Oprócz precyzyjnego pomiaru topografii powierzchni z rozdzielczością umożliwiają-cą obserwowanie warstw atomowych, współczesne urządzenia tego typu oferują wiele dodatkowych możliwości, obejmujących badanie właściwości elektrycznych, magnetycznych jak i zmian zachodzących przy wahaniach temperatury. Jednym z zastosowań może być charakteryzacja otrzymanych warstw na podstawie obserwowanych obrazów struktur oraz powiązanie obserwowanej struktury z parametrami elektrooptycznymi. Szczególnie interesujące są struktury przewodzące prąd, przeźroczyste oraz takie, które absorbują jak najwięcej energii z padającego promieniowania [3][4][5][6][7]. Autorzy w niniejszej pracy wykonali badania metodą mikroskopii sił atomowych (AFM NT-MDT Ntegra Spectra C -Rys.1.) cienkich warstw SnO 2 otrzymanych w procesie napylania w Line 440 Alliance Concept. Postanowiono zbadać zależności pomiędzy topografią warstw a temperaturą procesu napylania, ilością gazów biorą-cych udział w procesie oraz równolegle własnościami elektrycznymi. Starano się odszukać zależności umożliwiające charakteryzowanie parametrów elektro-optycznych warstw SnO 2 (uzyskiwanych w różnych temperaturach) w oparciu o obrazy pozyskane techniką AFM. Autorzy uważają, że badania struktur z wykorzystaniem AFM usprawnią dobór procesów napylania celem otrzymania oczekiwanych własności elektrycznych i optycznych. Otrzymane podczas prac rezultaty pozwalają na chwilę obecną skorelować własności elektro-optyczne warstw z ich topografią oraz procesami wytwarzania. Przeprowadzone eksperymenty pozwoliły w fazie finalnej na otrzyanie przezroczystych tlenków SnO 2 o zakładanej rezystancji.

Odnawialne źródła energii to szansa nie tylko na poprawę efektywności energetycznej indywidualnych odbiorców, ale również na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego samorządów. W 2007 roku w województwie lubelskim 5 gmin utworzyło partnerstwo samorządowe o nazwie "Dolina Zielawy". Celami partnerstwa jest współpraca w zakresie oświaty, zadań z zakresu kultury, z zakresu ochrony zdrowia, pomocy społecznej, bezpieczeństwa przeciwpożarowego i oświetlenia ulicznego. Jednym z nadrzędnych celów tego partnerstwa jest m.in. zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz poprawa efektywności energetycznej poprzez zagospodarowanie energii słonecznej. Zasoby energii słonecznej na Lubelszczyźnie charakteryzują się przede wszystkim bardzo wysokim stopniem nasłonecznienia w porównaniu do innych regionów kraju. Największy potencjał pod względem wykorzystania energii słonecznej posiada wschodni obszar województwa (w tym obszar partnerstwa). W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego gminy partnerstwa powołały spółkę Energia Dolina Zielawy sp. z o.o., która w 2014 roku zbudowała farmę fotowoltaiczną o mocy 1,4 MW w Bordziłówce w Gminie Rossosz. W pracy przedstawiono podsumowanie pracy farmy fotowoltaicznej w okresie półtorarocznym oraz efektywność energetyczną różnego rodzaju paneli fotowoltaicznych, które produkują energię na farmie fotowoltaicznej w Bordziłówce.

