Εισαγωγή και σκοπός. Διάφορα στοιχεία συνηγορούν πως ο ΗΜΕ πιθανότατα ασκεί ένα φάσμα ευεργετικών επιδράσεων σε ασθενείς της ΜΕΘ, όπως για την πρόληψη της ICUAW. Εφόσον αποτελεί εναλλακτική μορφή άσκησης, για τον οποίο δε έχουν σε μερικές μελέτες δειχθεί συστηματικές επιδράσεις, υποθέσαμε πως και αυτός, ως ισχύει και με την άσκηση, κινητοποιεί ενδοθηλιακά προγονικά κύτταρα (ΕΠΚ). Πρόκειται για πρόωρες μορφές κυττάρων ευρισκόμενων στο μυελό των οστών, με μεγάλη πολλαπλασιαστική δυνατότητα, που δια της κυκλοφορίας εγκαθίστανται σε προσβεβλημένο ενδοθήλιο, όπου θεωρείται πως ασκούν αναγεννητική και επουλωτική δράση. Έτσι, η οξεία επίδραση του ΗΜΕ στην κινητοποίηση ΕΠΚ αποτέλεσε την κύρια τελική παράμετρο της παρούσας εργασίας, κάτι που δεν είχε προηγουμένως διερευνηθεί. Παράλληλα εξετάσαμε αν το φαινόμενο της κινητοποίησης επηρεάζεται από το εφαρμοσθέν πρωτόκολλο ρεύματος συγκρίνοντας τα αποτελέσματα μεταξύ δύο διαφορετικών πρωτοκόλλων, από την χορήγηση κορτικοστεροειδών καθότι αυτά είναι μυελοκατασταλτικά, τη βαρύτητα της νόσου ή τη δύναμη σύσπασης. Τέλος, σε αυτή τη μελέτη της φυσιολογίας και αναγεννητικού δυναμικού του ΗΜΕ, παρακολουθήσαμε παραμέτρους που σχετίζονται με την ασφάλεια καθώς και την εφαρμοσιμότητα του στην ΜΕΘ, για τις οποίες τα βιβλιογραφικά δεδομένα είναι περιορισμένα.Μεθοδολογία. 32 σηπτικοί μηχανικώς αεριζόμενοι ασθενείς ηλικίας 58 ± 14 ετών κατόπιν ενεργού τυχαιοποίησης υποβλήθηκαν σε ένα από δυο πρωτόκολλα μιας συνεδρίας ΗΜΕ διάρκειας 30’: υψηλής συχνότητας (75 Hz, 6s on – 21s off) ή μέσης συχνότητας (45 Hz, 5s on – 12s off), σε μέγιστη ανεκτή ένταση. Πραγματοποιήθηκε αιμοληψία προ, αμέσως μετά και, σε 18 εξ αυτών, 1 ώρα μετά τη συνεδρία, και προσδιορίστηκαν με κυτταρομετρία ροής 3 διαφορετικοί τύποι ΕΠΚ, βάση των συνδυασμών βιοδεικτών, CD34 /CD133 /CD45-, CD34 /CD133 /CD45-/VEGFR2, και CD34 /CD45- /VEGFR2. Έγιναν δε μετρήσεις και συγκρίσεις ζωτικών σημείων, αεριομετρικές και βιοχημικές προ και αμέσως μετά τη συνεδρία, και βάση αυτών αναζητήθηκαν επιμέρους συσχετίσεις. Επίσης, βάση του δείκτη βαρύτητας SOFA τη μέρα της συνεδρίας, διακρίναμε τους ασθενείς σε υψηλής βαρύτητας (ΥΒ) αν > 6 vs. χαμηλής βαρύτητας (ΧΒ). Ο δείκτης παρακολουθήθηκε τις μετέπειτα 4 μέρες. Καθ’όλη τη διαδικασία έγινε επιστάμενη παρατήρηση και καταγραφή των τυχών παρενεργειών, της όποιας ανεπιτυχούς