Aktualność tzw. „doktryny Giedroycia” w kontekście polityki Unii Europejskiej wobec Rosji

Abstract

Russian intervention in Donbas and annexation of Crimea have triggered a fundamental revision of the EU policy towards Easter neighbourhood and Russia. The main goal of this paper is to develop discussion about the EU strategy towards Russia by presenting political concept named “The Giedroyc doctrine”, created by Polish intellectuals on exile, when Poland was under Soviet domination. Although created a few decades ago, some elements of this doctrine are still surprisingly relevant today and may contribute to contemporary European debate. In particular, we argue that strengthening the prosperity, stability and security in Eastern Europe is possible only when Russia transforms itself into a prosperous and democratic state. Autocratic and neo-imperial Russia undermines any major pro-Western political changes in the region. Therefore, successful transformation of Russia into stable, prosperous and democratic state should be included into the long-term vision of European politicians who intend to keep Europe secure. All political activities in the Eastern neighbourhood should be subordinated to this. It means that economic support for Ukraine and strengthening cooperation with this country should not be a goal itself. Westernization of Ukraine ought to be perceived only as a beginning of political transformation of the whole region.

Daremne starania: klienci Karola Stanisława Radziwiłła i ich zabiegi o ochronę dóbr patrona przed Szwedami i wojskami Leszczyńskiego w latach 1706—1709

“…Ponadto, będąc już stronnikiem Leszczyńskiego, kanclerz starał się pozostawić sobie możliwość odwrotu i kontynuował korespondencję z przywódcą konfederatów sandomierskich, hetmanem wielkim koronnym Adamem Mikołajem Sieniawskim, w której prosił go o ochronę swoich dóbr 140 . Nie był to czysty oportunizm, lecz konieczność -Sieniawski również dysponował wojskiem i wysuwał pretensje do Ołyki, co wiązało się z zaciągniętymi onegdaj przez Radziwiłła długami 141 .…”

Misja dyplomatyczna marszałka wielkiego litewskiego Marcjana Dominika Wołłowicza do Moskwy w latach 1710–1711

“…W 1703 r. był jednym z sygnatariuszy traktatu sojuszniczego Wielkiego Księstwa Litewskiego z Rosją 23 . W 1707 r. znalazł się w gronie pełnomocników litewskich na radzie konfederacji sandomierskiej we Lwowie, która podjęła negocjacje z carem Piotrem i ustaliła, że sojusz z Rosją musi być utrzymany, mimo że August II abdykował 24 . Podczas Rady Warszawskiej Wołłowicz przyjął bardzo surowe stanowisko wobec amnestii, która objęła byłych szwedzkich zwolenników, szczególnie Sapiehów 25 w sejmikach.…”