The structural, elastic, elastic anisotropy and electronic properties of ferroelectric SbSI and paraelectric SbSI, SbSeI and SbTeI crystals were computed using the local density approximation with first-principle calculations, based on density functional theory. The independent elastic constants of SbXI compounds were computed and the results reveal that they are mechanically stable. Some polycrystalline quantities such as bulk modulus, shear modulus, acoustic velocities, Young's modulus, Poisson's ratio, elastic anisotropy and elastic Debye temperatures of these compounds were derived from computed elastic constants. Energy band structures show that these compounds have an indirect band gap. The electronic charge distribution and partial density of states of SbXI compounds indicate that the Sb-X bond is typically covalent with a strong hybridization as well as Sb-I compounds that have strong ionic character. The results obtained were compared with experimentally measured values and other theoretical data.

Using the density functional theory (DFT) calculations, the structural optimization of the YAl3 compound was performed on the generalized gradient approximation (GGA) with quantum ESPRESSO (QE) software. Elastic constants were calculated after the optimization process. Polycrystalline quantities, such as bulk and shear modulus, Young’s modulus, and Poisson’s ratio, were determined using calculated elastic constants. The anisotropy of the compound was studied in detail. As a result of the calculations made, it was observed that the YAl3 compound exhibited mechanically stable structure and anisotropic behavior. In the ht2-YAl3 phase, the effect of pressure on physical properties was investigated in detail. The obtained results were compared with the existing experimental and other theoretical data.

No abstract

ÖZYeryüzünde yaşayan her türlü canlı, tüm yaşamları boyunca radyasyonla iç içe olup radyasyona maruz kalmışlardır. Radyasyon kaynakları var olduğu müddetçe de bundan kaçınmak mümkün olunmayacaktır. Bu makalenin amacı mesleği gereği iyonlaştırıcı radyasyon yayan cihaz veya radyoaktif maddelerle sağlık ve endüstri alanında çalışanlarının kişisel dozimetre kullanımının farkındalığını artırarak, iş ve çalışma koşullarının sağlıklı bir şekilde etkin sürdürülmesi anlamında etkileşim sağlamaktır Radyasyonla çalışan görevliler için etkin doz beş yılın ortalaması 20 mSv ile sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte çalışanların tek bir yılda efektif dozun 50 mSv'i geçmemesi koşul olarak kabul edilmiştir. El-ayak veya cilt için yıllık eşdeğer doz sınırı 500 mSv, göz merceği için ise 150 mSv doz sınırlaması getirilmiştir. Alınan radyasyon dozlarını doğrudan doğruya okumayı mümkün kılan cihazlar elektronik dozimetreler ve cep (kalem) dozimetrelerdir.Bu çalışmada dozimetreler hakkında ayrıntılı bir şekilde bilgi verilmiştir. Bir radyoaktif kaynak veya X ışını cihazından yayınlanan radyasyondan korunabilmek için bu tür cihazlardan yayınlanan radyasyonun düzeyini çok iyi bilmek gerekir. Bunu öğrenmenin tek yolu kullanıcıların dozimetre sistemlerini tanımaları ve ölçüm sonuçlarını etkileyecek özelliklerini bilmeleri, dozların doğruluğunu tespit etmek açısından oldukça önemlidir.

Anahtar KelimelerYer fıstığı, Radyoaktivite, Gama spektrometresi, HPGe, Yıllık etkin doz Özet: Son zamanlarda birçok ülkede çevresel örneklerdeki (toprak, su, gıda vs.) radyonüklit miktarı hakkında araştırmalar yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, HPGe detektörlü yüksek çözünürlüklü gama spektrometresi kullanılarak Osmaniye ili ve çevresindeki farklı yerlerden toplanan yer fıstığı örneklerinde Karasal;(Ra-226, Th-232 ve K-40) ve antropojenik (Cs-137) radyonüklitlerin aktivite konsantrasyonu ölçmektir. Fıstık örneklerindeki Ra-226, Th-232 ve K-40 aktivite konsantrasyonları(Bq/Kg) sırasıyla, 3.1±1.0'den, 7.6±1.0'e, 3.2±1.0'den 6.6±1.8'e, 256±2.9'den 304.5±7.2'ye arasında değişmektedir. Cs-137 aktivite konsantrasyonu MDA değerinin altında kalmıştır. Investigation of Radiation Activity Growing Peanuts in Osmaniye KeywordsPeanut, Radioactivity, Gama spectrometry, HPGe, Annual effective dose Abstract: In recent years a lot of reviews on radionuclide that environmental samples contained soil, water, nourishment and et al were done in many countries. Aim of this study is to determine the specific activities of important natural and artificial radionuclides such as Ra-226, Th-232, K-40, and Cs-137 peanut that gathered from Osmaniye and various locations around. The specific activities of Ra-226, Th-232, and K-40 ranged from 3.1±1.0 to, 7.6±1.0 Bq/Kg, from 3.2±1.0 to 6.6±1.8 Bq/Kg, from 256±2.9 to 304.5±7.2 Bq/Kg, respectively. The specific activities of Cs-137 were generally remained below detection limits (MDA).