Νευροεπιστήμες στην Εκπαίδευση: Κατοπτρικοί νευρώνες και ενίσχυση της ενσυναισθητικής ικανότητας των μαθητώνΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ ΤΣΑΤΗΡΗ ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΜΖΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ http://dx.
<p>Η παρούσα εισήγηση αναφέρεται στην έννοια της διαθεματικότητας, πώς αυτή παρουσιάζεται και ορίζεται στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία και πώς συσχετίζεται με τη διδασκαλία και την αξιοποίηση των τεχνών στο σχολικό πλαίσιο. Επιχειρείται μια πολύπλευρη ανάπτυξη του όρου «διαθεματικότητα», με βάση ορισμούς και διαστάσεις που έχουν αποδοθεί σε αυτόν από διάφορους επιστήμονες. Η διαθεματικότητα συναντά τις Τέχνες, οπότε αναλύονται τα πλεονεκτήματα αυτού του συγκερασμού, καθώς και τυχόν προβληματικά σημεία που ενδέχεται να προκύψουν από την προσέγγιση αυτή. Ολόκληρη η εισήγηση διακατέχεται από το πνεύμα της ενιαίας προσέγγισης και της σφαιρικότητας που πρέπει να χαρακτηρίζει ολόκληρη την εκπαίδευση, καθώς η ίδια η κοινωνία μας χαρακτηρίζεται από ιδεολογίες, στάσεις και άλλα στοιχεία άρρηκτα συνδεδεμένων μεταξύ τους τα οποία ο μαθητής καλείται να διαχειριστεί αποτελεσματικά και ως σύνολο, όχι αποσπασματικά. Θεωρούμε πως η παρούσα εισήγηση προσφέρει μία καινούργια οπτική γωνία στην έννοια της διαθεματικότητας και στο πώς ο εκπαιδευτικός την προσεγγίζει πρακτικά κατά την εκπαιδευτική διαδικασία εν τω μέσω μίας κοινωνίας απαιτητικής που ζητά από τον άνθρωπο (εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενο) ευελιξία, κριτική και δημιουργική σκέψη, ικανότητα ανάπτυξη πρωτοβουλιών, δηλαδή όλα τα στοιχεία που θα προσφέρουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει τις καθημερινές – μικρές ή μεγάλες – προκλήσεις.</p>
Η ανάλυση περιεχομένου κινηματογραφικών ταινιών αναδεικνύει νέους τρόπους προσέγγισης της διαδικασίας της μάθησης και συμβάλλει στην αξιοποίηση και εφαρμογή κοινωνικοπαιδαγωγικών τεχνικών στο πλαίσιο μιας σχολικής τάξης. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση της ταινίας «Τα μυαλά που κουβαλάς» σε επίπεδο συναισθημάτων, διαπροσωπικών σχέσεων και λεκτικής ή/και μη λεκτικής επικοινωνίας. Στόχο αποτελεί η δημιουργική αξιοποίησή της από τον/την εκπαιδευτικό. Η μεθοδολογία που ακολουθείται είναι η ανάλυση περιεχομένου, στην οποία χρησιμοποιούνται τρεις θεματικές ενότητες, τα συναισθήματα, οι διαπροσωπικές σχέσεις και η επικοινωνία. Κάθε θεματική περιλαμβάνει σχετικές κατηγορίες. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι κυρίαρχο συναίσθημα τόσο σε συχνότητα εμφάνισης στις σκηνές της ταινίας όσο και σε συνολική διάρκεια είναι η Χαρά. Αντίστοιχα, στο πεδίο των διαπροσωπικών σχέσεων οι σκηνές που εμφανίζονται περισσότερο σε συχνότητα, αλλά και σε διάρκεια είναι αυτές που αποτυπώνουν ενδοοικογενειακή αρμονία και γαλήνη. Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχουν σκηνές, όπου να υφίσταται μόνο η λεκτική επικοινωνία, καθώς συνδέεται με εκφράσεις προσώπου, σωματικές κινήσεις, βλεμματική επαφή και άλλες μη λεκτικές ενέργειες. Με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης περιεχομένου προτείνονται βιωματικές δραστηριότητες για ηλικίες μαθητών/τριών 10–12 ετών, τις οποίες ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να αξιοποιήσει, χρησιμοποιώντας την κινηματογραφική ταινία ως εκπαιδευτικό υλικό, με σκοπό την καλλιέργεια των δεξιοτήτων επικοινωνίας, της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών και την ενίσχυση των διαπροσωπικών σχέσεων. Με αφορμή την ανάλυση της υπό μελέτη ταινίας, συμπεραίνουμε πως οι παιδικές ταινίες μπορούν να αποτελέσουν το εφαλτήριο για τη βελτίωση της επικοινωνίας και των διαπροσωπικών σχέσεων των μαθητών/τριών, για την ανάδειξη της αξίας της συναισθηματικής αγωγής και για την αξιοποίησή τους στο πλαίσιο της σχολικής τάξης.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.