Search citation statements
Paper Sections
Citation Types
Year Published
Publication Types
Relationship
Authors
Journals
Karar birimleri ve politika yapıcıların başarılı politikalar geliştirebilmelerinin önemli etkileyenlerinden biri gelecek dönemlere ait makroekonomik değişkenlerin doğru tahmin edilmesiyle gerçekleştirilmektedir. Enflasyon, söz konusu makroekonomik göstergeler arasında yer almakta olup başarılı politikalar gerçekleştirebilmek için enflasyonun reel etkilerini ve şiddetini minimize etmek, gelecek dönem değişimlerini ve etkileyenlerini belirlemek, enflasyonu güvenilir tahmin etmek gerekmektedir. Enflasyonun doğru bir şekilde tahmin edilmesi demek kamu sektörü ve özel sektör tarafından hem uygulanacak politikalar açısından hem de alınacak yatırım kararları bakımından önem arz etmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmada, Türkiye için 2008-2023 zaman aralığı kullanılarak üçer aylık veriler seçilmiştir. Çalışmada, geleneksel ekonometri yöntemleri yerine tahmin ile gerçeğin arasındaki farkın en aza indirgendiği makine öğrenme yöntemleri kullanılmıştır. Alternatif makine öğrenme metotları olan rastgele orman, karar ağacı ile yapay sinir ağları yöntemi olan çok katmanlı algılayıcı kullanılarak enflasyonu etkilediği düşünülen Brent petrol, Reeskont avans faiz oranı, para arzı, TÜFE, vergi gelirleri, genel bütçe gelirleri, politika faizi, Amerikan Doları/TL paritesi, GSYİH öznitelikleri seçilmiştir. Seçilen öznitelikler ile doğru tahminlemenin yapılacağı yöntem ve etkileyenin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Analiz sonuçları karar ağacı modelinin, rastgele orman ve çok katmanlı algılayıcıya oranla en doğru enflasyon oranını tahmin ettiğini göstermektedir. Çalışma sonucundan elde edilen diğer bir bulgu ise Türkiye’de enflasyonun en yüksek belirleyicisinin Amerikan doları olduğu olgusudur.
Karar birimleri ve politika yapıcıların başarılı politikalar geliştirebilmelerinin önemli etkileyenlerinden biri gelecek dönemlere ait makroekonomik değişkenlerin doğru tahmin edilmesiyle gerçekleştirilmektedir. Enflasyon, söz konusu makroekonomik göstergeler arasında yer almakta olup başarılı politikalar gerçekleştirebilmek için enflasyonun reel etkilerini ve şiddetini minimize etmek, gelecek dönem değişimlerini ve etkileyenlerini belirlemek, enflasyonu güvenilir tahmin etmek gerekmektedir. Enflasyonun doğru bir şekilde tahmin edilmesi demek kamu sektörü ve özel sektör tarafından hem uygulanacak politikalar açısından hem de alınacak yatırım kararları bakımından önem arz etmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmada, Türkiye için 2008-2023 zaman aralığı kullanılarak üçer aylık veriler seçilmiştir. Çalışmada, geleneksel ekonometri yöntemleri yerine tahmin ile gerçeğin arasındaki farkın en aza indirgendiği makine öğrenme yöntemleri kullanılmıştır. Alternatif makine öğrenme metotları olan rastgele orman, karar ağacı ile yapay sinir ağları yöntemi olan çok katmanlı algılayıcı kullanılarak enflasyonu etkilediği düşünülen Brent petrol, Reeskont avans faiz oranı, para arzı, TÜFE, vergi gelirleri, genel bütçe gelirleri, politika faizi, Amerikan Doları/TL paritesi, GSYİH öznitelikleri seçilmiştir. Seçilen öznitelikler ile doğru tahminlemenin yapılacağı yöntem ve etkileyenin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Analiz sonuçları karar ağacı modelinin, rastgele orman ve çok katmanlı algılayıcıya oranla en doğru enflasyon oranını tahmin ettiğini göstermektedir. Çalışma sonucundan elde edilen diğer bir bulgu ise Türkiye’de enflasyonun en yüksek belirleyicisinin Amerikan doları olduğu olgusudur.
Tarihin her döneminde önemli bir ticaret ve finans aracı olan altın, günümüzde de önemli bir yatırım ve rezerv aracı olarak değerlendirilmeye devam etmektedir. Altın fiyatlarındaki değişim ve altına dayalı işlem hacminin büyüklüğü ile borsa ilişkisi çalışmanın temel araştırma konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın veri seti; 1988-2020 yılları arasındaki verilerden oluşmaktadır. Altın fiyatları ve BIST 100 endeksi arasındaki ilişkinin varlığı, yönü ve boyutu çalışma kapsamında incelenmiştir. Yapay sinir ağları (YSA) yöntemi veri analizinde kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri doğrusal ve olasılık tabanlı olarak iki aşamada incelenmiştir. Doğrusal ilişkinin %52 ve olasılığa dayalı ilişkinin ise %70 üzerinde olduğu gözlemlenmiştir. Bu amaçla, 1988-2019 dönemine ait kontrol veri üzerine geliştirilen model, 2020 yılına ait veri üzerinde test edilmiştir. İlgili model %54 üzerinde bir doğruluk oranı sağlamıştır.
Inflation refers to an ongoing and overall comprehensive increase in the overall level of goods and services price in the economy. Today, inflation, which is attempted to be kept under control by central banks or, in the same way, whose price stability is attempted, consists of continuous price changes that occur in all the goods and services used by the consumers. Undoubtedly, in terms of economy, in addition to the realized inflation, inflation expectations are also gaining importance. This situation requires forecasting the future rates of inflation. Therefore, reliable forecasting of the future rates of inflation in a country will determine the policies to be applied by the decision-makers in the economy. The aim of this study is to predict inflation in the next period based on the consumer price index (CPI) data with two alternative techniques and to examine the predictive performance of these two techniques comparatively. Thus, the first of the two main objectives of the study are to forecast the future rates of inflation with two alternative techniques, while the second is to compare the two techniques with respect to statistical and econometric criteria and determine which technique performs better in comparison. In this context, the 9-month inflation in April-December 2019 was forecast by Box-Jenkins (ARIMA) models and Artificial Neural Networks (ANN), using the CPI data which consist of 207 data from January 2002 to March 2019 and the predictive performance of both techniques was examined comparatively. It was observed that the results obtained from both techniques were close to each other.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.