Arkeoloji̇k Alanlarin Korunmasina Ve Sunumuna Yöneli̇k Modern Müdahaleler

Abstract

Bu makalede, arkeolojik alanların olumsuz çevresel etkenlerden korunması için gerçekleştirilen koruma çatıları ile bu alan¬ ların topluma sunumuna yönelik uygulamalar çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Bu uygulamalar alanın dokusu içerisindeki modern eklerdir. Arkeolojik alanlarda kazılar sonucu açığa çıkartılan mimari kalıntılara, gerekli koruma çalışmalarının ya¬ pılmasının ardından, bazen koruma çatısı ile olumsuz çevresel etkenlerden korunması gereği doğmaktadır. Koruma çatıları bir taraftan olumsuz çevresel etkenlere karşı çözümler sunarken diğer taraftan koruma çatısı strüktürü içinde oluşan yeni iklim koşullarından, çevresinde gerçekleştirilmesi gereken drenaj sistemine kadar çözüm bulunması gereken bir dizi durum geliştirirler. Bir diğer deyişle koruma için çözümler üretirken kendi sorunlarını üreten bir sistem halini alırlar. Bu nedenlerle gerçekleştirilmeden önce çok iyi planlanıp tasarlanmaları önemlidir. Sunuma yönelik düzenlemelerde de gerekli özen gös¬ terilerek mimari arkeolojik kalıntıları ezen sunumlardan kaçınılmalı, alanın arkeolojik değerini en iyi anlatacak yöntemler seçilmelidir. Tüm bu çalışmalar, alanın özgün dokusuna yeni bir boyut katar. Bu nedenle alanın asıl öznesi olan arkeolojik kalıntılarla birlikte özel bir uyum içinde tasarlanmaları önemlidir. Korumaya ve sunuma yönelik uygulamalar disiplinlerarası bir çalışmayı gerektirmektedir. Bu tür uygulamalara sahne olan arkeolojik sitler, "Yönetimi Planı" kapsamında ele alındığında, sürdürülebilir bir sisteme ulaşılabilir. Konu hakkında ilkeler ulusal ve uluslararası düzeyde belirlenmiştir.

Arkeolojik Alanlarda Bir Sunum Yöntemi Olarak “Arkeoparklar”

“…Gerekiyorsa müze, araştırma merkezi, ziyaretçi merkezi, bilet gişesi, ıslak hacimler, kafeterya, satış birimi, depo, servis birimi gibi kapalı mekânların tasarlanması ziyaretçilerin ve çalışanların konfor koşullarının arttırılması açısından faydalı olabilir. Bunun dışında buluntuların korunması için koruma çatıları, gezi güzergâhları bilgilendirme panoları, aydınlatma elemanları da alanın bir parçası haline gelebilir (Kortanoğlu, 2013).…”