polis'inin bizatihi siyasi varlığı, çağdaş devlete "bağımsızlık ve otonomi" kavramlarını miras bırakmıştır. Bu kavramların eleutheria (bağımsızlık) ve autonomia (otonomi) olarak antik Hellen dilinde ortaya çıkışları ve ardından devletler arası ilişkilerin şekillendiği Klasik Dönem yazınındaki kullanımları, polis'lerin siyasi statüsüne ışık tutar. Bu çalışmanın amacı; Thukydides'in eserine dayanarak Hellen polis'lerinin Klasik Dönem'deki siyasi statüsüne ilişkin durumu ortaya koyabilmektir. Çalışma; Hellen polis'inin ortaya çıkışı itibariyle siyasi statüsünün belirlenmesi, Hellenlerin önde gelen diğer siyasi örgütlenme biçimlerinin anlaşılması ve devletler arası siyasi ilişkilerin gelişimi açısından Klasik Dönem öncesine ilişkin kısa bir siyasi tarih özeti ile başlayacaktır. Böyle bir giriş ile konuya alt yapı sağlamak amaçlanmaktadır. Ardından eleutheria ve autonomia kavramlarının antik yazında ortaya çıkışları ele alınacak ve Thukydides'in eserinin konu açısından irdelenmesine geçilecektir. Thukydides'in aktarımları, yer yer yazıtlardan gelen bilgilerle açıklanacak, ardından Ksenophon'un Hellenika adlı eserinden alıntılarla desteklenecektir.

No abstract

ARCHIVUM ANATOLICUM (ArAn)9

Makedonya Kralı III. Aleksandros, İÖ 334 yılında Hellespontos üzerinden Küçük Asya'ya geçerek Pers Devleti egemenlik coğrafyasında seferlerine başlamıştır. Bu süreçte Küçük Asya'daki Hellen polis'leri ile ilişkilerinde uyguladığı diplomasi ve kullandığı siyasi terminoloji, Klasik Dönem devletler arası ilişkilere ait izler taşırken aynı zamanda önemli siyasal ve kavramsal dönüşümlere neden olarak Hellenistik dünyanın politik çerçevesini belirlemiştir. Bu çalışmanın amacı, III. Aleksandros'un Küçük Asya polis'leri ile ilişkilerinde uyguladığı politikaları irdelemek ve diplomaside kullanılan siyasi terminolojiyi tarihsel bağlamda değerlendirmektir. Çalışmada Aleksandros'un Küçük Asya polis'leri ile ilişkileri zaman dizinsel bir perspektif içinde ele alınacak, konuyu işleyen antik edebi kayıtlar mevcut epigrafik belgeler ile nümismatik veriler üzerinden irdelenecek ve konu bağlamında polis'lerin siyasal düzenleri ile dönüşümleri de işlenecektir.

Hellenistik Dönem yazarlarından Euhemeros (İÖ c. 340–260), Makedonya Kralı Kassandros’un edebi koruması altında bulunmuş ve günümüze dolaylı aktarımları ulaşmış olan Hiera Anagraphē (Ἱερὰ Ἀναγραφή) adlı kurgu bir eser ortaya koymuştur. Bu eserinde Euhemeros, Hint Okyanusu üzerinde bulunduğunu iddia ettiği Pankhaia Adası’na yolculuğunu ve burada gördüklerini konu etmiştir. Anlatısı içinde, adanın en önemli tapınağında bulunan altın bir stel üzerindeki yazıtlara dayanarak mitolojik tanrıların vaktiyle dünya üzerinde hüküm sürmüş gerçek kişiler olduklarına değinmiş ve onun bu yazdıkları, euhemerizm olarak adlandırılan, mitolojik anlatıların gerçek kişi ya da olaylar üzerine kurulduğu yönündeki teoriye kaynak olmuştur. Bu çalışmada, Euhemeros’un eserine özetle değinilecek ve yazarın ortaya sürdüğü teolojik görüşün tarihi bağlamda kısa bir değerlendirmesi yapılacaktır.