Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu leksyka swoista Nowego Testamentu Biblii gdańskiej (1632) w przekładzie Daniela Mikołajewskiego wywodzi się z Nowego Testamentu w przekładzie Jakuba Wujka (1593).
Leksemy swoiste Nowego Testamentu Biblii gdańskiej (1632) to te autosemantyczne hasła leksykonu tego tekstu, które nie wystąpiły w leksykonach trzech zestawianych z przekładem gdańskim z 1632 roku wcześniejszych renesansowych przekładów Nowego Testamentu, a mianowicie w przekładach kręgu ewangelickiego – w Nowym Testamencie Biblii brzeskiej (1563), w Nowym Testamencie gdańskim (1606) oraz w jezuickim Nowym Testamencie Biblii Jakuba Wujka (1599).
Analiza wykazała, że w zakresie leksyki swoistej ewangelickiego Nowego Testamentu Biblii gdańskiej z 1632 ewentualna zależność filiacyjna tego przekładu od katolickiego Nowego Testamentu Jakuba Wujka z 1593 roku choć jest niewielka, to empirycznie prawdopodobna.
There are same chronological diversified lexis layers In the Bible edited by Jan Leopolita and published in Cracow in 1561. The analysis of Polish equivalents for the Greek lexeme γάμος (or its Latin equivalents in the Vulgate – nuptiae, nuptialis) ‘a marriage, wedding, weddingceremony; plur: a wedding-feast’, i. e. swadziebny, gody, wesele, referring to empirical system and text data, acquired from lexica of the historic Polish and from texts of other Renaissance Polish renderings of the New Testament, proved chronological diversity of the equivalents. The lexeme swadziebny belongs to an older lexis layer, probably representing the lexicon of the former translation, perhaps medieval. The lexeme wesele represents a new lexis layer which may have been introduced into the text by Jan Leopolita, as the effect of his editorial efforts. Chronological status of the lexeme wesele in the analyzed Biblical rendering lexicon is ambiguous. It should be considered as an evidence of an traditional lexis layer. It may have been introduced into the text as a substitute of the lexeme swadziebny.
Artykuły naukowe zebrane w prezentowany tom ujęto w trzy grypy tematyczne -prace poświęcone osobie Profesora Władysława Kuraszkiewicza, prace poruszające problematykę funkcjonowania języków na pograniczach, a zwłaszcza pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego, prace o tematyce onomastycznej.Sylwetkę naukową profesora Władysława Kuraszkiewicza, historyka języka polskiego, dialektologa, rutenisty, oraz jego wkład w kształtowanie profilu naukowego jednostek badawczych w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w Uniwersytecie Wrocławskim i w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przedstawiają otwierające tom szkice Bogdana Walczaka i Jana Sokołowskiego, oraz zabarwione nutą osobistą wspomnienie Michała Łesiowa.Część drugą zbioru wypełniają studia poświęcone sytuacji językowej pograniczy polsko -słowiańskich.Artykuł Mieczysława Balowskiego Socjolingwistyczne uwarunkowania rozwoju języka polskiego na polsko-czeskim pograniczu dotyka problematyki nieobecnej w pracach badawczych Władysława Kuraszkiewicza. Jednak, jak podkreśla Autor, w charakterystyce sytuacji językowej Zaolzia można wskazać wiele analogii do sytuacji językowej na pograniczu polsko-białoruskim. Zaolzie to obszar dwukulturowy, na którym po obu stronach granicy państwa ludność posługuje się bądź gwarą cieszyńską (wspólny kod dla autochtonicznych mieszkańców tego regionu), bądź językiem czeskim, który rozpowszechnił się po
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.