Wśród działań zmierzających do złagodzenia zmian klimatycznych ważną rolę odgrywają lasy oraz aktywnie prowadzona gospodarka leśna. Lasy pełnią rolę nie tylko pochłaniacza dwutlenku węgla, ale stanowią ważne źródło surowca drzewnego i biomasy leśnej, dostarczając substytutów materiałów niedrzewnych oraz paliw kopalnych. Obecnie, informacje o działaniach w zakresie zalesień, wylesień oraz gospodarki leśnej stanowią część corocznych raportów, przygotowywanych na mocy ramowej konwencji klimatycznej oraz protokołu z Kioto. Wśród sektorów objętych sprawozdawczością tylko kategoria "Użytkowanie gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwo" (LULUCF) stanowi pochłaniacz emisji gazów cieplarnianych netto. W Polsce w sektorze LULUCF lasy cechują się największym pochłanianiem dwutlenku węgla w przeliczeniu na jednostkę powierzchni, osiąga-jąc wartość 4,42 t CO 2 na ha. Gospodarka leśna przyczynia się do pochłaniania dwutlenku węgla znacznie bardziej niż zalesianie netto. Średnio, w ostatnich latach wielkość pochłaniania dwutlenku węgla z tytułu prowadzenia gospodarki leśnej w Polsce wynosiła blisko 38 mln ton rocznie, zaś zalesiania netto rocznie pochła-niały średnio nieco ponad 2 mln ton dwutlenku węgla. Obliczenia wskazują, że wprowadzenie jednostek pochłaniania dwutlenku węgla z tytułu prowadzenia gospodarki leśnej i zalesień do handlu emisjami, przy obecnych cenach dwutlenku węgla, mogłoby być źródłem przychodu na poziomie ok. 70 mln Euro rocznie. Nie tylko sam fakt istnienia lasów jako ekosystemu, ale aktywne prowadzenie gospodarki leśnej przyczynia się do sekwestracji dwutlenku węgla, co stawia leśnictwo w roli ważnego czynnika przeciwdziałającego zmianom klimatycznym i wzywa do rychłego włączenia sektora LULUCF do celu redukcyjnego emisji.Słowa kluczowe: gospodarka leśna, sekwestracja węgla, pochłaniacz CO 2 , substytucja WprowadzenieProblematyka związana z ochroną klimatu od kilkudziesięciu lat stanowi przedmiot zainteresowania społeczności naukowej i polityków. Lasy na świecie stanowią istotny zbiornik węgla, zawierają bowiem ponad 80% węgla zmagazynowanego w roślinach lądowych i około 70% węgla zmagazynowanego w glebach [3]. Na terenie Europy lasy zajmują powierzchnię 159 mln ha, co odpowiada 37% powierzchni kontynentu. Średnio pozyskuje się 75% przyrostu surowca na pniu, co prowadzi do średniorocznej akumulacji wę-gla na poziomie 435 Mt CO 2 [4]. W Polsce, w najpowszechniej występujących borach sosnowych, ogólna pula węgla w ekosystemie wynosi 148 t/ha [5], z czego 91 t przypada na fitomasę a 57 t na węgiel zgromadzony w glebie. Ocena bilansu węgla wskazuje, że w ciągu roku 1,3 t C/ha jest wiązane przez ekosystem w dendromasie i glebie mineralnej, co stanowi 13% produkcji pierwotnej brutto [5]. Oznacza to, że zdecydowana większość dwutlenku węgla pobieranego przez las z atmosfery jest do niej zwracana w trakcie procesów oddychania. W naturalnych lasach tropikalnych wartości te są znacznie większe i sięgają 150-250 t/ha [6].Lasy stanowią one nie tylko zbiorniki węgla wbudowanego w biomasę czy pochłaniacze CO 2...

Streszczenie. W pracy dokonano oceny podstawowych wskaźników efektywności wyróbki i zrywki drewna z 28-letniego drzewostanu sosnowego, w którym szkody od wiatru miały charakter powierzchniowy. Ocenę tę przeprowadzono w stosunku do czasu operacyjnego. W zastosowanym wariancie technologicznym pozostałości zrębowe harwester przygotowywał do zrywki, koncentrując je w wałach wzdłuż sortymentów drzewnych. W badaniach stwierdzono bardzo zbliżone udziały czasów czynności wyróbki sortymentów drzewnych i przygotowania pozostało-ści zrębowych. Wydajność pracy harwestera przy wyróbce sortymentów drzewnych wyniosła 8,85 m 3 /h, a podczas koncentrowania pozostałości zrębowych 3,29 m 3 /h. Wydajność zrywki sortymentów drzewnych, na odległość 150-200 m wyniosła 18,75 m 3 /h, a pozostałości zrębo-wych 6,86 m 3 /h. Słowa kluczowe: szkody od wiatru, harwester, forwarder WstępJednym z efektów dokonujących się zmian klimatycznych jest częstsze występowa-nie gwałtownych zjawisk atmosferycznych, których negatywne oddziaływanie dotyczy także lasu. Należą do nich huraganowe wiatry, które regularnie wyrządzają szkody w polskich lasach, szczególnie w rejonach północno-wschodnich i południowych.

No abstract

Forests and forest management play a vital role in capture and storage of carbon dioxide, which contributes to mitigation of climate change. Forests are not only a natural carbon sink. Proper forest management can enhance biomass production, providing wood to be converted into e.g. construction timber, paper and furniture as well as wood fuels and, as a result, considerably enlarge this carbon sink. Poland, being a party of the Climate Convention and Kyoto Protocol and a member of the EU is obliged to provide yearly reports on carbon emissions and sequestration, including the Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF) sector, of which forestry is the leading constituent. Forests, with the sequestration rate at a level of 3.93 t CO2·ha−1 form practically the only important carbon sink in the LULUCF category. Unfortunately the LULUCF sector has not been yet included in the current climate policy framework. The purpose of the study was an attempt to estimate the hypothetical value of carbon stored in forestry, resulting from the reported quantities of the emitted and sequestered carbon. The calculations were based on figures included in the National Inventory Report for Poland, reported yearly to the Secretariat of the Climate Convention. Among the forestry carbon sources/sinks, reported annually, the sequestration resulting from forest management significantly exceeds the net sequestration from afforestation/deforestation activities. Average data from recent years show that forest management is a net CO2 sink, with 12 Mt CO2·y−1 (above the forest management reference level, FMRL), and when combined with the carbon pool change resulting from afforestation/deforestation activities, it can be regarded as a net carbon sink sequestering nearly 15 Mt CO2·y−1. That value, when multiplied by the price of carbon emission allowance (e.g. EUA), could be a source of over 80 mill Euros per year, if used as a commodity on the emissions market. Due to high price volatility of CO2 emission allowances, the calculated profits are hypothetical, and the EU Emissions Trading System does not include forestry. These potential gains can become realistic after the LULUCF sector has been included in the emissions trading system.

No abstract