In this paper, we have exploited and analyzed data from HYCOM + NCODA Global 1/12.5o Reanalysis database in the period of 20 years from 1993 to 2012 and from 2013–8/2016 for the data assimilation of the HYCOM + NCODA Global 1/12° Reanalysis - for 22 depth layers in the East Sea area. The research results show that there are changes in the upwelling phenomenon and hydrological structure in the Ninh Thuan - Binh Thuan waters under the influence of ENSO phenomenon as follows: La Niña can degrade and eliminate the upwelling phenomenon. In the waters of Ninh Thuan - Binh Thuan when upwelling phenomenon occurs, it often manifests itself in the rapid decline of seawater temperature and rapid increase in seawater salinity in the depth layer of 50–100 m. The research results also show that in the East Sea region in 2010, during the Southwest monsoon season (July 2010), the phenomenon of downwelling occurred quite strongly in the middle of the Hoang Sa archipelago and the west of the Philippines and expanded toward southeast part of Hainan island. The cause of this special dynamic phenomenon may be due to the influence of the wind regime (average wind stress in July 2010).

Từ khóa: Dòng triều, phần tử hữu hạn (FEM), đầm Bấy, vịnh Nha Trang. MỞ ĐẦUPhương pháp phần tử hữu hạn được phát triển từ những năm 1950 -1960 để giải quyết các vấn đề về cơ học đàn hồi, kết cấu và sức bền vật liệu. Sau này phương pháp được phát triển cho các ứng dụng khác, đặc biệt là các quá trình vật lý được thể hiện bằng hệ các phương trình vi phân đạo hàm riêng. Về mặt lý thuyết phương pháp phần tử hữu hạn được mô tả khá chi tiết bởi Zienkiewicz (1977) và Johnson (1990) [1,2]. Các ứng dụng thành công phương pháp phần tử hữu hạn trong nghiên cứu hải dương học bắt đầu từ những năm 1970 để tính toán dòng triều bởi các tác giả như Connor and Wang (1973), Walters and Werner (1989), Le Provost andVincent (1986) [3][4][5] … Phương pháp phần tử hữu hạn dùng để tính toán và mô phỏng các mô hình hoàn lưu đã được phát triển bởi các tác giả Fix (1975), Haidvogel et al

The summer upwelling that occurs in coastal waters of South Central Vietnam is one of the major hydrographic features in the East Sea. A weakening of the upwelling after major El Niño events was observed in the literature for previous El Niño events and was verified here from the analysis of new satellite image data sets of sea surface temperature (SST) and surface wind. The analysis of empirical orthogonal function (EOF) from of monthly SST as well as of temporal and spatial variations of SST and wind force allow us to identify abnormal characteristics in ocean surface water that happened after El Niño episode, in agreement with previous studies. Those abnormal characteristics in Vietnam upwelling waters appeared mainly during the summers of 1998, 2003, 2010 and 2016 years for the El Niño decline phase. The upwelling weakening during El Niño decline episodes is associated with the following signals: (1) Wind force and Ekman pump are very weak; (2) the cold and high chlorophyll-a tongue is shifted northward but not extended eastward; (3) for years when El Niño occurs, SST strongly increases and reaches a peak in May or early June of next year, during the declining phase of El Niño episode; (4) upwelling phenomenon typically occurs during August and not July. Using a reanalysis dataset derived from the HYCOM/NCODA system coupled with a local Finite Element Model (FEM) allow us to complete our knowledge about the abnormal oceanographic characteristics of deeper water layers after El Niño episodes. The analysis of spatial variations of oceanography fields derived from HYCOM/NCODA/FEM system along zonal and meridional sections and vertical profiles as well as the results obtained from water mass analysis allow us to identify in details the abnormal oceanic characteristics of deeper water layers during the declining El Niño phase. Those are; (5) Sea water in both surface and deeper water layers were transported dominantly northward but not eastward; (6) The thermo-halocline layer in South Vietnam upwelling center was deeper (about 90 -100m), compared with previous El Niño and normal years (50-60 m and 35-40 m, respectively); (7) Extreme global warming in recent years (2012)(2013)(2014)(2015)(2016) pressed the thermo-halocline layer in upwelling center deeper (90-100 m) during summer. Under the influence of the ocean global warming, this process should progress continuously, the depth of thermo-halocline layer should become therefore deeper and deeper in next years.

During 2010, the sea water level in East Vietnam Sea has been raised with an extremely high amplitude as many foreign authors recorded recently that was derived from the analysis of multi temporal (1993 - 2010) satellite altimeter data series. This is one of anomalous changes of nature that was strongly relative to climate change. In another aspect, by using the combination of temporal-spatial changes of the air temperature, sea surface temperature as well as seawater level, authors will try to explain more clearly this above interesting phenomenon that happened in East Vietnam Sea. The used data series in this study were obtained from reanalysis data of CFSR-NCEP with time step of 1 hour and spatial resolution of 0.3150, and data series of sea  water level was derived from HYCOM+NCODA with grid size of 1/12.50. The analyzed results explained more clearly the strong relationship of climate change with temporal change of the air and the sea water temperatures as well as sea level rise in the area of East Vietnam Sea.

TÓM TẮT: Các nghiên cứu gần đây của các tác giả nước ngoài cho thấy có sự thay đổi hoàn lưu mùa hè trên Biển Đông với khoảng thời gian cỡ chục năm (thập kỷ) trong ba giai đoạn tương ứng 1998, 2001 và 2010. Từ các kết quả phân tích mực nước 20 năm bước đầu xét rằng xu thế diễn biến của mực nước trong khoảng thời gian từ 3 -7 năm. Xu thế tăng mực nước trong khu vực có thể tách thành các giai đoạn 1993-2001, 2007-2010, còn giai đoạn 2002-2005 mực nước khu vực hầu như không tăng. Đã ghi nhận được sự tăng bất thường độ cao mực nước trong 2001 và 2010 đều nằm trong thời kỳ hoạt động của pha La Niña. Rõ ràng, các thay đổi có liên quan đến biến đổi khí hậu này sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến hiện tượng nước trồi khu vực Nam Trung Bộ (Việt Nam). Để góp phần làm rõ vấn đề trên, chúng tôi đã tiến hành xử lý chuỗi số liệu HYCOM + NCODA với ô kích thước lưới 1/12,5 o . Đây là chuỗi số liệu khá tin cậy nó cho phép đánh giá và xác định được quy mô, đặc trưng của các xoáy đại dương có cỡ bậc tới vài chục km có thể phân tích quy mô chuyển động và hình thành các xoáy, bao gồm cả quá trình chi phối các lớp xáo trộn bề mặt, các vị trí uốn khúc của dòng hải lưu và các front, cơ chế thành tạo và lan truyền của các trường sóng ven bờ. Từ khóa: Biến đổi khí hậu, hoàn lưu, nước trồi, HYCOM, NCODA.