No abstract

W artykule prześledzono historię gramatyki językowo-społecznej. Ponadto wyznaczono jej strukturę i główne poziomy, ustalono podstawowe zasady. Gramatyka językowo-społeczna korzysta z pojęć lingwistycznego kształtowania osobowości językowej, włącza wiedzę i umiejętności komunikacyjne pod względem obecności w nich elementów funkcjonalno-semantycznych paradygmatów form gramatycznych, a także form kategorialnych w odpowiednich praktykach dyskursywnych. Gramatyka językowo-społeczna obejmuje poziom komunikacyjny (strategie i taktyki, praktyki dyskursywne, teksty osobiste itp.), kognitywny (scenariusze, koncepty, konceptosfery itp.), pragmatyczny (presupozycje, akty językowe, gatunki, rejestry itp.), sytuacyjno-czynnościowy (pozycja, inicjalizacja itp.), których jednostki i kategorie są oznaczone semantyką synkretyczną.

W artykule wyznaczono główne typy personologii lingwistycznej z rozróżnieniem lingwopersonologii ogólnej, kulturowej, kognitywnej, społecznej, lingwopersonologii samorealizacji oraz samoutwierdzenia. Ponadto scharakteryzowano zasady systemowości i kontrastywności jako kluczowe dla opisów lingwopersonologicznych, wyznaczono główne cechy kategorii osobowości, osobowości językowej oraz personalizmu. Scharakteryzowano funkcyjno-komunikacyjny poziom osobowości językowej wraz z określeniem jego głównych cech, wyznaczeniem realizacji typologicznych, jak również poziomy: werbalno-semantyczny, motywacyjny oraz kognitywny.