Sputtering magnetronowy jest techniką napylania warstw zdobywającą coraz większe zainteresowanie w procesach wytwarzania elementów elektronowych i ogniw fotowoltaicznych. Celem prezentowanych w artykule prac badawczych, była analiza możliwo-ści modyfikacji składu i topografii warstw otrzymywanych w procesie sputteringu magnetronowego z wykorzystaniem elementów sterowanych zewnętrznie. Rolą wprowadzonych do układu elementów zewnętrznych było zaburzenie procesu nanoszenia warstw. Zaburzenie nanoszenia warstw może skutkować pozytywnie, powodując większe uporządkowanie struktury warstwy lub bardziej jednolitą powierzchnię, lub negatywnie -całkowicie uniemożliwiając prawidłowe napylenie warstwy. Oba rezultaty są pożądane z punktu widzenia zastosowań produkcyjnych. Z jednej strony poszukuje się cienkich i jednolitych warstw, a z drugiej -warstw o zmodyfikowanej topografii. W czasie eksperymentów autorzy użyli siatek stalowych oraz przewodników miedzianych umieszczonych w wybranych odległościach od siebie jak i podłoża, a następnie napylali miedź na powierzchnię płytek ze szkła laboratoryjnego. Następnie próbki zostały przebadane przy pomocy mikrosondy wykrywającej skład atomowy substancji i mikroskopu sił atomowych celem analizy zmian w topografii. Autorzy spodziewali się otrzymać warstwy o zwiększonej powierzchni aktywnej. Zgodnie z przewidywaniami autorów otrzymane warstwy okazały się znacznie cieńsze. Interesujący jest natomiast fakt, że ich struktura była bardziej uporządkowana niż na próbce referencyjnej, a ich chropowatość znacznie mniejsza. Podczas eksperymentów nie do-1 Autor do korespondencji: Tomasz Grudniewski, Zakład Informatyki, Katedra Nauk Technicznych, Państwowa Szkoła Wyższa, Sidorska 95/97,

Abstract. This article aims to show the possible energy savings in intelligent building installations due to the use of programmable mechanical multifunctional buttons. Two monostable buttons were placed, the pressing of which triggered the entire sequence of programmed actions and procedures. The consumption of electricity from the period before and after the assembly of the buttons was compared. The measured effects of using the buttons have shown that the energy consumption has decreased by approximately 7.5 kWh per month. The low installation costs and benefits resulting from the use of such a solution make it a cost-effective and a very convenient solution.

RODZAJE METOD SEKWESTRACJI CO 2 Z pojęciem ochrony środowiska wiąże się bardzo szeroko w ostatnim czasie omawiane zagadnienie dotyczące ograniczenia emisji CO 2. Konsekwencją globalnych zmian klimatu wywołanego przez ludzi jest wzrost stężenia atmosferycznego gazów cieplarnianych, które powodują nasilający się efekt cieplarniany. Wzrasta na świecie liczba ludności, a co za tym idzie wzrasta konsumpcja na jednego mieszkańca, szczególnie w krajach szeroko rozwiniętych gospodarczo. Protokół z Kioto ściśle określa działania jakie należy podjąć w celu zmniejszenia stężenia dwutlenku węgla w atmosferze. Pomimo maksymalnej optymalizacji procesu spalania paliw kopalnianych wykorzystywanych do produkcji energii, zastosowania odnawialnych źródeł energii zmiana klimatu jest nieunikniona i konsekwentnie będzie postępować przez kolejne dekady. Prognozuje się, że duże znaczenie odegra nowoczesna technologia, która ma za zadanie wychwycenie CO 2 a następnie składowanie go w odpowiednio wybranych formacjach geologicznych (CCS-Carbon Capture and Storage). Eksperci są zgodni, że ta technologia w niedalekiej przyszłości stanie się rozwiązaniem pozwalającym ograniczyć ogromną ilość emisji CO 2 pochodzącą z procesów wytwarzania energii z paliw kopalnych. Z analiz Raportu IPCC wynika, iż technologia CSS może się przyczynić do ok. 20% redukcji emisji dwutlenku węgla przewidzianej do 2050 roku [3]. Zastosowanie jej napotyka na wiele barier, nie tylko technologicznych i ekonomicznych, ale także społecznych. Inną metodą dającą ujemne źródło emisji CO 2 jest możliwość wykorzystania obszarów leśnych o odpowiedniej strukturze drzewostanu. Środkiem do tego celu, oprócz ograniczenia zużycia emisjogennych paliw kopalnych (przy zachowaniu