BackgroundRecent studies suggest that the pivotal mechanism of sodium glucose co-transporter-2 inhibitors (SGLT-2i) favorable action in patients with heart failure (HF) and type 2 diabetes mellitus (DM) is the stimulation of erythropoiesis via an early increase in erythropoietin (EPO) production which leads to hematocrit rise. Red blood cell distribution width (RDW) is a simple hematological parameter which reflects the heterogeneity of the red blood cell size (anisocytosis). Since, EPO has been also implicated in the pathophysiology of RDW increase, the current mechanistic study examined the effect of SGLT-2i administration on red blood cells size (RDW) in patients with HF and DM.MethodsThe present was a prospective single-center study. Patients (N=110) were randomly assigned to dapagliflozin (10 mg a day on top of antidiabetic treatment) or the control group. Inclusion criteria were: (a) age > 18 years, (b) history of type 2 DM and hospitalization for HF exacerbation within 6 months. The evaluation of patients (at baseline, 6 and 12 months) included clinical assessment, laboratory blood tests, and echocardiography. Data were modeled using mixed linear models with dependent variable the RDW index. In order to find factors independently associated with prognosis (1-year death or HF rehospitalization), multiple logistic regression was conducted with death or HF rehospitalization as dependent variable.ResultsAn RDW increase both after 6 and after 12 months was observed in the SGLT-2i (dapagliflozin) group (p < 0.001 for all time comparisons), whereas RDW didn't change significantly in the control group. The increase in RDW was positively correlated with EPO, while negatively correlated with ferritin and folic acid (p < 0.005 for all). Baseline RDW was significantly associated with 1-year death or rehospitalization, after adjusting for group (SGLT-2i vs. control), age, gender, smoking and BMI at baseline.ConclusionRDW increased with time in patients with HF and DM who received SGLT-2i (dapagliflozin). The increased RDW rates in these patients may stem from the induction of hemopoiesis from dapagliflozin. Baseline RDW was found to be independently associated with outcome in patients with HF and DM.

Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιακής ανεπάρκειας και το αντίστροφο. Μια νέα κατηγορία αντιδιαβητικών φαρμάκων η οποία έχει συσχετιστεί με ευνοϊκά καρδιαγγειακά αποτελέσματα σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και καρδιακή ανεπάρκεια είναι οι αναστολείς επαναπρόσληψης γλυκόζης νατρίου 2 (SGLT2i). Αν και δεν γνωρίζουμε τους ακριβείς μηχανισμούς μέσω των οποίων ασκούν τις ευνοϊκές τους δράσεις στους ασθενείς αυτούς πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ένας από τους κύριους μηχανισμούς είναι η διέγερση της αιμοποίησης μέσω μιας πρώιμης αύξησης της ενδογενούς παραγωγής ερυθροποιητίνης που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αιματοκρίτη. Το εύρος κατανομής των ερυθρών αιμοσφαιρίων (RDW) είναι μια απλή παράμετρος της απλής γενικής εξέτασης αίματος που αντανακλά την ετερογένεια του μεγέθους των ερυθρών αιμοσφαιρίων που είναι γνωστή με τον όρο ανισοκυττάρωση. Η ερυθροποιητίνη είναι μια ορμόνη η οποία έχει συσχετιστεί με τα παθοφυσιολογικά μονοπάτια της αύξησης των τιμών του RDW. Ο σκοπός της παρούσας μηχανιστικής μελέτης ήταν να εξετάσει την επίδραση της χορήγησης των SGLT2i όσον αφορά το μέγεθος των ερυθροκυττάρων (RDW) σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη. Για τον λόγο αυτό διενεργήθηκε μια προοπτική μονοκεντρική μελέτη στην οποία εντάχθηκαν 110 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη. Οι ασθενείς κατανεμήθηκαν τυχαία σε δύο ομάδες με αναλογία 1:1 και συγκεκριμένα σε αυτούς που έγινε έναρξη νταπαγλιφλοζίνης 10 mg την ημέρα επιπλέον της υπάρχουσας αντιδιαβητικής τους αγωγής και σε αυτούς που δεν έγινε καμία τροποποίηση της αντιδιαβητικής τους αγωγής (ομάδα ελέγχου). Τα κριτήρια ένταξης των ασθενών στην μελέτη ήταν να είναι ηλικίας άνω των 18 ετών, να έχουν ατομικό αναμνηστικό σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και καρδιακής ανεπάρκειας με τουλάχιστον μία νοσηλεία τους τελευταίους έξι μήνες λόγω απορρύθμισης της καρδιακής ανεπάρκειας. Η αξιολόγηση των ασθενών περιελάμβανε κλινική αξιολόγηση, εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και υπερηχοκαρδιογραφική μελέτη και πραγματοποιήθηκε στην αρχή (baseline), στους έξι και στους δώδεκα μήνες. Τα δεδομένα προτυποποίηθηκαν χρησιμοποιώντας μικτά γραμμικά μοντέλα με εξαρτημένη μεταβλητή τον δείκτη RDW. Προκειμένου να βρεθούν παράγοντες που σχετίζονται ανεξάρτητα με την πρόγνωση, πραγματοποιήθηκε ανάλυση πολλαπλής λογιστικής παλινδρόμησης με την ενός έτους θνητότητα ή την επανεισαγωγή για καρδιακή ανεπάρκεια ως εξαρτημένη μεταβλητή. Στην ομάδα που έλαβε SGLT2i (νταπαγλιφλοζίνη) παρατηρήθηκε μια αύξηση στις τιμές του RDW τόσο στους έξι όσο και στους δώδεκα μήνες (p<0,001 για όλο το χρονικό διάστημα σύγκρισης), ενώ αντίθετα δεν υπήρξε σημαντική αλλαγή στην ομάδα ελέγχου. Η αύξηση των τιμών του RDW συσχετίστηκε θετικά με τις τιμές της ερυθροποιητίνης, ενώ υπήρξε αρνητική συσχέτιση με τις τιμές της φερριτίνης και του φυλικού οξέος (p < 0.005 για όλα). Οι αρχικές τιμές (baseline) του RDW συσχετίστηκαν στατιστικά σημαντικά με την ενός έτους θνητότητα ή την επανανοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια μετά την αναπροσαρμογή για τον τύπο της ομάδας (SGLT2i vs ομάδα ελέγχου), την ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα και τον δείκτη μάζας σώματος κατά την αρχική αξιολόγηση. Συμπερασματικά οι τιμές του RDW αυξήθηκαν με την πάροδο του χρόνου σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη στους ασθενείς που έλαβαν SGLT2i (νταπαγλιφλοζίνη). Η αύξηση αυτή των τιμών του RDW στους ασθενείς αυτούς πιθανά μπορεί να οφείλεται στην επαγωγή της διαδικασίας της αιμοποίησης από την νταπαγλιφλοζίνη. Τέλος οι αρχικές τιμές του RDW συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με την έκβαση στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη.