We study the stability of two coexisting languages (Catalan and Spanish) in Catalonia (North-Eastern Spain), a key European region in political and economic terms. Our analysis relies on recent, abundant empirical data that is studied within an analytic model of population dynamics. This model contemplates the possibilities of long-term language coexistence or extinction. We establish that the most likely scenario is a sustained coexistence. The data needs to be interpreted under different circumstances, some of them leading to the asymptotic extinction of one of the languages involved. We delimit the cases in which this can happen. Asymptotic behavior is often unrealistic as a predictor for complex social systems, hence we make an attempt at forecasting trends of speakers towards 2030. These also suggest sustained coexistence between both tongues, but some counterintuitive dynamics are unveiled for extreme cases in which Catalan would be likely to lose an important fraction of speakers. As an intermediate step, model parameters are obtained that convey relevant information about the prestige and interlinguistic similarity of the tongues as perceived by the population. This is the first time that these parameters are quantified rigorously for this couple of languages. Remarkably, Spanish is found to have a larger prestige specially in areas which historically had larger communities of Catalan monolingual speakers. Limited, spatiallysegregated data allows us to examine more fine grained dynamics, thus better addressing the likely coexistence or extinction. Variation of the model parameters across regions are informative about how the two languages are perceived in more urban or rural environments.

Este proxecto desenvolveuse durante o curso 2018-2019 e ten como obxectivo presentar os resultados dunha avaliación da competencia bilingüe (i.e. galego e castelán) dos escolares galegos ao finalizar a educación secundaria obrigatoria atendendo ao disposto no Decreto 79/2010 (Disposición adicional 2ª). A análise céntrase nas destrezas de produción oral e escrita, por considerar que son as que informan mellor sobre a capacidade comunicativa dos individuos nas dúas linguas oficiais. Complementariamente explórase a competencia léxica e gramatical a través de probas centradas máis en saberes sobre as linguas ca na capacidade para activar eses saberes en contextos comunicativos auténticos. Os resultados obtidos póñense en relación con variables sociodemógraficas, sociolingüísticas e escolares para comprobar o efecto que teñen sobre as diferentes competencias avaliadas. Por último, analízase o perfil competencial dos estudantes e a influencia que tiveron na súa configuración o contexto familiar, pedagóxico e sociolingüístico.

Este traballo ten como obxectivo proporcionar unha visión da situación sociolingüística nos centros educativos de todas as etapas do concello de Ames, empregando distintas metodoloxías de investigación e integrando a visión dos diferentes axentes sociais implicados. A investigación sobre as dinámicas sociolingüísticas nos ámbitos escolares revélase como unha ferramenta imprescindible non só para comprender mellor a realidade das linguas e as transformacións que están experimentando, senón para implementar políticas lingüísticas eficaces que garantan un futuro florecente para o galego.

No abstract

Os datos publicados nos últimos anos veñen rexistrando un descenso da presenza do galego nas novas xeracións. Este proceso é máis acusado nos territorios máis dinámicos económica e demograficamente, as cidades e as súas áreas de influencia. A infancia é unha etapa fundamental no desenvolvemento das competencias e o comportamento lingüístico, por iso comeza a ser habitual que as investigacións sociolingüísticas atendan á familia ou á escola como contextos cruciais da socialización lingüística. Porén, son escasos os traballos que estenderon as pescudas fóra destes ámbitos. Este proxecto xurdiu coa intención de ampliar a ollada, afondar no coñecemento destoutros espazos e estender a análise a outros contextos cada vez máis relevantes para as nenas e nenos: as actividades complementarias, de conciliación da vida laboral e familiar e as extraescolares. A investigación desenvolveuse na comarca de Santiago. En entrevistas e grupos de discusión falouse con membros das familias e das escolas, con xente das empresas de lecer e tempo libre e de distintas asociacións e clubs deportivos. Realizáronse entrevistas con representantes municipais, que tiveron a oportunidade de explicar de primeira man as políticas lingüísticas das súas administracións e as dificultades que atopan para implementalas. A pretensión que guía este traballo é dar unha visión de conxunto do que está a acontecer na socialización infantil, analizar o lugar do galego nos modelos lingüísticos de cada contexto e a súa influencia no desenvolvemento da conduta lingüística das nenas e nenos. Os seus resultados permiten explicar como se produce este proceso de substitución do galego polo castelán na infancia nos contextos familiares e extrafamiliares do urbano e periurbano galego.