εφαρμογής (απουσίας συσπάσεων) ή της ανάγκης αναστολής της συνεδρίας οποιασδήποτε αιτιολογίας. Στατιστικώς, όλες οι τιμές εκφράζονται ως μέση ± SD. Οι συγκρίσεις για κανονικές μεταβλητές έγιναν με t-test, ή ANOVA (με διόρθωση Bonferroni επί πολλαπλών συγκρίσεων) για σύγκριση > από 2 μέσων τιμών. Για μη κανονικές μεταβλητές, εφαρμόστηκε δοκιμασία Wilcoxon’s (για σύγκριση κατά ζεύγη) ή Mann- Whitney U test (σε ανεξάρτητα δείγματα). Η σύγκριση μεταβολών ομάδων έγινε με ANOVA 2X2. Αποτελέσματα (τα ΕΠΚ εκφράζονται ανά εκατομμύριο εμπυρήνων). Στο σύνολο, τα CD34 /CD133 /CD45- αυξήθηκαν από 13.5 ± 10.3 σε 20.8 ± 16.9, τα CD34 /CD133 /CD45-/VEGFR2 από 3.8 ± 5.2 σε 6.4 ± 8.5 και τα CD34 /CD45- /VEGFR2 από 16.5 ± 14.5 σε 23.8 ± 19.2 κύτταρα / 106 εμπύρηνα (p <0.05). Η κινητοποίηση των ΕΠΚ και με τους 3 ορισμούς αυτών ήταν παρόμοια στα δυο πρωτόκολλα, καθώς και μεταξύ των ομάδων διαφορετικής βαρύτητας νόσου (p >0.05), εντούτοις αναχαιτίστηκε από την χορήγηση κορτικοστεροειδών (p <0.05). Στη +1 ώρα διατηρήθηκε η κινητοποίηση των ΕΠΚ, μια δε πιθανή υπεροχή του αριθμού τους σε σχέση με τη χρονική στιγμή αμέσως μετά τη συνεδρία δεν έφτασε στατιστική σημαντικότητα. Απουσίαζε συσχέτιση μεταξύ της βασικής τιμής ή της μεταβολής των ΕΠΚ και του SOFA score, του dSOFA (δηλαδή της διαφοράς μεταξύ SOFA μέρας συνεδρίας και έκαστης από τις επόμενες 4 μέρες), του φύλου ή της CRP της μέρας συνεδρίας. Στην ομάδα που δεν λάμβαναν κορτικοστεροειδή, η ισχύς σύσπασης έδειξε οριακή τάση συσχέτισης με το βαθμό κινητοποίησης ενός μόνο τύπου ΕΠΚ. Δεν υπήρξε αιμοδυναμική απορρύθμιση ή αξιόλογη παρενέργεια, δεν ακυρώθηκαν συνεδρίες, και εκδηλώθηκαν μυϊκές συσπάσεις στο 95% των συνεδριών. Οι καρδιακοί και αεριομετρικοί δείκτες δεν μεταβλήθηκαν. Υπήρξε ελάχιστη παροδική αύξηση των CK (για <24 ώρες) (δείκτης μυϊκής κάκωσης), γαλακτικού (για 30 λεπτά), CRP και LDH.Συμπέρασμα. Ο ΗΜΕ κινητοποίησε οξέως ΕΠΚ, παράγοντες ενδοθηλιακής ανάπλασης, σε σηπτικούς ασθενείς της ΜΕΘ που δεν λάμβαναν κορτικοστεροειδή, χωρίς πλεονέκτημα του ενός έναντι του άλλου πρωτοκόλλου και χωρίς να επιδρά στην κινητοποίηση αυτή η βαρύτητα της νόσου ή σήψης, πιθανό όμως να επιδρά θετικά η ισχύς σύσπασης. Ο ΗΜΕ μεταβάλλει τη φυσιολογία και βιοχημεία του οργανισμού κατά παρόμοιο τρόπο όπως και η άσκηση, και έχει πολύ μεγάλη ασφάλεια και εφαρμοσιμότητα στην ΜΕΘ.