Abilitest battery – psychometric properties: a preliminary study

Abstract

Wstęp: Sprawność poznawcza jest kluczowa dla wielu obszarów działania człowieka. Wpływa na efektywność pracowników i bezpieczeństwo pracy. Ważnym elementem profilaktyki wypadków przy pracy jest odpowiedni dobór zawodowy, który polega na sprawdzeniu cech kandydatów na dane stanowisko pracy, i w tym celu przeprowadza się diagnozę psychologiczną. Celem badania było opracowanie narzędzi do diagnozy poznawczej, które cechują się dobrymi własnościami psychometrycznymi. Materiał i metody: Opracowano narzędzia do diagnozy czasu reakcji prostej (Abili-time), czasu reakcji z wyborem (Abili-select), przedłużonej koncentracji (Abili-space, Abili-digit) i pamięci roboczej (Abili-langmem, Abili-mathmem). Przeprowadzono badania walidacyjne z udziałem 221 osób w wieku 20-60 lat w celu oceny trafności i rzetelności (spójność wewnętrzna i stabilność czasowa) oraz z udziałem 61 osób w badaniu retest po 3 mies. od I pomiaru. Do oceny trafności zastosowano testy papierowe (CTT, TUS, Powtarzanie cyfr z WAIS-R(PL)) oraz pochodzące z Wiedeńskiego systemu testów (RT, SIGNAL, CORSI, ALS). Wyniki: Analiza wykazała, że testy Abili-time i Abili-select charakteryzują się zadowalającą spójnością wewnętrzną. Analiza stabilności czasowej wykazała istotne korelacje test-retest w przypadku Abili-select, Abili-space, Abili-digit i Abili-langmem. Nieco niższą stabilnością czasową cechuje się Abili-time. Nie potwierdzono stabilności czasowej Abili-mathmem. Uzyskano istotne korelacje między wynikami opracowanych narzędzi z miarami mierzącymi podobne konstrukty. Wnioski: Przeprowadzone badania potwierdzają trafność i rzetelność Abili-time, Abili-select i Abili-space. Dalszych prac wymagają testy do badania pamięci roboczej, które są warte uwagi z powodu braku dostępnych na rynku innych narzędzi do badania tych funkcji. Dalsze badania powinny obejmować większą liczbę osób, jak również przeprowadzenie prac normalizacyjnych. Med. Pr. 2023;74(2):103-118