Η παρούσα διατριβή αποτελεί την πρώτη προσέγγιση παράλληλης διερεύνησης των προτύπων τηςποικιλότητας της ιχθυοπανίδας και των μηχανισμών διαμόρφωσής της, σε πολλαπλά χωρικά επίπεδα:στο περιφερειακό (Βαλκανική χερσόνησος), στο τοπικό (Ελλάδα) και στο οικοσυστημικό (Λούροςποταμός).Στο περιφερειακό επίπεδο, δημιουργήθηκε βάση δεδομένων για 193 είδη ψαριών σε 78 λεκάνεςαπορροής ποταμών και 19 λίμνες της Βαλκανικής. Η Βαλκανική χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδαενδημισμού και υψηλά ποσοστά απειλούμενων ειδών. Τα κυπρινοειδή είναι η επικρατέστερηοικογένεια. Με βάση την μετρική β-ποικιλότητας (βjtu), προσδιορίστηκαν οκτώ κύριες βιογεωγραφικέςπεριοχές: 1.Ιόνιο Πέλαγος, 2.Νότια Αδριατική θάλασσα, 3.Βόρεια Αδριατική θάλασσα. 4.Λεκάνηαπορροής του ποταμού Neretva, 5.Αττικοβοιωτία, 6.Αιγαίο Πέλαγος, 7.Ποντιακή επαρχία και8.Πρέσπες. Η βιογεωγραφική ιστορία, η γεωλογική εξέλιξη, η συνδεσιμότητα και η έκταση τωνοικοσυστημάτων είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες καθορισμού των προτύπων τηςσύνθεσης και του αριθμού των αυτόχθονων και ενδημικών ειδών.Στο τοπικό επίπεδο, η Ελληνική ιχθυοπανίδα των εσωτερικών υδάτων είναι η πιο πλούσια τηςΕυρώπης, χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα ενδημισμού και συγκροτείται από ένα σχετικά μικρόαριθμό οικογενειών με τα Κυπρινοειδή να είναι κυρίαρχα. Στα ελληνικά λιμναία οικοσυστήματα, οαριθμός των ψαριών μειώνεται με την αύξηση του υψομέτρου και αυξάνεται με την αύξηση της έκτασηςτου οικοσυστήματος. Το μέγεθος του σώματος των ψαριών αυξάνεται με το γεωγραφικό πλάτος,εξαιτίας της διαφορετικής ικανότητας διασποράς των ειδών και της διαφορετικής γεωλογικής ιστορίαςτων υπό μελέτη συστημάτων (γεωγραφικό εμπόδιο της Πίνδου).Στο οικοσυστημικό επίπεδο, τα ενδιαιτήματα του Λούρου χαρακτηρίζονται από χαμηλότερο υψόμετρο,αυξανόμενο μέσο βάθος και υπόστρωμα λεπτόκοκκου ιζήματος, από τις πηγές προς τις εκβολές. Τοπλάτος, το μέσο βάθος και ο τύπος υποστρώματος (χονδρόκοκκο), ερμηνεύουν τη μεγαλύτερημεταβλητότητα της αφθονίας των ιχθυοκοινοτήτων. Με βάση τη λειτουργική ποικιλότητα, τα ψάρια τουΛούρου διαχωρίστηκαν κυρίως ως προς το σχήμα του ουραίου πτερυγίου, τη θέση των θωρακικώνπτερυγίων, το σχήμα του σώματος και τη σχετική θέση του στόματος. Οι σταθμοί ανάντη φιλοξενούνείδη με πιο υδροδυναμικό σχήμα σώματος, μεγαλύτερη κολυμβητική αντοχή και διχαλωτή ουρά. Αντίθετα, οι σταθμοί κατάντη χαρακτηρίζονται από αυξημένο λειτουργικό χώρο, καθώς φιλοξενούν είδηαπό ένα ευρύ φάσμα οικογενειών και με ακραίες τιμές των οικο-μορφολογικών χαρακτηριστικών τους.Τα απειλούμενα είδη Valencia letourneuxi (Ζουρνάς) και Cobitis hellenica (Λουροβελονίτσα)χαρακτηρίζονται από την υψηλότερη λειτουργική μοναδικότητα μεταξύ των ειδών του Λούρου καιχρήζουν άμεσων διαχειριστικών ενεργειών. Οι ιχθυοκοινότητες ανάντη εμφανίζουν υψηλά επίπεδαπλεονασμού ως προς τη σύνθεση των ειδών και είναι λειτουργικά ομαδοποιημένες σε σύγκριση μετυχαίες ιχθυοκοινότητες που θα προέκυπταν τυχαία από το περιφερειακό αποθεματικό των ειδών.Αυτό το πρότυπο αναδεικνύει το περιβαλλοντικό φιλτράρισμα ως το κυρίαρχο μηχανισμό συγκρότησηςτων ιχθυοκοινοτήτων στον ποταμό Λούρο.Οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις και τα αποτελέσματα της παρούσας διατριβής μπορούν νασυνεισφέρουν σε μελέτες της βιοποικιλότητας σε πολλαπλά χωρικά επίπεδα, με στόχο μια ολιστικήκατανόηση της βιοποικιλότητας, κυρίως στη λιγότερο μελετημένη Βαλκανική Χερσόνησο.