Bu çalışmada kaya tuzu ile deniz tuzunun buğday ve arpa gelişimi üzerindeki etkileri kıyaslanmıştır. Çalışma için 650 g toprağa 4 g arpa ve 5 g buğday tohumu ekilerek üzerleri 100 g toprak ile kaplanmıştır. Çimlenen buğday ve arpalara 50, 100 ve 250 NM olacak şekilde farklı konsantrasyonlarda bir kez kaya tuzu ile deniz tuzu çözeltisi verilmiştir. Bitkiler yetiştirilme sürecinde tarla kapasitesine uygun sulanarak, 15 gün yetiştirildikten sonra hasat edilmiştir. Hasadı yapılan örneklerde elektrolit sızıntı miktarı ile antioksidan aktiviteleri (CAT, SOD, POD) belirlenmiştir. Kontrol örnekleri ile deniz ve kaya tuzunun uygulandığı örnekler arasındaki ilişki SPSS 22 İstatistik Paket Programı’nda istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Örnekler arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, farklı tuz konsantrasyonlarının uygulandığı örneklerde konsantrasyon artışına bağlı olarak bitkilerin elektrolit sızıntı ile antioksidan aktivitelerinde önemli ölçüde artış gözlenmiştir.

Öz: Bu çalışmada, dünyanın en kalabalık metropollerinden biri olan İstanbul'un Fatih, Beşiktaş, Kadıköy, Tuzla, Pendik ve Sarıyer ilçelerinin sahil kesimlerinden toplanan P. orientalis'e ait kabuk, yaprak ile yetiştikleri toprak örneklerinde (Fe, Cu, Zn, Mn, Pb, Ni, Cr, Cd) ağır metallerin konsantrasyonu tespit edilmiştir. Çalışma ile ülkemizde nüfusun ve sanayileşmenin en fazla olduğu İstanbul ilinin ağır metal kirlilik düzeyinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bitki ve toprak örnekleri laboratuvarda bazı ön işlemlerden geçirildikten sonra ICP-MS'de ağır metallerin analizleri yapılmıştır. Farklı bölgelerden toplanan bitki kısımlarında ve toprakta elde edilen veriler SPSS İstatistik Paket Programında istatistiksel olarak değerlendirilerek bölgeler arasında anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Yıkanmış ve yıkanmamış yapraklar arasında ağır metallerin konsantrasyonu bakımından farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Elde edilen veriler incelendiğinde organize sanayi bölgesi ve tersane imalatının yapılmış olduğu Tuzla ilçesinde toplanan bitki kısımlarında Cr, Cu, Fe, Zn ve Ni ağır metallerinin konsantrasyonun diğer bölgelere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Son olarak kentlerde yaygın olarak yetişen çınar ağaçlarının ağır metal kirliliğinin belirlenmesinde biyomonitör olabileceği kanaatine varılmıştır.

Bu çalışma ile günümüzde her geçen gün kullanımı artan klimalardan, ekosisteme bulaşabilecek atık suların arpa (Hordeum vulgare L.) ve buğday (Triticum aestivum L.) bitkileri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma için ekim yapılacak toprağa, kontrol grubunun haricinde sulamada kullanılan suya farklı konsantrasyonlarda (1/5, 2/5, 3/5) klima atık suları karıştırılmıştır. 650 g toprağın üzerine 5 g arpa ve 7 g buğday tohumu ekilmiş, bunun üzeri ise 100 g toprak ile örtülmüştür. Tarla kapasitesine uygun olarak buğdaylar belirli aralıklarla sulanmıştır. Buğdaylar, 15 gün, arpalar ise 11 günün sonunda hasat edilmiştir. Hasat edilen örneklerin ağırlıkları ölçüldükten sonra, ekstraksiyon işlemi uygulanarak örneklerde elektrolit sızıntı, MDA, CAT, SOD aktiviteleri belirlenmiştir. Bununla birlikte buğday ve arpa örnekleri, ön işlemlerden geçirildikten sonra metal konsantrasyonları ICP-OES cihazında analiz edilmiştir. Kontrol örnekleri ile klima atık sularının farklı konsantrasyonlarında yetiştirilen örnekler arasındaki ilişki istatistiksel olarak değerlendirilmiş, anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.