ΣKOΠΟΣ: Η εξωσωματική κυκλοφορία (Ε/Κ) στις εγχειρήσεις αορτοστεφανιαίας παράκαμψης ενοχοποιείται για μια σειρά δυνητικά επιβλαβών διεργασιών που πυροδοτούν το Σύνδρομο Συστηματικής Φλεγμονώδους Αντίδρασης (SIRS) καθώς και το τραύμα ≪Ισχαιμίας-Επαναιμάτωσης≫, καταστάσεις που μεταξύ άλλων σχετίζονται και με την ενεργοποίηση των μεταλλοπρωτεϊνασών (ΜΜΡs). Η στεφανιαία χειρουργική χωρίς Ε/Κ, μειώνει σημαντικά την πυροδότηση του συνδρόμου SIRS, αλλά και περιορίζει το τραύμα ≪Ισχαιμίας-Επαναιμάτωσης≫. Σκοπός της παρούσας μελέτης αποτέλεσε ο προσδιορισμός των επιπέδων των μεταλλοπρωτεϊνασών ΜΜΡ-9 και ΜΜΡ-13 στον ορό του αίματος σε ασθενείς που υποβάλλονται σε εγχειρήσεις αορτοστεφανιαίας παράκαμψης με και χωρίς Ε/Κ, καθώς και η μελέτη των ταυτόχρονων μεταβολών των φυσικών αναστολέων τους ΤΙΜΡ-1 και ΤΙΜΡ-4.ΜΕΘΟΔΟΣ: Στη παρούσα προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη, συμμετείχαν 40 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε προγραμματισμένη αορτοστεφανιαία παράκαμψη. Οι ασθενείς πληρούσαν τα κριτήρια εισόδου και αποκλεισμού της μελέτης αυτής. Οι ασθενείς κατά την εισαγωγή τους τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες, με παρόμοια δημογραφικά στοιχεία. Στην Ομάδα Α, στην οποία οι ασθενείς χειρουργήθηκαν με τη χρήση της εξωσωματικής κυκλοφορίας (CCABG) και στην Ομάδα Β, στην οποία οι ασθενείς χειρουργήθηκαν χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία (OPCAB). Από τους ασθενείς και των δύο ομάδων λήφθηκε αίμα από τον καθετήρα της κεντρικής φλεβικής γραμμής για τον προσδιορισμό των επιπέδων των ΜΜΡ-9, ΜΜΡ-13, ΤΙΜΡ-1 και ΤΙΜΡ-4 στον ορό του αίματος σε τέσσερεις καθορισμένες χρονικές στιγμές της κάθε επέμβασης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μελέτη των προεγχειρητικών τιμών των επιπέδων των ΜΜΡ-9,ΜΜΡ-13, ΤΙΜΡ-1 και ΤΙΜΡ-4 σε σχέση με τον καρδιοχειρουργικό κίνδυνο (εκτιμούμενο με το EuroSCORE) και τη βαρύτητα της στεφανιαίας νόσου (εκτιμουμένης με τον αριθμό των απαιτούμενων μοσχευμάτων) έδειξε ότι δεν υπάρχει καμιά συσχέτιση μεταξύ τους. Από τη μελέτη των επιπέδων της ΜMP-9 και των TIMPs στις διάφορες χρονικές φάσεις των επεμβάσεων των δύο ομάδων, συμπεραίνεται ότι στις επεμβάσεις αορτοστεφανιαίας παράκαμψης με Ε/Κ (CCABG) η επίδραση του τραύματος που προκαλείται από την επαφή του αίματος με το κύκλωμα της Ε/Κ και η επίδραση του τραύματος Ισχαιμίας /Επαναιμάτωσης έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της ΜΜΡ-9 στο αίμα με συνέπεια τη μείωση των επιπέδων του ΤΙΜΡ-1, λόγω ενδογενούς προσπάθειας του οργανισμού να δεσμεύσει μέρος από την παραγόμενη ΜΜΡ-9. Οι μεταβολές αυτές γίνονται εμφανείς αμέσως πριν την αποσύνδεση του ασθενούς από το κύκλωμα της Ε/Κ. Μετά την αποσύνδεση του ασθενούς από το κύκλωμα της Ε/Κ και μέχρι το τέλος της επέμβασης, η παραγωγή της ΜΜΡ-9 σταματά, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων της στο αίμα η οποία δεν σχετίζεται με την ενδογενή αναστολή της από τους TIMP-1 και ΤΙΜΡ-4. Αντίθετα στις επεμβάσεις αορτοστεφανιαίας παράκαμψης χωρίς Ε/Κ (ΟΡCAB), η επίδραση του τραύματος που προκαλείται από τις διακοπτόμενες φάσεις τοπικής ισχαιμίας λόγω των χειρουργικών χειρισμών, κατάτην εκτέλεση των περιφερικών αναστομώσεων, δεν προκαλεί ενεργοποίηση της ΜΜΡ-9. Κατά τη φάση επαναιμάτωσης που ακολουθεί, η επίδραση του τραύματος Επαναιμάτωσης επίσης δεν προκαλεί ενεργοποίηση της ΜΜΡ-9. Από τη μελέτη των επιπέδων της ΜMP-13 και των TIMP-1, ΤΙΜΡ-4 των δύο ομάδων, δεν παρουσιάζεται καμιά στατιστικά σημαντική μεταβολή των τιμών της ΜMP-13 στις διάφορες φάσεις των δύο τύπων επεμβάσεων, ούτε και συσχέτιση των τιμών της με τους TIMP-1 και ΤΙΜΡ-4.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι εγχειρήσεις CCABG προκαλούν αυξημένη παραγωγή της ΜΜΡ-9 για ένα ικανό χρονικό διάστημα. Για τη συσχέτιση της αυξημένης αυτής έκφρασης της ΜΜΡ-9 με υψηλή νοσηρότητα, δυσλειτουργία ζωτικών οργάνων και δυσμενή κλινικά συμβάματα σε επεμβάσεις CCABG απαιτούνται περαιτέρω έρευνες.