Antimicrobial peptides as an alternative to traditional antibiotic therapy

Abstract

Tom 75 · nr 2 · 2019 84 antybiotyki, jak również modyfikować chemicznie znane antybiotyki naturalne, dając początek ich półsyntetycznym pochodnym. Swoboda w dostępie i brak kontroli nad ich stosowaniem szybko doprowadziły -zaledwie po upływie około 20 lat -do końca tak zwanej "złotej ery antybiotyków". Zaczęły pojawiać się nowe szczepy bakterii, przeciwko którym znane antybiotyki i chemioterapeutyki okazywały się nieskuteczne. Wśród wielu przyczyn tego zjawiska wymienia się przede wszystkim nadużywanie antybiotyków w terapii czy stosowanie antybiotyków jako dodatków do paszy zwierząt [1,2]. Obecnie obserwujemy alarmujące tempo narastania zjawiska antybiotykooporności [3]. Aby mu przeciwdziałać, konieczne jest między innymi poszukiwanie nowych związków czynnych, które zastąpią nieskuteczne obecnie antybiotyki, zwiększą ich aktywność lub uniemożliwią bakteriom wykorzystanie wykształconych mechanizmów oporności. Taką grupą związków mogą być peptydy przeciwdrobnoustrojowe AMP (ang. AMPs -antimicrobial peptides). Do AMP o największej aktywności i znaczeniu należą defensyny i katelicydyny. Są to metabolity syntetyzowane zarówno przez organizmy prokariotyczne, jak i eukariotyczne, stanowiąc element obrony nieswoistej organizmu. W obrębie poszczególnych grup peptydy te wykazują podobne cechy i umożliwiają niszczenie patogenów i/lub oddziałują na inne mechanizmy obronne organizmu [4]. Liczne zwierzęta, takie jak waran, diabeł tasmański czy panda wielka, syntezują AMP o bardzo obiecujących właściwościach, nadających im potencjalnie możliwość wykorzystania w terapii. Celem niniejszego artykułu jest charakterystyka peptydów przeciwdrobnoustrojowych, głównie z grupy defensyn i katelicydyn oraz Wstęp Nieświadome wykorzystywanie naturalnych produktów zawierających antybiotyki (np. w postaci spleśniałych produktów sojowych używanych w starożytnych Chinach do oczyszczania ran) towarzyszy człowiekowi od początków rozwoju cywilizacji. Naukowe wyjaśnienie zjawiska antybiozy nastąpiło na przełomie XIX i XX w., a pierwszym antybiotykiem wyizolowanym w czystej postaci była penicylina, odkryta w 1928 r. przez Aleksandra Fleminga. Od tego momentu naukowcy zaczęli poszukiwać i odkrywać nowe