Ali Karakaş. Nabia Abbott ve Hadis’e Yaklaşımı

Abstract

Batılı araştırmacıların hadisle ilgili analizlerinin yekpare bir yapı arz etmediği son zamanlarda çokça dile getirilmektedir ve Ali Karakaş'ın Nabia Abbott ve Hadis'e Yaklaşımı isimli eseri de böyle bir yaklaşımın ürünüdür. Yazarın doktora çalışması 1 sırasında dikkatini çeken ve Fuat Sezgin'in Abbott'ın fikirlerinden etkilenmiş olabileceği tahmininden hareketle kaleme aldığı çalışma üç bölümden oluşur. Girişte kısa bir literatür değerlendirmesi yapan yazar, birinci bölümde Abbott'ın hayatı, ilmî faaliyetleri, eserleri ve İslam hakkındaki görüşlerine yer verir. Kitabın ana omurgasını oluşturan ikinci bölüm Abbott'ın hadis kültürü, usulü ve tarihine dair tespitleri ile kadın ve aile hakkındaki değerlendirmelerini inceler. Üçüncü bölümde ise Abbott'ın Batıda ve daha çok Türkiye'deki etkilerini tespit etmeye çalışır. Eserin muhteva tahliline geçmeden önce kaynak kullanımındaki bazı aksaklıklarına değinilmelidir. Kaynak kullanımındaki en temel problem, çalışmanın ana çatısının Abbott'ın başka çalışmalarından faydalanılmış olsa da onun Aishah: The Beloved of Mohammed ve Studies in Arabic Literary Papyri II: Qur'anic Commentary and Tradition adlı kitapların üzerine oturmuş olmasıdır. Halbuki Abbott'ın hadisle ilgili görüşlerini sunan diğer bazı eserlerinin olduğu ve eserin ana hedefinin onun hadise yaklaşımını tespit etmek olduğu düşünüldüğünde, onun tüm eserlerine başvurulması beklenirdi. Kaynak kullanımındaki bir diğer sorun, yazarın Türkçe, İngilizce ve Arapça kaynakları taradığı iddiasına (s. 10) rağmen birçok kaynağı görmemiş olmasıdır. Arapça herhangi bir kaynağa başvurmayan yazar, Türkçe bir ansiklopedi maddesi 2 ve bir makaleyi 3 görmemiştir. Ayrıca 1 20. Yüzyıl Hadis Eksenli Oksidentalizm Çalışmaları -Fuat Sezgin Örneği-, Çukurova Üniversitesi SBE, 2015. Hadis Oskidentalizmi ve Fuat Sezgin (İstanbul: Ensar Yayınları, 2017) ismiyle neşredilmiştir.2 Bekir Kuzudişli, DİA, EK-1, 6-7.3 Bünyamin Erul, "N. Abbott'ın Aishah Adlı Kitabı ve Hz. Muhammed'in Sev-