70 lat Uniwersytetu Łódzkiego w przestrzeni miejskiej Łodzi (1945–2015)

Abstract

Przedstawiono dzieje Uniwersytetu Łódzkiego widziane przez pryzmat budynków, które przez 70 lat znajdowały się w jego posiadaniu. Uwzględniono rolę Uniwersytetu i użytkowanych przez niego budynków w przestrzeni miasta w ostatnim siedemdziesięcioleciu. W pierwszej opracowania można znaleźć zarys dziejów Uniwersytetu, uwzględniający jego rolę w tworzeniu przestrzeni miasta w ciągu ostatniego siedemdziesięciolecia, natomiast w drugiej – zestawienie kilkudziesięciu budynków, które Uniwersytet przez krótszy lub dłuższy czas w tym okresie użytkował. Nie są to wszystkie budynki, należące do uczelni – taki rejestr musiałby obejmować około stu obiektów. Jest to jednak grupa przekrojowa, pokazująca, w jak zróżnicowanych (i na ogół zupełnie nieprzystosowanych do funkcji akademickich) budynkach przyszło Uniwersytetowi funkcjonować. Celowo, pisząc o tych obiektach, autorzy nie ograniczyli się tylko do przedstawienia ich związków z uczelnią, której początki działalności są związane z budynkiem szkoły włókienniczej przy ul. Żeromskiego 115 – tam odbywały się pierwsze wykłady, a ponieważ budynek nie należał formalnie do UŁ, korzystano z zaproszenia władz szkoły. Historia każdego z budynków została opisana znacznie szerzej. Dzięki temu Czytelnik może dostrzec, jak Uniwersytet Łódzki wpisywał się w historię Łodzi, a także – jak dynamicznie zmieniała się ona sama w ciągu ostatnich dwóch stuleci.

Miejsce dla etnografii. Akademicki ośrodek etnograficzny w przestrzeni miasta Łodzi

“…Po wybuchu II wojny światowej niemieckie władze okupacyjne utworzyły w nim Muzeum Prehistoryczne, do którego trafiły zbiory z istniejącego od 1931 r. Miejskiego Muzeum Etnograficznego. Po wojnie budynek pozostał siedzibą Muzeów Miejskich: Etnograficznego i Prehistorycznego (Kołodziej, Kronenberg 2015). W tym czasie etnografia korzystała, na prawach sublokatora, z gościnności Muzeum Etnograficznego kierowanego przez dr Janinę Krajewską 4 (Baranowski, Baranowski 1985;Szczerba 2019) 5 .…”

“…Budynek, który otrzymały Katedra Etnografii i Katedra Archeologii powstał na początku XX w. jako fabryka tkanin wełnianych (Kołodziej, Kronenberg 2015). Faktyczna przeprowadzka etnografii nastąpiła w dniach 3 i 4 grudnia 1981 r. W związku z nieotrzymaniem wyspecjalizowanej ekipy z UŁ oraz małymi siłami ludzkimi Katedry, do zakończenia akcji przeprowadzkowej wynajęta została Spółdzielnia "Puchatek" (KE/459/81...).…”