, Austria, Chile, China, Kosovo, Russia, Saudi Arabia, and Turkey. Overall, the results painted a generally positive picture of the relationship between environmental responsiveness, motivational factors, and creative achievement. By employing structural equation modeling (SEM) and multiple‐group SEM (MGSEM) methods, results partially supported the mediation role of motivational factors between environmental responsiveness and creative achievement. In addition, we observed more consistent relationships between parental responsiveness and motivational factors or creative achievement, than lecturer. This held in common across all seven countries which fulfilled the requirements for the SEM process, indicating that parents play a potential vital role in supporting students’ motivational aspects and creative achievements, whereas lecturers supporting role is relative to the cultural organizational circumstances. As the first large‐scale empirical study with a socio‐cultural approach, we invited further discussion and proposed future cross‐cultural research of this kind. Research implications and practical suggestions were addressed.

No abstract

No abstract

No abstract