UVODFundiranje objekata na šipovima deo je kompleksne geotehničke problematike koja se u poslednjih nekoliko decenija intenzivno razvija u saradanji s drugim naučnim disciplinama na poljima: laboratorijskih analiza tla, ispitivanja tla putem in-situ testova, kao i numeričkim analizama, projektovanja prema propisima, tehnologiji izvođenja i slično. S obzirom na to što stepen nepouzdanosti parametara u geotehnici može biti znatno visok, u poređenju na, na primer, sa stepenom nepouzdanosti parametara kod konstrukcija, a imajući u vidu i to da broj ovih parametara kojima se modelira konstitutivni model ponašanja tla može biti znatan, može se pojaviti situacija vidnijeg odstupanja ponašanja projektovanog matematičkog modela u odnosu na izvedeno projektno rešenje šipova. Efekti ovih odstupanja iskazuju se u formi značajnijih sleganja konstrukcija i gubitka geotehničke nosivosti, odnosno sloma u tlu, pa i kolapsa konstrukcija. U tom smislu, da bi se maksimalno eliminisala razlika između ponašanja projektnog matematičkog modela i izvedenog projektnog rešenja šipova, razvijen je niz metoda ispitivanja šipova na mestu izgradnje objekta. Ekspanzija softversko-hardverskog inženjerstva, u poslednje dve decenije, omogućila je uvođenje multidisciplinarnog pristupa u analizi stanja šipova, gde se, u najvećem broju slučajeva, sprovode ispitivanja integriteta i nosivosti šipova. Gotovo svi testovi za ispitivanje integriteta i nosivosti šipova jesu in-situ elektronski instrumentalizovani, tako da se u real time ili naknadnim dr Mladen Ćosić, Institut za ispitivanje materijala IMS, Beograd, Srbija, mladen.cosic@institutims.rs mr Kristina Božić-Tomić, Institut za ispitivanje materijala IMS, Beograd, Srbija, kristina.tomic@institutims.rs dr Nenad Šušić, Institut za ispitivanje materijala IMS, Beograd, Srbija, nenad.susic@institutims.rs 6 LITERATURA
