Hemostaz, eksizyon ve diseksiyon amacıyla elektrokoter kullanımı, yüksek hızda matkap kullanımı, testere kullanımı, lazer işlemi ve ultrasonik aletlerin kullanımı sırasında açığa çıkan yüksek ısı; protein ve diğer organik maddelerin yanmasına, çevre dokulardaki hücrelerde de termal nekroz oluşumuna sebep olmaktadır. Böylece; dokulardaki yağ ve proteinin parçalanması ve buharlaşması sonucunda cerrahi duman açığa çıkmaktadır. Uluslarası birçok sağlık kuruluşu tarafında geliştirilen kılavuzlarda özellikle öncelikli olarak çalışanların cerrahi dumana maruz kalma riskleri konusunda farkındalığının oluşturulması gerektiği, duman oluşumunun en aza indirgenmeye çalışılması, dumandan korunmaya yönelik uygun koruyucu ekipmanların ve duman tahliye sistemlerinin kullanılmasının gerekliliği ve tüm bu konuların yaptırımı için de personel eğitiminin şart olduğu belirtilmektedir. Cerrahi dumandan korunmada ameliyathane çalışanlarının farkındalığını arttırmaya yönelik eğitimler verilmesi, hastane protokollerinin ve yazılı talimatların belirlenmesi, belirli aralıklarla verilen eğitimlerin tekrarlanması, cerrahi duman konusunda daha fazla araştırmaların yapılarak farkındalığın arttırılması gerektiği düşünülmektedir. Bu derlemenin amacı; cerrahi duman, alınan önlemler ve çalışan farkındalığı arttırmaya yönelik literatür bilgilerini derlemek ve siz değerli okuyucularımıza sunmaktır.

Fiziksel olarak gelişen bir hastalık beraberinde sosyal ve psikolojik sorunları da getirmektedir. Benzer şekilde ruhsal ve duygusal alandaki dalgalanmalarda, fiziksel açıdan bireyde patolojik sorunlara yol açabilmektedir. Bu nedenle günümüzde hastalar sadece fizyolojik açıdan değil, kültürel, ekonomik, duygusal, manevi ve sosyal yönden de ele alınmaktadır. Hemşireler bireylerin/hastaların biyolojik, psikolojik, sosyal ve manevi durumlarına ve gereksinimlerine göre bakım vermeli ve onların manevi gereksinimlerini karşılamada aktif rol almalıdır. Kanser hastalarının tedavi sürecinde maneviyatın olumlu bir etkisi olmaktadır. Özellikle meme kanserli bireylerin tedavi süresince zor deneyimlerle baş edebilmeleri için desteklenmesinde hastalarla en sık iletişim içerisine giren ve bakımlarından sorumlu olan sağlık çalışanları arasında hemşirelere büyük sorumluluk düşmektedir. Hemşireler meme kanserli hastalara manevi destek verebilmek amacıyla; hastayı yaşama bağlayacak empati ve şefkati gösterebilmeli bunun için de öncelikle hastanın manevi öyküsünü öğrenmelidir. Hemşirelerin hastalara manevi destek sağlayabilmeleri için maneviyat konusu ve önemi hakkında farkındalık kazanmaları çok önemlidir. Bu bilgilerden yola çıkarak hazırlanan derlemede; meme kanserli bireylerde manevi bakımda hemşirelere düzen görevlerin neler olduğu ve manevi bakımın meme kanserli hastalar üzerindeki etkisi literatür bilgilerinden yararlanılarak açıklanmıştır.

Meme kanseri, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde insidansı günden güne artmakla beraber, kadınlar arasında en sık görülen kanser türüdür. Birinci derece yakın akrabalarından birinde veya birkaçında meme kanseri öyküsü bulunan, BRCA-1 ya da BRCA-2 genlerinde mutasyon bulunan kişiler yüksek riskli grup sınıfına girerler. Birinci derece yakınlarında meme kanseri olan kadınlara, meme kanseri açısından yüksek risk altında olduklarına dair hemşirelerin bilgi vererek farkındalık oluşturmaları, hemşirelerin meme kanserinden korunma ve erken tanı yöntemleri hakkında eğitim vermesi, eğitimin davranışa dönüşebilmesi için belirli aralıklarla tekrarlanması ve sonuçlarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak meme kanserine yakalanmada yüksek risk altındaki kadınların bilgi ve destek gereksinimlerinin sağlık çalışanları tarafından yeterli ölçüde karşılanmadığı düşünülmektedir. Bu derlemenin amacı; meme kanseri olan kadınların birinci derece yakın akrabalarının meme kanseri riski, etmenleri ve tarama davranışları hakkında bilgilendirilme durumlarının yapılan araştırmalar ışığında incelenmesidir.